سخنگوی قوه قضائیه روز گذشته شایعه‌ها درباره اتهام جاسوسی و اعدام عیسی شریفی، قائم‌مقام شهردار اسبق تهران را تکذیب کرد؛ اما گفت پرونده او در حوزه جرائم مالی بوده و در دادسرای نظامی در حال رسیدگی است. به گفته اسماعیلی، پرونده فعلا در نوبت دادگاه است. بااین‌حال، این سؤال مطرح است که چرا از جزئیات این تخلفات مالی که یک سر آن به واسطه این مدیر شهری، به شهرداری تهران و کارگزاری‌های تشکیل‌شده از سوی شهرداری تهران مربوط می‌شود، صحبتی نمی‌شود؛ مجموعه‌هایی مالی که طبق اطلاع خبرنگار «شرق»، قوه قضائیه و نهادهای نظارتی نظامی از دو سال پیش قرار است درباره یکی از آنها، یعنی کارگزاری یاس، تحقیق کنند و گزارش بدهند، اما نداده‌اند و حالا شورای شهر تهران می‌خواهد تحقیق‌و‌تفحصی را از همین کارگزاری شروع کند. در ادامه به جزئیاتی درباره این تحقیق‌و‌تفحص اشاره می‌کنیم.

پرونده‌ای که از سال 96 به‌طور رسمی با دستگیری عیسی شریفی به‌عنوان یکی از متهمان یک پرونده فساد اقتصادی باز و علنی شد، آن‌قدر به تأخیر در اعلام نتیجه خورده است که هر چند وقت یک بار لازم است آن را با سؤالی مستقیم از دستگاه قضا، یادآوری کنیم و البته آنها نیز با جوابی کوتاه و بدون جزئیات از ادامه این روند خبر بدهند. بیش از دو سال است که با دستگیری عیسی شریفی به‌عنوان رئیس هیئت امنای گروه یاس و یکی از متهمان پرونده تخلفات کارگزاری یاس (رسا تجارت مبین)، موضوع تخلفات این کارگزاری‌ها علنی شده است؛ در‌حالی‌که شاید اگر این تخلف علنی نمی‌شد، شهرداری تهران در دوره مدیریت سابق شهری، هیچ‌گاه تخلفات این کارگزاری و هفت کارگزاری دیگر را که به‌نوعی حاصل دست خود شهرداری تهران بودند، علنی نمی‌کردند. البته هنوز هم این گزارش درباره عملکرد کارگزاری‌ها، تخلفاتشان و میزان این تخلفات در دوره مدیریت جدید شهری اعلام یا علنی نشده است و گویا شورا و شهرداری جدید نیز تمایل یا عجله‌ای برای شفافیت در این حوزه ندارند و گفته می‌شود بسیاری از کارگزاری‌ها درحال‌حاضر کارشان را به روند قبلی شروع کرده‌اند و شاید در تحقیق‌و‌تفحصی که در راه است، این شفافیت رقم بخورد.

لازم است برخی اطلاعات قدیمی و جدید از این مدیر شهرداری را که حالا به‌عنوان متهم اقتصادی زندانی است، کنار هم بگذاریم. عیسی شریفی جزء تیم محمدباقر قالیباف بود که از ارگان‌های نظامی از همان روز اول با او همراه شد و تا سال 92 در بالاترین موقعیت (قائم‌مقامی شهردار) در کنار او ماند. تنها مدیر ١٢ساله قالیباف که هیچ‌گاه با هیچ رسانه‌ای به‌جز روابط‌عمومی شهرداری گفت‌وگویی نداشت و جز چند مورد محدود، حتی در صحن شورای شهر نیز حاضر نمی‌شد. از او با عنوان شهردار در سایه تهران یاد می‌شد. کرمانشاهی بود و همراهان کرمانشاهی مورد اعتمادی مانند حمیدرضا حیدریان و مجتبی یزدانی داشت و در نهایت وارد حلقه مشهدی‌های بهشت نشد. شریفی کسی است که به‌عنوان قائم‌مقام شهردار، در سه دوره‌ای که محمدباقر قالیباف برای ریاست‌جمهوری خیز برداشت، حدود یک ماه سرپرست شهرداری تهران بود. شاید شروع اختلاف شریفی با قالیباف و حلقه مشهدی‌ها یا شروع اقدامات مجزای اقتصادی شریفی را باید از سال 92 دانست؛ سالی که بعد از دومین شکست در انتخابات، بسیاری از معادلات در شهرداری تهران تغییر کرد. خبر ترک مسئولیت شریفی در سال 92 را همان زمان روابط‌عمومی شهرداری تهران و رسانه‌های همراه آن تکذیب کردند و همه چیز دوباره در سکوت رفت تا اینکه خرداد 96 برخی از اعضای شورای چهارم از نبود معاونان شهردار تهران و برخی از مدیران در مسئولیت‌های خود گفتند و هشدار دادند. 

آنجا بود که ناصر امانی، معاون برنامه‌ریزی وقت شهردار تهران، خبر کناره‌گیری و استعفای عیسی شریفی را به صورت رسمی اعلام کرد. دلیل ترک کار نیز بیماری دختر شریفی اعلام شد و در جلسه‌ای دیگر، اعضای شورا و برخی مدیران یکباره دیداری پرتعداد با او داشتند؛ درحالی‌که در این دیدار شریفی با چهره‌ای جدید و متفاوت از چهره قبلی دیده شد. تغییر در ظاهر شریفی به واسطه موی رنگ‌شده و محاسن ازته‌تراشیده‌شده که او را متفاوت و جوان‌تر کرده بود، در چند مراسم ازجمله در مسجدی که مراسم یادبود شهدای آتش‌نشان پلاسکو برگزار شد، مشهود بود. 

درباره این فرد همیشه اول شایعه‌هایی بیرون می‌آید، بعد آن شایعه‌ها تأیید یا تکذیب می‌شوند. در سال 96 نیز ابتدا خبر فرار و چندی بعد خبر دستگیری او در برخی رسانه‌ها آمد و بعد محسنی‌اژه‌ای، سخنگوی قوه قضائیه وقت، خبر دستگیری و اتهام مالی را تأیید کرد. حالا نیز چند خبر غیررسمی از اتهام جاسوسی و اعدام او می‌گویند، اما سخنگوی قوه قضائیه آن را تکذیب می‌کند. باید توجه داشت که در این سال‌ها، کارگزاری‌ها مسئولیت مهم ارتباط با پیمانکاران و پرداخت بدهی‌ها و سایر تبادلات مالی شهرداری تهران را که کسی جزئیاتشان را نمی‌داند، بر عهده داشته‌اند. شریفی در همه سال‌های شهرداری قالیباف در حالی عنوان قائم‌مقامی را یدک می‌کشید که به گفته ابراهیم شیخ، معاون منابع انسانی کنونی شهردار تهران، در این سال‌ها هیچ‌گاه سمتی در ساختار شهرداری به‌عنوان قائم‌مقام نداشته‌ایم و برای عیسی شریفی تنها سمت معاون هماهنگی امور مناطق ثبت شده است. ضمن اینکه این فرد در تمام این مدت از مجموعه‌ای نظامی به شهرداری تهران مأمور بوده و در تمام این سال‌ها حقوقی دریافت نمی‌كرده است، اما برخی معتقدند اختلاف شریفی با قالیباف را می‌توان در قالب اختلافات ساختاری که قالیباف با برخی زیرمجموعه‌‌های سپاه داشته است توجیه کرد و چون این دو مجموعه تعاملات مالی بسیاری از جمله در قالب کارگزاری‌ها داشته‌اند، زمینه‌هایی از فساد هم با توجه به رویکرد و سلایق عیسی شریفی و همراهانش شکل گرفته است. بر اساس برخی دیگر از گمانه‌زنی‌ها باید این اتفاقات را در قالب «عملیات نجات فرمانده» تحلیل کرد، به این شکل که شریفی به نحوی عاملی برای فشار به قالیباف یا فداشدن برای قربانی‌نشدن او شده است.از آنجایی که تاکنون دستگاه قضا و سازمان قضائی نیروهای مسلح محل تخلفات مالی عیسی شریفی را اعلام نکرده و ما می‌دانیم این فرد در دورانی که قائم‌مقام شهردار تهران بوده مسئولیت‌های مستقیم و مهمی در چند کارگزاری مهم و مشترک با ارگان‌های نظامی داشته است، مهم‌ترین سرنخ از این موضوع به کارگزاری یاس (رسا تجارت مبین) مربوط می‌شود.  كارگزاری رسا تجارت مبین یكی از هشت كارگزاری‌ای بود كه طبق مصوبه شورای شهر تهران قرار بود با بهره‌گیری از امكانات مالی خود (نقدی و غیرنقدی) نسبت به پاسخ‌گویی مطالبات طلبكاران شهرداری و همچنین تملك املاك واقع در طرح‌های عمرانی شهرداری با همكاری سازمان املاك اقدام و پس از ارائه اسناد مثبته نسبت به وصول طلب خود صرفا در قالب ملك یا تراكم اقدام كند، اما پس از مدتی این مسیر انحرافی اساسی پیدا كرد. در این میان عیسی شریفی از همان ابتدا در جلسات كارگزاری رسا تجارت مبین (یاس) به نمایندگی از طرف شهردار اسبق تهران حضور داشت. کارگزاری‌ای که بنا بر اطلاع خبرنگار «شرق» حجم کاری بسیار گسترده‌تر از آنچه عیان بوده داشته است. این مجموعه از حدود سال 88 شکل می‌گیرد و دو مجموعه رسا تجارت مبین و تجارت الماس مبین در ذیل آن ایجاد می‌شوند و شهرداری تهران شروع به تعریف پروژه برای این شرکت‌ها می‌کند. در این مدت پنج هزار میلیارد تومان از منابع شهرداری تهران به این کارگزاری داده شده است. علاوه‌براین در ذیل قراردادهای رسا تجارت مبین، قراردادهای فاینانسی با بنیاد تعاون سپاه رقم می‌خورد؛ قراردادی دو هزار میلیاردتومانی در سال 88 با بنیاد تعاون ناجا منعقد می‌شود و در ادامه در سال 93 تفاهم‌نامه معروف 20 هزار میلیاردتومانی بین شهرداری تهران و مجموعه خاتم‌الانبیاء برای پروژه‌های مشترک امضا می‌شود. مؤسسه اعتباری ثامن نیز یکی از زیرمجموعه‌های گروه یاس بوده که سوابق تخلفات و دادگاه آن قبلا اعلام شده است. نکته قابل‌توجه این است که محمدباقر قالیباف، رئیس هیئت امنای گروه یاس بوده و حتی اگر شخصا در این جلسات و تصمیماتشان دخالت نداشته، فردی به نام قائم‌مقام او در این جلسات حضور داشته است.حالا باید پرسید چرا الیاس قالیباف(که اخیرا مطالبی اعتراضی درهمین‌باره در اینستاگرامش منتشر کرد) و ناصر امانی معاونش، عیسی شریفی را که 12 سال قائم‌مقامش در شهرداری تهران بوده و از قضا تخلفات مالی‌اش درست مربوط به همین دوران است این‌گونه از خودشان می‌رانند؟ فردی که با این سطح از دسترسی در مجموعه‌های نظامی و تصمیمات محرمانه و مدیریت شهری در مدت 12 سال فعالیت کرده و حالا معاون سابق شهردار تهران درباره‌اش می‌گوید عملکرد این فرد ربطی به شهردار اسبق تهران ندارد؟ امانی، معاون برنامه‌ریزی قالیباف که بارها خود را سرباز فرمانده سابق خود می‌داند، روز گذشته از شکایت قالیباف از ایرنا به دلیل گزارشی که درباره عیسی شریفی نوشته، خبر داده و گفته است: «پرونده شریفی هیچ ارتباطی به شهرداری تهران ندارد و حقوقی از شهرداری در این پرونده تضییع نشده است، بلکه یک موضوع اختلاف حقوقی در یک نهاد نظامی و شرکت خصوصی بوده و ارتباطی با شهردار وقت تهران هم ندارد». البته به نظر می‌رسد آنچه را سخنگوی قوه قضائیه و دادگاه مربوطه در این دو سال مصلحت ندانسته‌اند درباره‌اش توضیح دهند، آقای امانی به شکلی در این چند جمله توضیح داده است. اما همین هم جالب است که امانی درست در روزی که سخنگوی قوه قضائیه درباره جاسوس‌نبودن و اعدام‌نشدن شریفی صحبت می‌کند، خبر شکایت و این چند جمله را اعلام می‌کند.


منبع : شرق