رقابت «روز صفر» و «درخت گردو»
محمدحسین مهدویان، کارگردان «درخت گردو» که تا به حال به قصه‌های تاریخ سیاسی معاصر ایران علاقه داشت، امسال باز هم قصه‌ای تاریخی انتخاب کرد، البته با این تفاوت که هیچ دیدگاه سیاسی در آن دخیل نبود. قصه تراژیک بمباران شیمیایی سردشت آن‌قدری تکان‌دهنده بود که دیگر این کارگردان جوان سراغ قصه‌های موازی این واقعه نرود و حالا شنیده می‌شود در بخش‌های مختلف ازجمله کارگردانی، بازیگری و موسیقی جزو نامزدهای جشنواره است و احتمالا جایزه‌های زیادی را درو خواهد کرد. اگرچه در چند روز گذشته فیلم به علت نگاه غیر سیاسی به فاجعه سردشت مورد انتقاد قرار گرفت، اما هنوز در میان نامزدها جای زیادی برای این فیلم هست. پیمان معادی احتمالا یکی از اصلی‌ترین گزینه‌های بازیگری نقش اول مرد است، آن هم در شرایطی که هیأت داوران تا به حال این جایزه را از او دریغ کرده‌اند. بسیاری‌ سال گذشته هم برای فیلم متری شیش و نیم، سیمرغ را حق او می‌دانستند. اما برای هیأت داوران جشنواره مهم‌تر از فیلم آخر مهدویان، «روز صفر» نخستین اثر سعید ملکان است. این فیلم که عملیات دستگیری عبدالمالک ریگی توسط مأمور امنیتی ایران را تصویر کرده است، در همان روز نخست نظر مسعود فراستی را جلب کرد و بعد هم بسیاری از منتقدان درباره آن نوشتند؛ حتی مهرزاد دانش هم که انتقاداتی درباره شخصیت‌پردازی آن داشت، از آن به‌عنوان فیلمِ‌ اولی خوب یاد کرد. بازی امیر جدیدی و البته فیلمبرداری آن هم بسیار مورد توجه قرار گرفت و حالا نامزدی «روز صفر» در این رشته‌ها هم دور از انتظار نیست. احتمال برنده‌شدن «روز صفر» در بسیاری از زمینه‌ها تا حدی است که برخی کاربران توییتر هم به کنایه این اتفاق را پیش‌بینی کرده‌اند.

بازگشت مجید مجیدی با «خورشید»
بر خلاف انتظار بسیاری از اهالی رسانه و منتقدان، فیلم تازه مجید مجیدی هم در فهرست منتقدان و اهالی رسانه قرار گرفته است و بسیاری گفته‌اند مجیدی با این فیلم دوباره به سینمای اجتماعی بازگشته است.  البته «خورشید» در روزهای نخست به جشنواره نرسید، اما از روز پنجشنبه دوباره در فهرست اکران سینماهای مردمی و سینمای رسانه قرار داده شد. فیلم «خورشید» دقیقا پس از نخستین اکران در سینمای مردمی نظرها را جلب کرد، اگر چه عملکرد مجید مجیدی در دو فیلم قبلی‌اش قابل قبول نبود. تمجیدها از «خورشید» مجیدی در روزهای نخست اکران به جایی رسید که برخی فیلم‌ آخرش را در میان گزینه‌های ایران برای معرفی به اسکار قرار دادند. بنابراین حالا هیچ دور از انتظار نیست که هنرمندانی چون علی نصیریان و روح‌الله زمانی به‌عنوان بازیگر نقش اول و نقش مکمل مرد، مجید مجیدی به‌عنوان کارگردان و به‌صورت مشترک با نیما جاویدی به‌عنوان نویسنده و هومن بهمنش به‌عنوان فیلمبردار در فهرست نامزدهای سی‌وهشتمین جشنواره فیلم فجر قرار گیرند.

«شنای پروانه» و جواد عزتیِ پُرکار
محمد کارت و فیلمنامه پرپیچ و تاب «شنای پروانه» امسال مورد توجه بسیاری از منتقدان و مردم قرار گرفت. در جشنواره امسال البته طبق روال هر ‌سال فیلم‌های زیادی به مسأله طبقه فرودست و آسیب‌ها و مسائل اجتماعی ازجمله اعتیاد، فقر، قصاص، درگیری‌ها و قضاوت‌های اخلاقی پرداخته‌اند، اما فیلم «شنای پروانه» با بازی طناز طباطبایی و جواد عزتی در همان اکران‌ نخست در سینمای رسانه توجه اهالی رسانه را هم به خود جلب کرد. البته جواد عزتی امسال در پنج فیلم نقش‌های اصلی و مکمل را برعهده داشته است و همین ماجرا هم به یکی از نقاط ضعف او تبدیل شد. با این حال، عزتی یکی از شانس‌های جشنواره برای بازی در فیلم «شنای پروانه» است. در روزهای گذشته انتقاد از تعدد فیلم‌های او در جشنواره تا جایی پیش رفت که حتی بسیاری از کنایه «جشنواره جواد عزتی» برایش استفاده کردند. اگرچه او خود نیز در نشست خبری فیلم «آتابای» تلویحا احتمال دریافت جایزه برای نقش‌هایش را رد کرد و گفت امسال هم مثل هر‌ سال همان اتفاق‌ها رقم خواهد خورد. در کنار همه اینها فیلمنامه «شنای پروانه» و «آتابای» هم از شانس‌های سیمرغ امسال هستند و باید دید از میان محمد کارت و ‌هادی حجازی‌فر کدام یک سیمرغ را به خانه خواهند برد.

«آتابای» و موسیقی مورد توجه حسین علیزاده
در میان موسیقی متن فیلم‌های جشنواره سی‌وهشتم فجر نام‌های بسیاری شنیده می‌شود، ازجمله موسیقی فیلم‌های «آبادان یازده ٦٠»، «آن شب»، «خون شد»، «شنای پروانه» و «عامه‌پسند»، اما انگار شانس حسین علیزاده، آهنگساز فیلم «آتابای» و حبیب خزایی‌فر، آهنگساز «درخت گردو» بیشتر است. حسین علیزاده در تازه‌ترین فیلم نیکی کریمی، در کنار موسیقی درونی فیلم، خود نیز نوازندگی تار آذری و سلانه را به عهده داشته است که به کمک فضای آذری فیلم آمده ‌است. او در کنار ترکیب ویولن‌ها، از کمانچه و عود هم بهره برده، دودوک را هم در کنار خود داشته است که به نوعی امضای علیزاده در موسیقی فیلم‌هایش است. او پیش از این، با کسب چهار سیمرغ بلورین برای فیلم‌های «گبه»، «زشت و زیبا»، «آواز گنجشک‌ها» و «ملکه» مشترکاً به همراه مجید انتظامی و محمدرضا علیقلی برنده بیشترین سیمرغ بلورین در بخش بهترین موسیقی متن از جشنواره فیلم فجر شده است. حبیب خزایی‌فر که تا به حال در تمام تجربه‌های سینمایی محمدحسین مهدویان حضور داشته‌است در ساخت موسیقی «درخت گردو» هم او را همراهی کرده است و حالا از او در میان نامزدهای سیمرغ نام برده می‌شود.

فرامرز قریبیان چهارمین سیمرغ را خواهد گرفت
فیلم تازه ابراهیم حاتمی‌کیا تا به حال با واکنش‌های زیادی روبه‌رو بوده است؛ واکنش‌هایی که دلخوری کارگردان کهنه‌کار سینمای ایران را همراه داشت و باعث ایجاد جنجال در سینمای رسانه هم شد. با تمام این حرف‌ها، بازی فرامرز قریبیان که بعد از سال‌ها در جشنواره حاضر شده است، مورد توجه منتقدان قرار گرفت، آن هم در شرایطی که او بعد از اکران «خروج» در سینمای رسانه، خداحافظی خود از بازیگری را هم اعلام کرد. حالا گویا هیأت داوران جشنواره سی‌وهشتم قصد دارد او را در میان نامزدهای بازیگر نقش اول مرد قرار دهد و احتمالا امسال برای چهارمین‌بار این جایزه را خواهد گرفت. البته جز قریبیان حضور پیمان معادی، ساعد سهیلی، جواد عزتی و ‌هادی حجازی‌فر هم در میان نامزدها و برندگان نقش اول و نقش اول مکمل مرد در فهرست داوران دور از انتظار نیست.
فاطمه معتمد‌آریا در «عامه‌پسند» سهیل بیرقی؛ امیر آقایی در «شنای پروانه» محمد کارت و  پریناز ایزدیار در «سه کام حبس» به کارگردانی سامان سالور هم از دیگر نام‌های محتمل برای نامزدی در جشنواره هستند که البته بعید است سیمرغ جشنواره سی‌و‌هشتم فجر بر شانه‌هایشان بنشیند.

پنج  فیلم برتر آرای مردمی تا روز هشتم
البته دیروز نتیجه شمارش آرای فیلم‌های نمایش داده شده در روز هشتم جشنواره فیلم فجر را ستاد انتخاب «فیلم برگزیده از نگاه تماشاگران» جشنواره فیلم فجر اعلام کرد. بر همین اساس، فیلم‌های «آبادان یازده٦٠»، «شنای پروانه»، «مغز استخوان»، «درخت گردو» و «روز صفر» پنج فیلم برتر آرای تماشاگران سی‌و‌هشتمین دوره جشنواره فیلم فجر تا روز نوزدهم بهمن ماه هستند.