اقتصاد بازار: بیکاری یکی از چالش های بزرگ و حل نشده جامعه ماست. به رغم جمعیت جوان کشور و ظرفیت های فراوان اشتغال چرا هنوز جوانان بسیاری بیکارند؟ بیکاری از مهمترین عوامل فقر، فساد،اعتیاد و ... در جامعه به شمار می رود. حال پرسش این است که اگر بتوانیم با رفع موانع ومشکلات اقتصادی از جمله رکود و تورم، فرصت های شغلی لازم را فراهم کنیم ، نیروی متقاضی اشتغال در چه سطحی از تخصص ، توانایی و تجربه لازم برای کسب فرصت های شغلی خواهد بود؟
در سالهای اخیر گرایش به ادامه تحصیل در دانشگاه و رقابتی شدن فضای تحصیل، صرف نظر از جنبه های مفید علمی، پژوهشی و ارتقاع سطح دانش جامعه و جایگاه افراد تحصیل کرده، تا چه اندازه بر اقتصاد کشور تاثیر مثبت داشته است؟
آیا صنعت کشور بیشتر به افراد تحصیل کرده نیازمند است یا حرفه آموختگانی که دارای توانایی فنی با کاربردی عملی هستند؟ مراکز فنی و حرفه ای ما تا چه اندازه از استانداردهای لازم و تجهیزات کافی برای تربیت نیروی ماهر برخوردار است؟
سیستم آموزشی ما در مدارس مشتمل بر همه گونه دروس و سرفصل های نا مرتبط با آینده شغلی دانش آموزان است که این حجم از مطالب خود باعث گریز دانش آموزان از تحصیل و در نتیجه سبب افت تحصیلی یا ترک تحصیل و یا گریز از مدرسه می گردد.
در بسیاری از کشورهای پیشرفته استعدادیابی از دوران کودکی و در مدارس صورت میگیرد و سپس متناسب با شخصیت افراد و علایق و استعداد ها به آنان آموزش های علمی و عملی داده میشود تا در نوجوانی بتوانند مسیر درست شغلی آینده خود را انتخاب نمایند.
متاسفانه در مدارس ما چنین سنجش ها و آموزش هایی وجود ندارد و دانش آموزان بجای دغدغه اشتغال، نگران کنکور و ورود به دانشگاه هستند. جوانان ما دچار کمبود انگیزه وهدف و سردرگمی در انتخاب رشته شغلی هستند، چرا که متناسب با نیاز جامعه به رشته های فنی و حرفه ای هدایت نشده و آموزش ندیده اند. کارآموزی در سیستم آموزشی ما بصورت درست اجرا نمیشود و کارآموزان اغلب از روی ناچاری و برای گذراندن واحد های کار آموزی و رفع تکلیف به مراکز شغلی مراجعه می کنند .
یکی از بزرگترین چالش های پیش روی کار آفرینان یافتن نیروی انسانی متخصص و کارآمد است. چرا که اغلب فرصت آموزش به نیروی انسانی در محل کار وجود ندارد وشیوه آزمون و خطا میتواند خساراتی به دنبال داشته باشد، بنابرین محیط کار میدان مناسبی برای آموزش محسوب نمیشود .
ما امروز بطور جدی با مشکل نبود نیروی کارآمد در هر زمینه ای مواجه هستیم و چاره آن فراهم نمودن زیرساخت های مناسب برای آموزش های فنی و عملی متناسب با نیاز صنعت کشور است. مسولین آموزش و پرورش کشور، سازمان آموزش فنی و حرفه ای، آموزش عالی، اتاق بازرگانی و صنایع و معادن وسایر نهادهای مرتبط با صنعت لازم است امروز زنگ خطر را بشنوند و برای آینده اشتغال کشور و فقدان نیروی کار مناسب اقدام کنند.
/محمد عربیان/