افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی به چه معناست؟
تجدید ارزیابی به این معناست که یک شرکت بخشی از دارایی‌ها ثابت خود را براساس قیمت کارشناسی در ترازنامه به‌روز کند و ثبت مازاد تجدید ارزیابی را در حساب‌ها انجام دهد و پس از محل مازاد تجدید ارزیابی دارایی‌ها افزایش سرمایه بدهد. این افزایش سرمایه منجر به شفاف‌تر شدن ترازنامه می‌شود اما اثر مالی بر شرکت ندارد به این معنا که وجه نقدی وارد شرکت نمی‌کند بنابراین این اصلاح ساختار مالی منتج به شفاف‌تر شدن می‌شود اما بر سود و کیفیت آن اثر ندارد.
از آنجا که در حسابداری به روش بهای تمام شده ثبت‌ها صورت می‌گیرد بنابراین اگر فرضا زمینی در سال 1360 به قیمتی خریداری شده، درصورت مالی(ترازنامه) همیشه به قیمت خرید ثبت می‌شود و حتی وقتی به سال 1396 رسیده‌ایم باز هم ترازنامه قیمت‌ها را به‌روز رسانی نمی‌کند و همچنان به بهای تمام شده ثبت می‌شود. اما افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی بر قیمت و ارزش سهام چه اثراتی خواهد داشت؟
اول آنکه قیمت سهام را رقیق می‌کند و این باعث می‌شود تا ارزش بازار و قیمت دفتری به هم نزدیک شده و این باعث بهبود روند معاملات سهام می‌شود. دوم نیز برخی دارایی‌ها که به قیمت اندکی در ترازنامه آمده حالا با قیمت بسیار بالاتری ثبت می‌شود و در واقع عیار دارایی‌های شرکت به نمایش درمی‌آید. اما نکته اینجاست که تمامی دارایی‌ها به‌روز نمی‌شوند بلکه تنها دارایی‌های استهلاک‌ناپذیر تجدید ارزیابی می‌شود. درصورتی که قرار باشد مثلا تجهیزات کارخانه هم تجدید ارزیابی شود، رقم هزینه استهلاک سالانه را بالا برده و منجر به کاهش سود حسابداری می‌شود بنابراین نه سازمان مالیات و نه سهامداران به این مدل افزایش سرمایه تمایل ندارند.
حجم خیره‌کننده معاملات و رشد بیش از هزار واحدی شاخص بازار سهام در جریان معاملات روزگذشته نشان از وجود خبرهایی مؤثر بر بورس داشته و احتمال افزایش قیمت سهام تا پایان سال را بالا برده است. در جریان معاملات روز سه‌شنبه شاخص بورس اوراق بهادار تهران با 1076 پله رشد به محدوده 92628 واحد دست یافت. همچنین ارزش معاملات بیش از 311 میلیارد تومان بوده و بیش از یک میلیارد و 261 میلیون برگه سهم مورد دادوستد قرار گرفته است. شاخص بازار فرابورس نیز با 7.9 واحد افزایش در محدوده 1030 واحدی آرام گرفت. انتشار خبر‌های مؤثری همچون معافیت مالیاتی در بحث تجدید ارزیابی دارایی‌ها و کاهش بهره مالکانه معادن در کنار افزایش قیمت دلار و قیمت‌های جهانی عوامل مؤثر بر رشد بازار سهام در جریان معاملات روز سه‌شنبه و سبزپوش شدن بسیاری از نمادهای بزرگ بازار سرمایه بوده است. ولید هلالات، کارشناس بازار سهام در گفت‌وگو با «جامعه فردا» انتشار خبر‌های مثبت فراوان در روزهای اخیر را علت مثبت شدن جو روانی بازار سهام عنوان کرد و صعود شیرین شاخص و قیمت سهام برخی نمادها در بازار دیروز را در سایه عواملی همچون رشد قیمت دلار دانست.
این کارشناس بازار سهام، در کنار هم قرار گرفتن عوامل متعدد بسیاری را زمینه‌ساز رشد قیمت‌ها در بازار سهام دانست و افزود: رشد امروز شاخص کل و بازار سهام تحت تأثیر عواملی همچون، روند صعودی قیمت دلار در بازار داخل، افزایش قیمت‌های جهانی فولاد در چین در روزهای گذشته، ارائه‌ گزارش‌های مثبت در گروه پالایشی، بحث بهره مالکانه سنگ آهنی‌ها، همچنین انتشار اخباری جدید از قرارداد سایپا با رنو فرانسه و همچنین اعلام آنکه در سال 97 امکان تجدید ارزیابی دارایی‌ها برای شرکت‌ها وجود خواهد داشت، قرار دارد. همه این عوامل و اخبار امیدبخش و در جهت رشد قیمت سهام و سودآوری شرکت‌ها در روزهای آینده بوده و طبیعتا بازار نسبت به خبر‌های خوش از خود واکنش‌های مثبت نشان می‌دهد.
او جایگاه افزایش مداوم قیمت دلار در رشد دیروز شاخص را بسیار بااهمیت عنوان کرد و گفت: جایگاه رشد مداوم قیمت دلار تا کانال بالای 4200 تومان در عوامل مؤثر مطرح شده بسیار حائز اهمیت ارزیابی شده و همچنین فراوانی خبر‌های مثبت و مؤثر به بازار سهام در رشد دیروز بازار تأثیر‌گذار بوده و جو روانی بازار را پس از مدت‌ها مثبت کرده است.
این تحلیل‌گر بازار سهام درخصوص تأثیرات مثبت بهره مالکانه بر نمادهای بازار سرمایه گفت: بحث بهره‌مالکانه بیشتر مربوط به نمادهای معدنی و صنعتی گل‌گهر و معدنی و صنعتی چادرملو است. در دولت دهم آنجا که گل‌گهر و چادرملو قصد تمدید پروانه معدن خود را داشتند، بحث تمدید پروانه به ایمیدرو واگذار شده و آن سازمان هم پروانه را تمدید نکرد و به نام خود زد، این باعث شد تا بحث بهره مالکانه پیش آید و دولت بخش مهمی از سود شرکت‌هایی همچون گل گهر و چادرملو را هرساله برداشت کند. اما در دولت یازدهم قوانین برای این دو شرکت با تغییراتی همراه بود و براساس ارزش افزوده‌ای که محصولات آنان ایجاد می‌کند درصدی از سود عاید شده توسط دولت برداشت می‌شود. این حق انتفاع به‌صورت پلکانی بوده و اگر فروش محصول به ‌صورت سنگ‌آهن خام و دانه‌بندی شده باشد معادل ۲۵ درصد، همچنین برای کنسانتره معادل 21.5 درصد، گندله‌ ۱۸ درصد و آهن اسفنجی ۱۵ درصد است.
او افزود: تأثیر مثبت بهره مالکانه بر بازار سرمایه از ناحیه صحبت‌های چند روز پیش سخنگوی دولت به‌دست آمده که اعلام کرده است رقم بهره مالکانه در بودجه سال 97 نسبت به 96 کاهش 150 میلیارد تومانی خواهد داشت. با اعلام این خبر و کاهش بهره مالکانه سودآوری این دو معدنی بازار سهام در سال آینده با رشد خوبی مواجه خواهد شد و هزینه‌های آنها کاهش یافته و این اتفاق در بازار سهام با واکنش‌های مثبتی همراه بوده است.
هلالات، افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها را مؤثر در قیمت سهام نمادهایی همچون ایران‌خودرو دانست و تصریح کرد: بحث بهره‌مندی معافیت مالیاتی افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی در سال 97 بیشتر از هر گروهی در نمادهای خودرویی اثرات مثبت خواهد داشت و منجر به رشد قیمت در این نمادها خواهد شد. نمادهای همچون ایران‌خودرو و بانک ملت از این ناحیه احتمال افزایش قیمت در سهام را داشته و این شرکت‌ها از محل دارایی‌هایی همچون زمین و انباشت سرمایه اقدام به افزایش سرمایه خواهند داد. ایران خودرو در سال 94-95 به دلیل محدودیت زمانی افزایش سرمایه از این محل را از دست داد. بانک ملت هم به دلیل شرایط خاص آن زمان گروه بانکی اساسا وارد چنین فضایی نشد تا افزایش سرمایه بدهد. همچنین نمادهای زیادی هم بودند که قصد افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها را داشتند که چنین مجالی نیافتند بنابراین بازار از این ناحیه قطعا روزهای بهتری را خواهد داشت.
این کارشناس بازار سهام، فلزی و معدنی‌ها را در راس توجهات اهالی بازار سرمایه در روزگذشته معرفی کرد و گفت: در بازار سه‌شنبه فلزی، معدنی‌هایی که بر پایه تولید فولاد بوده بیشترین توجه اهالی بازار را به خود جلب کرده و فولاد مبارکه اصفهان هم بیشترین تأثیر مثبت بر شاخص بازار سهام را داشته است. بعد از فلزی و معدنی‌ها، گروه‌های پالایشی و خودرویی به ترتیب مورد توجه اهالی بازار سرمایه قرار گرفته‌اند.
او افزود: انتشار‌گزارش پالایشگاه اصفهان با تعدیل مثبت سودآوری در حدود 50 درصد مورد توجه بازار قرار گرفته و همچنین سایر نمادهای این گروه استعداد ارائه‌گزارشات مؤثر و مثبت به بازار سهام را در روزهای آینده دارند. توجهات فعالان بازار به گروه خودرویی نیز همان‌طور که گفته شد، بیشتر مربوط به ایران‌خودرو و گسترش سرمایه‌گذاری ایران‌خودرو بوده است که این استقبال در اثر امکان افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها در نماد ایران خودرو و بحث واگذاری بلوک ایران‌خودرو در روزهای آینده بر سود نماد گسترش سرمایه‌گذاری ایران‌خودرو خواهد بود. سود سهام در گسترش سرمایه‌گذاری ایران‌خودرو (خگستر) از محل فروش بلوکی ایران‌خودرو تغییرات
قابل توجهی خواهد کرد و این نماد دیروز در صدر توجه‌ اهالی بازار سرمایه بوده است. به‌طور کلی با توجه به اصلاح قیمت گروه خودرویی در ماه‌های گذشته روند کلی این گروه را تا پایان سال مثبت ارزیابی کرده و امکان افزایش قیمت‌ها در نمادهای خودرویی وجود خواهد داشت.
این کارشناس بازار سهام، احتمال ادامه رکوردشکنی شاخص کل در روزهای آینده را منوط به تغییرات قیمت دلار دانست و تصریح کرد: اگر قیمت دلار و قیمت‌های بازار جهانی در همین حوالی باقی بمانند، قطعا شاخص کل روند صعودی خود را حفظ خواهد کرد و شاخص تا پایان سال موفق به رکوردشکنی‌های پی‌درپی خواهد شد.

منبع: جامعه فردا