محمدباقر نوبخت در نشستی خبری که به منظور تشریح محورها و جهتگیریهای لایحه بودجه ۱۴۰۰ در محل این سازمان برگزار شد، با اشاره به عملکرد منابع و مصارف بودجه امسال در هشتماهه گفت: منابع پیشبینیشده برای کل امسال ۵۷۱ هزار و ۹۹ میلیارد تومان بود که بر این اساس، سهم هشت ماه ۳۸۴ هزار میلیارد تومان است که از این مبلغ ۳۳۴ هزار میلیارد تومان از منابع به خزانه واریز شد و ۵۰ هزار میلیارد تومان از این منابع تحقق پیدا نکرد. در بخش مصارف هم ۳۵۳ هزار میلیارد تومان پرداختی انجام شد و ۳۱ هزار میلیارد تومان نسبت به آنچه مجاز بودیم مصرف کنیم کمتر مصرف کردیم. او با اشاره به اینکه مصارف در بخش هزینهای و عمرانی است، ادامه داد: در هشتماهه سال جاری ۵۰ هزار میلیارد تومان از منابع بودجه محقق نشد و در بخش مصارف نیز ۳۱ هزار میلیارد تومان از پرداختیها محقق نشد و ۱۹ هزار میلیارد تومان از تنخواه بانک مرکزی استفاده کردیم. البته میتوانیم سه درصد از رقم بودجه را که بالغ بر ۳۹ هزار میلیارد تومان میشود، از تنخواه بانک مرکزی استفاده کنیم ولی فقط ۱۹ هزار میلیارد تومان استفاده کردیم که پنج درصد کمتر از این نسبت در مدت مشابه سال قبل است. معاون رئیسجمهور افزود: میگویند کسری بودجه باعث شده استقراض یا از منابع بانک مرکزی استفاده کنیم، ولی نهتنها این امر انجام نشده بلکه حتی از تنخواه بانک مرکزی هم کمتر استفاده شد که آقای همتی (رئیس کل بانک مرکزی) بابت این موضوع تشکر کرد. نوبخت با اشاره به مصارف بودجه در هشتماهه امسال هم گفت: مصارف نسبت به هشتماهه سال ۱۳۹۸ معادل ۳۹ درصد افزایش یافته که این رشد در بخش هزینهای ۳۵ درصد بوده، در بخش مرتبط با حقوق و مزایا با توجه به اینکه ۱۰۴ هزار میلیارد تومان برای حقوق و مزایا هزینه شده، ۵۳ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد را شاهد بودیم و ۵۲ هزار میلیارد تومان هم بابت بودجه عمرانی پرداخت شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۶۵ درصد افزایش یافته است. معاون رئیسجمهور با اشاره به گزارش مرکز آمار از رشد اقتصادی کشور در ششماهه امسال گفت: رشد ناخالص داخلی ما در تابستان امسال در تمام گروههای صنایع، خدمات و کشاورزی با نفت دودهم درصد مثبت بود؛ به جز گروه خدمات که ناشی از کرونا بسیاری از مشاغل را از دست دادیم؛ در گروه کشاورزی ۲.۷ درصد، گروه صنایع و معادن با نفت چهار درصد مثبت بود. رشد اقتصادی بدون نفت هم منفی دودهم درصد بود. نوبخت یادآور شد: در هشتماهه امسال برای طرحهای عمرانی ۵۲ هزار میلیارد تومان هزینه شده و حتی در مواردی اوراق را خودمان در بورس فروختیم و به ریال تبدیل و به حساب پیمانکاران واریز کردیم. با این ۵۲ هزار میلیارد تومان، دو میلیون فرصت شغلی تثبیت شد.
جهتگیریهای لایحه بودجه ۱۴۰۰
حمید پورمحمدی در ادامه نشست خبری نوبخت با رسانهها که با موضوع تشریح عملکرد هشتماهه بودجه امسال و جزئیات لایحه بودجه ۱۴۰۰ برگزار شد، به بودجه سال آینده اشاره کرد و گفت: بودجه کل کشور سال جاری دوهزارو ۲۶ هزار میلیارد تومان است، درحالیکه لایحه بودجه سال آینده دوهزارو ۴۳۵ هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده است.
به گفته پورمحمدی ۸۴۱ هزار میلیارد تومان آن منابع عمومی و ۸۸ هزار میلیارد تومان درآمدهای اختصاصی دولت است. او افزود: از محل ۸۴۱ هزار میلیارد تومان منابع عمومی قرار است ۵۴۲ میلیارد تومان حقوق کارمندان، مستمریبگیران و بازنشستگان پرداخت شود. همچنین اعتبار پروژههای عمرانی ۱۰۴ هزار میلیارد تومان و بازپرداخت اصل و سود اوراق ۱۵۰ هزار میلیارد تومان است. ۳۵ هزار میلیارد تومان نیز شرکتهای درآمد-هزینهای درآمد و هزینه خواهد داشت.
او با تأکید بر اینکه در لایحه بودجه سال آینده سهم مالیات از درآمدها ۲۲۵ هزار میلیارد تومان است، گفت: ۲۲ هزار میلیارد تومان از درآمدهای گمرکی، ۲۵ هزار میلیارد تومان از فروش اموال دولتی، ۱۹۹ هزار میلیارد تومان فروش نفت و گاز، ۷۰ هزار میلیارد تومان پیشفروش نفت، ۹۵ هزار میلیارد تومان فروش شرکتهای دولتی و ۷۵ هزار میلیارد تومان برداشت از صندوق توسعه ملی در نظر گرفته شده است.
او درباره مصارف لایحه بودجه ۱۴۰۰ اظهار کرد: امسال اعتبارات هزینهای ۵۷۱ هزار میلیارد تومان بود اما در لایحه بودجه ۱۴۰۰ این اعتبارات که شامل حقوق و مزایا و دیگر هزینههای دولت میشود، به ۸۴۱ هزار میلیارد تومان افزایش مییابد ضمن اینکه مصارف بخش پروژههای عمرانی از ۸۸ هزار میلیارد تومان در سال جاری به ۱۰۴ هزار میلیارد تومان در سال آینده افزایش خواهد یافت.
افزایش ۵۰ درصدی بودجه عمرانی
در ادامه، حمیدرضا عدل، معاون زیربنایی و تولیدی سازمان برنامهوبودجه نیز با اشاره به اینکه اعتبارات عمرانی از ۸۸ هزار میلیارد تومان به ۱۳۴ هزار میلیارد تومان در لایحه بودجه ۱۴۰۰ افزایش یافته است، گفت: منابع طرحهای عمرانی از ۸۸ هزار میلیارد تومان در بودجه امسال به ۱۰۴ هزار میلیارد تومان در بودجه سال آینده افزایش یافته و پروژههای اولویتدار و در حال تکمیل در اولویت دریافت منابع هستند که در بخش پروژههای ریلی بخشی از آنها شامل برقیکردن راهآهن گرگان- اینچهبرون، راهآهن خواف- هرات، راهآهن رشت- آستارا، راهآهن کردستان- عراق و راهآهن شلمچه- بصره میشود؛ بنابراین برای سال آینده احداث هزارو 200 کیلومتر خط ریلی که برخی از آنها ادامه پروژههای ریلی امسال است، دیده شده است. او افزود: همچنین متروی پرند با ۱۸ کیلومتر سال آینده تجمیع خواهد شد که ۲۵۰ میلیارد تومان اعتبار این پروژه خواهد بود. یکی از باندهای قطعه دو آزادراه تهران-شمال به طول ۲۲ کیلومتر، آزادراه کنارگذر جنوبی تهران به طول ۱۵۸ کیلومتر و بخشی از آزادراه منجیل به رودبار به طول هشت کیلومتر از پروژههای آزادراهی سال آینده هستند.
او همچنین گفت که ۲۲ هزار میلیارد تومان اعتبار برای خرید تضمینی گندم در سال ۱۴۰۰ در نظر گرفته شده است. منابع خوبی هم برای مرغ لاین که در بحث جوجهریزی مؤثر است، پیشبینی شده است. همچنین برای واکسن دام و طیور رشد دو برابری اعتبار وجود دارد.
شرکتهای دولتی ۵۲ درصد افزایش سرمایهگذاری خواهند داشت
در ادامه این نشست، مژگان خانلو، سخنگوی ستاد بودجه گفت: اینکه گفته میشود دولت با تسعیر نرخ ارز به دنبال جبران کسری بودجه است، یک دروغ بزرگ محسوب میشود. او درباره بودجه شرکتهای دولتی اظهار کرد: ۳۸۲ شرکت دولتی داریم که عمدتا شرکتهای آب، برق و گاز منطقهای و شرکتهای وابسته به وزارت نفت و چند شرکت وزارت راهوشهرسازی هستند. بزرگترین آنها شرکت نفت است. او افزود: ۸۵.۵ درصد درآمدهای شرکت نفت متعلق به این شرکت نیست و اساسا فقط برای ثبت حسابداری در ترازنامه این شرکت ثبت میشود؛ بنابراین تصمیم گرفتیم سال آینده درآمدهای شرکت نفت همان ۱۴.۵ درصد فروش نفت نمایش داده شود تا بزرگنمایی حجم شرکت نفت صورت نگیرد.
خانلو تصریح کرد: سال آینده شرکتهای دولتی ۵۲ درصد افزایش سرمایهگذاری خواهند داشت.
سخنگوی ستاد بودجه در ادامه درباره منابع تخصیصی فرهنگیان گفت: هشت هزار میلیارد تومان برای اجرای رتبهبندی معلمان و فرهنگیان اعتبار دادیم که به طور کامل به حساب معلمان واریز شد.
دولت حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی را پیشنهاد داده است
در ادامه سیدحمید پورمحمدی از معاونان سازمان برنامهوبودجه درباره حذف یا درج ارز ۴۲۰۰تومانی در لایحه بودجه ۱۴۰۰ گفت: ارز ترکیبی ۴۲۰۰تومانی موافقان و مخالفانی دارد. مخالفان این ارز معتقدند که دلار ۴۲۰۰تومانی رانتزا است و عملا یارانهای است که به کشورهای دیگر میدهیم. موافقان هم میگویند اگر این ارز برداشته شود، قیمت کالاهای اساسی افزایش مییابد و مردم در معیشت دچار مشکل میشوند. او افزود: براساس تبصره یک لایحه بودجه ۱۴۰۰ اجازه خواستهایم که بتوانیم براساس شرایط، ارز ۴۲۰۰تومانی را حفظ یا حذف کنیم.
3 دلیل عدم تطابق صادرات نفت با ارقام بودجه
پورمحمدی درباره پیشبینی درآمد ۱۹۹ هزار میلیارد تومانی از فروش نفت، تصریح کرد: این رقم را براساس آنچه وزیر نفت به ما اعلام کرده که چه میزان نفت میتوانند به فروش برسانند در لایحه آوردهایم. اگر قیمت ارز تغییر کند یا فروش نفت کمتر یا بیشتر شود، بودجه به گونهای بسته شده که امکان تغییر در آن وجود داشته باشد. معاون نوبخت درباره تحقق فروش نفت در قانون بودجه امسال که تا شش هزار میلیارد تومان است، اظهار کرد: میزان صادرات نفت ما دقیقا با میزان وصولی خزانه برابر نیست. چون برخی منابع ما در دوره زمانی طولانیتری به دلیل تحریمها به خزانه واریز میشود. ازاینرو سال آینده هشت میلیارد دلار از محل فروش نفت پیشبینی شده است. در حال حاضر نیز بخشی از شش هزار میلیارد تومان فروش نفت یا دست بانک مرکزی نرسیده یا در دست بانک مرکزی است و توزیع نشده یا اینکه بخشی از آن صرف خرید کالاهای اساسی شده است.
او گفت: سال آینده میزان صادرات نفت ما متفاوت از امسال است و همچنین سهم مهمی از فروش نفت امسال، سال آینده به دست ما خواهد رسید. ازاینرو در بودجه الزامی برای فروش دو میلیون بشکه نفت وجود ندارد و وزارت نفت صرفا ملزم به کسب درآمد ۱۹۹ هزار میلیارد تومانی از فروش نفت شده است.