جمیل علیزاده شایق، رئیس اتحادیه تولیدکنندگان برنج، به «شهروند» می‌گوید که هیچ دلیلی برای گرانی برنج وجود ندارد و پای سودجویان در میان است؛ زیرا نه ‌تنها بارش‌های خوب و آفتاب زیاد تولید برنج را در ایران افزایش داده است که دولت در سال‌های ٩٦، ٩٧ و ٩٨ مجوزهای زیادی برای واردات برنج صادر کرده بود و حتی در مقاطعی موجب اعتراض تولیدکنندگان داخلی شد. قاسمعلی حسنی، رئیس اتحادیه بنکداران مواد غذایی، درباره علت افزایش قیمت برنج خارجی به «شهروند» توضیح می‌دهد که حجم زیادی برنج از پارسال در گمرک معطل مانده است و صادرکنندگان هندی با توجه به شیوع کرونا و احتمال کمبود مواد غذایی درخواست پس گرفتن آن را دارند و برای هر ماه معطلی برنج در انبارها جریمه سنگینی از واردکنندگان طلب کرده‌اند. او می‌گوید که بانک مرکزی هنوز تصمیم نگرفته است که نرخ ارز واردات برنج را با چه رقمی به گمرکات ابلاغ کند ارز ٤٢٠٠ تومانی یا ارز نیمایی؟  با این حال فعالان بازار و حتی وزارت کشاورزی از دولت خواسته‌اند که ارز ٤٢٠٠ تومانی واردات برنج را حذف کنند؛ زیرا حاصلی جز فساد و رانت نداشته است. آنها می‌گویند که برنج هرگز با قیمت دلار ٤٢٠٠ تومانی به دست بنکداران مواد غذایی و مصرف‌کنندگان نهایی نمی‌رسد.  حسنی می‌گوید: «قیمت برنج با دلار ١٦-١٥‌هزار تومانی به دست مصرف‌کنندگان می‌رسد و نه دلار ٤٢٠٠ تومانی و ما حتی به دولت اعلام کردیم که قیمت شکر با دلار ١٦‌هزار تومانی ارزان‌تر از قیمت فعلی آن در بازار است و دلار ٤٢٠٠ تومانی کالاهای اساسی هیچ منفعتی برای مصرف‌کنندگان و اقشار ضعیف نداشته است.»

برنج رکورددار تورم در سبد مواد غذایی
گزارش بانک مرکزی از قیمت مواد غذایی نشان می‌دهد که نه‌تنها برنج در ماه‌های گذشته قیمت رو به صعودی داشته است که نرخ این کالا در اسفند ٩٨ صدرنشین تورم در بازار مواد غذایی شده است. براساس این آمار در اسفند ۹۸ برنج با رشد ۴۴.۵‌درصدی نسبت به مدت مشابه‌ سال قبل بیشترین افزایش قیمت را به خود اختصاص داده است.از این میان در پاییز ٩٨ قیمت هرکیلوگرم برنج هندی در بازار تهران به صورت میانگین ٨‌هزار و ٥٠٠ تومان بوده است اما نرخ برنج در ماه‌های بعدی روند صعودی داشته و تا کیلویی ١٢‌هزار تومان در فروردین ٩٩ نیز رسیده است. برخی گزارش‌های مردمی حاکی از فروش برنج هندی تا قیمت کیلویی ١٤‌هزار تومان در خرده‌فروشی‌های سطح شهر است. برنج باسماتی پاکستانی هم که در اسفند پارسال با قیمت کیلویی ١١ تا ١١‌هزار و ٥٠٠ تومان عرضه می‌شد، حالا هرکیلوگرم آن به ١٥‌هزار تومان و حتی بیشتر رسیده است.خرده‌فروش‌ها می‌گویند که عمده‌فروشان بازار برای فرار از دست نهادهای نظارتی قیمت برنج را در فاکتورها به نرخ مصوب می‌فروشند اما در عمل قیمت‌ها را با نرخ‌های بالاتری به خرده‌فروشان می‌دهند. قاسمعلی حسنی، رئیس اتحادیه بنکداران مواد غذایی، به «شهروند» می‌گوید که در حال حاضر شاهد افزایش قیمت ٧٠‌درصدی برنج از ‌سال گذشته تا کنون هستیم و نرخ خرید هرکیلوگرم برنج هندی برای عمده‌فروش‌ها به ١١ تا ١١‌هزارو٨٠٠ تومان رسیده است؛ زیرا عرضه برنج به عمده‌فروشان به دلیل دپوی برنج در گمرکات کاهش داشته است.به گفته مسیح کشاورز، دبیر اتحادیه واردکنندگان برنج، چیزی حدود ٨٥٠‌هزار تن برنج خارجی در گمرک رسوب کرده است. او به ایسنا گفته است که اگر دولت هر چه زودتر تکلیف نرخ ارز وارداتی و این برنج‌ها را مشخص نکند، افزایش قیمت برنج در بازار ادامه‌دار خواهد بود.

فاصله عجیب قیمت برنج از تولید تا مصرف
مصرف سرانه برنج هر ایرانی ٣٥ کیلوگرم در ‌سال است و بازار ایران سالانه به حدود ٢‌میلیون و ٨٠٠‌هزار تن برنج نیاز دارد. جمیل علیزاده شایق، رئیس انجمن تولیدکنندگان برنج، به «شهروند» می‌گوید که بارش‌های خوب‌ سال گذشته موجب شد که ٢,٥‌میلیون تن برنج داخلی تولید شود و نیاز به برنج خارجی به حداقل برسد.واردکنندگان برنج اما معتقدند که قیمت تمام‌شده برنج داخلی بالاست و همه اقشار نمی‌توانند برنج ایرانی مصرف کنند. بنا به آمار اتحادیه تولیدکنندگان برنج، ‌سال گذشته چیزی حدود یک‌میلیون و ٢٠٠‌هزار تن برنج خارجی به کشور وارد شده است. شایق مجموع ارقام تولید و واردات را بسیار زیادتر از نیاز بازار می‌داند و معتقد است که اگر مشکلات ترخیص برنج نباشد نرخ برنج نباید صعودی باشد. او البته فاصله قیمت برنج ایرانی در مراکز تولید یعنی شمال کشور را تا بازار مصرف در کلانشهرها بسیار زیاد می‌داند و می‌گوید قیمت هرکیلوگرم برنج طارم دانه استخوانی و اصل که بهترین برنج ایرانی با حداکثر ٢درصد برنج نیم‌دانه است، در مراکز تولید تنها ٢٣‌هزار تومان است اما همین برنج در صورت اصل‌بودن تا دو برابر قیمت تمام‌شده به دست مصرف‌کنندگان رسیده و به نظر می‌رسد که نهادهای ناظر در این زمینه کوتاهی می‌کنند.