حضور گسترده و روز‌افزون انواع برندهای پوشاک ترک در ایران امری غیرقابل انکار است. به‌عبارت دیگر، بازار پوشاک کشور طی سال‌‌های اخیر در قبضه برندهای ترک درآمده و به‌رغم تولید انواع مرغوب و باکیفیت پوشاک در داخل کشور، اما تمایل به خرید پوشاک ترک بین مردم بسیار بیشتر از برندهای داخلی است. براساس آمار به دست آمده، در حال حاضر حدود 28 برند پوشاک ترک شامل «جین لافت»، «کالینز»، «واکو»، «فیور»، «وای لاندن»، «میلا»، «رندوم»، «اُ ایکس ایکس اُ»، «اِفرور»، «آوا»، «سی‌سی‌ایس»، «کیپ»، «وفیان»، «دی‌‌‌فاکتو»، «کالیزیون»، «فابریکا»، «ال‌سی وایکیکی»، «رمزی»، «توین»، «سارار»، «کیگیلی»، «اینیوو»، «زارا»، «مانگو»، «اینجی»، «پلاریس»، «هاتیک» و «کوتون» در ایران فعالیت می‌کنند که شناخته‌شده‌ترین آنها برندهای «ال‌سی‌وایکیکی» و «کوتون» است. البته برندهای دیگری نیز محصولات خود را در بازار ایران عرضه می‌کنند اما برخی از این برندها نمایندگی رسمی در کشور ندارند علاوه‌بر اینکه تولیدات هرکدام از این برندها به‌صورت اختصاصی در یک حوزه فعالیت می‌کنند. برای مثال برند «جین‌لافت» تنها در زمینه تولید شلوارهای جین فعالیت می‌‌کند و برند «سارار» نیز بیشتر در حوزه تولید کت‌وشلوارهای مردانه فعال است. تمرکز برند «پلاریس» روی تولید کیف‌وکفش‌های چرم است و برند «افرور» تنها در حوزه تولید انواع پوشاک مردانه فعال است.

اما در میان برندهایی که محصولات خود را در بازار ایران عرضه می‌کنند، برندهایی نیز وجود دارد که غالبا با عنوان برند ترک شناخته می‌شوند. برندهایی مانند «مانگو» یا «اچ‌‌اندام» که در برخی استان‌های کشور نیز نمایندگی‌های فعال دارند و معمولا محصولات خود را با برچسب «ساخت ترکیه» عرضه می‌کنند، این در حالی است که زادگاه اصلی برند «مانگو» اسپانیا و برند « اچ‌‌اندام» در سوئد است، اما تولیدات آنها از طریق ترکیه و با نام شرکت‌های ترکیه‌ای وارد ایران می‌شود.

براساس آمارهای موجود، گردش مالی بخش پوشاک در ایران 12 میلیارد دلار است که 30 درصد از این میزان را پوشاک تولید ترکیه و واردات آن چه به‌صورت رسمی و چه به‌صورت قاچاق تشکیل می‌دهد. ورود بی‌حساب و کتاب برندهای پوشاک ترک به ایران که از زمان وزارت محمدرضا نعمت‌زاده، وزیر صنعت، معدن و تجارت آغاز شد، صنعت پوشاک کشور را به‌شدت تهدید کرد و در آستانه ورشکستگی قرار داد. تمایل نعمت‌زاده و چراغ سبز وی به تولیدکنندگان و صادرکنندگان پوشاک موجب شد سهم قابل‌توجهی از گردش مالی پوشاک در کشور به پوشاک ترک اختصاص داشته باشد.

افزایش 20 برند دیگر تا 2019

انجمن بین‌المللی برندها (BMD) اعلام کرده است از مجموع 150 برند پوشاک تولیدشده در کشور ترکیه، 28 برند در بازار ایران عرضه می‌شود. همچنین این انجمن پیش‌بینی کرده است تا سال 2019، 20 برند دیگر وارد بازار ایران می‌شود.

با امضای برجام و لغو تحریم‌ها، سامی کریو، رئیس هیات‌مدیره BMD اعلام کرد بازار ایران برای تولیدکنندگان پوشاک ترک جذابیت و اهمیت خاصی پیدا کرده است و این برندها می‌کوشند رقابت خود را در بازار ایران افزایش دهند؛ اما باید توجه داشت که بازار ایران یک بازار غیرقابل پیش‌بینی است و با وجود لغو تحریم‌ها، تضمینی برای ثبات در بازار ایران وجود ندارد، چراکه این بازار مشکلات خاص خود را دارد. به‌عنوان مثال، محدودیت‌های آداب و رسوم در بازار ایران بسیار زیاد است و یک تاجر ترک برای ورود به این بازار باید یک شریک صاف و صادق پیدا کند. در غیر این صورت حرکت در بازار ایران دشوار و در مواقعی غیرممکن است. مضاف بر اینکه مراکز خرید در ایران به‌اندازه کافی وجود ندارد و اجاره‌بهای اماکن تجاری، ارقام بسیار بالایی است.

اظهارنظر رئیس هیات‌مدیره انجمن بین‌المللی برندها در حالی مطرح شد که آمارهای اقتصادی ترکیه نشان می‌دهد براساس چشم‌انداز تجاری این کشور، قرار است حجم تجارت ترکیه با ایران تا سال 2023 به 50 میلیارد دلار برسد. براساس آمارهای اقتصادی ایران، در حال حاضر حجم واردات کالا از ترکیه بیش از سه‌میلیارد دلار است که از این میزان، یک‌میلیارد دلار سهم واردات پوشاک است. به‌عبارت دیگر، 32 درصد از کل صادرات ترکیه به ایران، به صادرات پوشاک اختصاص دارد و درصورتی که چشم‌انداز تجاری ترکیه با ایران در سال 2023 محقق شود، ترکیه می‌تواند سالانه 16 میلیارد از حجم صادرات 50 میلیارد دلاری خود را به پوشاک اختصاص دهد. اگرچه به‌نظر می‌رسد بازار ایران کشش این حجم از واردات پوشاک را ندارد، اما کارشناسان بر این باورند که وضعیت نامطلوب صنعت نساجی از یک‌سو و تمایل ایرانیان به خرید اجناس باکیفیت و کنار زدن اجناس بی‌کیفیت چینی، تحقق چشم‌انداز تجاری ترکیه چندان هم دور از ذهن نیست، مگر اینکه راهکارهایی اصولی و درست برای تقویت بازار داخلی اجرایی شود.

رشد 50 درصدی فروش «کوتون»

«کوتون» یکی از برندهای شناخته‌شده پوشاک ترک در ایران است. این برند کار خود را از سال 1988 در یکی از شهرهای ترکیه و در فروشگاهی به مساحت 25 مترمربع آغاز کرد. «کوتون» اساس کار خود را بر پایه کیفیت و تولید پوشاک از پنبه قرار داد و همین امر موجب پیشرفت سریع این برند شد. میزان فروش محصولات این شرکت در سال 2015 با رشد 30 درصدی نسبت به سال 2014 مواجه شد و گردش مالی این شرکت دومیلیارد دلار برآورد می‌شود. به گفته ییلماز، مدیر اجرایی برند «کوتون»، در حال حاضر محصولات این شرکت از طریق 800 فروشگاه در 28 کشور جهان عرضه می‌شود. «کوتون» پس از آنکه در سال 2016 توانست در زمینه فروش محصولات خود به رشد 50 درصدی نسبت به سال ماقبل دست یابد، در ماه مارس سال 2016 و در فستیوال مارک‌های معروف جهان در پاریس نیز به‌عنوان اولین نام تجاری ترک انتخاب شد. 220 طراح لباس، تنها بخش طراحی این شرکت را برعهده دارند و سالانه بیش از 30 هزار مدل مختلف از انواع لباس‌ها را طراحی می‌کنند. «کوتون» در حال حاضر در مازندران با سه نمایندگی فروش، در هریک از شهرهای تهران، مشهد و شیراز با دو نمایندگی فروش و در تبریز، اصفهان و کرمان نیز با یک نمایندگی فروش و درمجموع با 12 نمایندگی فروش، حجم قابل‌توجهی از محصولات خود را در بازار ایران عرضه می‌کند.

گردش مالی 6 میلیارد دلاری

«ال‌سی‌وایکیکی» با نام اختصاری «LCW» یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان پوشاک عمده در ترکیه است. این شرکت کار خود را در سال 1988 توسط یک طراح فرانسوی به‌نام جورج آموال و همسرش در فرانسه و با تولید چند مدل پوشاک آغاز کرد. در سال 1977 یک تاجر ترک، شرکت فرانسوی «ال‌سی‌وایکیکی» را خریداری کرد و این برند را به ترکیه انتقال داد. مدیر این شرکت در سال 2000 با افزودن طرح‌ها و مدل‌های به‌روز و متنوع، محبوبیت خاصی به‌ویژه میان جوانان پیدا کرد و توانست تعداد فروشگاه‌های خرده‌فروشی محصولاتش را در شهرهای مختلف ترکیه افزایش دهد.

«ال‌سی‌وایکیکی» اولین فروشگاه اروپایی خود را در سال 2009 در رومانی افتتاح کرد. پس از این دامنه فعالیت خود را به‌سرعت در سایر کشورهای اروپایی و آسیایی ازجمله آلبانی، آذربایجان، بوسنی، بلغارستان، مراکش، گرجستان، عراق، ایران، قزاقستان، کوزوو، مقدونیه، مصر، لهستان، رومانی، روسیه، سوریه، عربستان‌سعودی و اوکراین گسترش داد و در سال 2011 لقب سلطان صنعت پوشاک ترکیه را ازآن خود کرد. در سال 2014 تعداد فروشگاه‌های «LCW» در سایر کشورها به 100 فروشگاه رسید. این شرکت در سال 2016 مجموعه جدیدی شامل محصولات و لوازم خانگی را با نام «LCW HOM» به زیرمجموعه خود افزود. این شرکت قصد دارد در افق 2023 خود، در فهرست یکی از سه خرده‌فروش موفق‌ پوشاک در سطح اروپا شناخته شود. به گفته ویاپ کوکو، رئیس شرکت «LCW»، این شرکت در سال 2017، 30 فروشگاه جدید به شعب خود در ترکیه افزوده است. گردش مالی این شرکت در سال 2017 با 33 درصد رشد به حدود چهارمیلیارد دلار افزایش یافته است. این شرکت قصد دارد در افق 2023 خود گردش مالی‌اش را در خارج از کشور به 6 میلیارد دلار برساند.

در حاشیه

پوشاک و منسوجات یکی از بزرگ‌ترین بخش‌های اقتصادی ترکیه است که تقریبا هفت درصد از تولید ناخالص داخلی کشور را تشکیل می‌دهد. در ترکیه حدود 56 هزار شرکت نساجی و پوشاک وجود دارد و بیش از دومیلیون نفر در این حوزه فعالیت می‌کنند. ترکیه یکی از سه تولیدکننده بزرگ پنبه در جهان پس از هند و سوریه است. با توجه به اینکه صنعت پوشاک و نساجی تا حد زیادی بر نیاز به پنبه استوار است، لذا تولید پنبه در ترکیه کفاف صنعت نساجی را نمی‌دهد، لذا این کشور مجبور به واردات پنبه برای تامین نیاز صنعت نساجی خود است. این امر سبب شده ترکیه سومین وارد‌کننده پنبه در جهان پس از چین و بنگلادش باشد. ترکیه بیش از 65 درصد تولید پوشاک خود را صادر می‌کند. ترکیه سومین صادرکننده بزرگ پوشاک در اتحادیه اروپا و ششمین کشور بزرگ جهان در صنعت پوشاک است.