سازمان بورس اعلام کرده صندوق سرمایه‌گذاری پالایشی یکم، در اجرای ماده ۲۸ و بند ۶ ماده ۷ قانون بازار اوراق بهادار مصوب آذر ۱۳۸۴ و ماده ۲ قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید به منظور تسهیل اجرای سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی مصوب آذر ۸۸ با مجوز این سازمان نزد مرجع ثبت شرکت‌ها و موسسات غیرتجاری تهران به عنوان نهاد مالی ثبت شده است. این صندوق سرمایه‌گذاری مجاز است از تاریخ صدور مجوز ( ۹ آذر ۹۹) با رعایت قوانین و مقررات مربوطه و در چارچوب اساسنامه مصوب خود به عنوان یک نهاد مالی – صندوق سرمایه‌گذاری فعالیت کند. در همین حال محمود گودرزی- معاون بازار شرکت بورس هم در گفت و گو با ایرنا گفته است: همه فعالیت‌های مربوط به بازگشایی صندوق انجام شده و مدیر این صندوق باید به وسیله هماهنگی با سامانه معاملات بر خط، مجوز بازگشایی را از سازمان بورس اخذ کند و ترتیبات افشای ارزش خالص دارایی‌های صندوق را انجام دهد. وی افزوده است: مشکلی از سوی شرکت بورس برای بازگشایی وجود ندارد و به محض اعلام آمادگی از سوی مدیر صندوق و انجام فعالیت‌های مربوط در این زمینه نماد این صندوق بازگشایی خواهد شد. به گفته گودرزی، اکنون در انتظار تایید مدیر صندوق پالایشی یکم بسر می‌بریم تا بتوان اطلاعیه مربوطه را صادر و نماد را بازگشایی کرد. گودرزی خاطرنشان کرده است: تاکنون زمان دقیقی برای بازگشایی نماد ارائه نشده است، اما به نظر می‌رسد تا چند روز آینده فعالیت‌های مربوط به این اقدام به مراحل پایانی خود نزدیک شود و اطلاع رسانی‌های لازم از سوی شرکت بورس ارائه می‌شود.
بازگشایی در گرو برگزاری مجمع فوق‌العاده
در آستانه بازگشایی نماد پالایشی یکم، سازمان خصوصی‌سازی اعلام کرد: سهام جایزه چهار پالایشگاه حاضر در صندوق پالایشی یکم لحاظ شده است. این سازمان از تخصیص سهام جایزه چهار پالایشگاه بورسی تهران، تبریز، اصفهان و بندرعباس به صندوق پالایشی یکم خبر داده است. سازمان خصوصی‌سازی در خصوص دلایل تاخیر در بازگشایی صندوق پالایش یکم با صدور اطلاعیه‌ای اعلام کرد: بازگشایی نماد صندوق پالایش یکم نیاز به برگزاری مجمع فوق‌العاده افزایش سرمایه شرکت‌های پالایش نفت تهران و اصفهان دارد که مستلزم تخصیص سهام جایزه به صندوق پس از کسب مجوزهای قانونی است. طبق اعلام شرکت سپرده‌گذاری مرکزی با توجه به انتقال سهام و سهام جایزه شرکت‌های پالایش نفت تهران، تبریز، اصفهان و بندرعباس به این صندوق و تخصیص واحدهای صندوق به سرمایه‌گذاران قابلیت انجام معامله برای این صندوق فراهم شده است.
اثرپذیری صندوق از روند بازار
مهران کاویانی کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با «جهان‌صنعت» در تشریح میزان اثرگذاری عرضه دومین صندوق دولتی بر بازار گفت: نحوه عرضه و معامله نماد پالایشی یکم به گونه‌ای است که بیش از آنکه خود بر بازار اثر بگذارد، از آن تاثیر خواهد پذیرفت. او توضیح داد: در واقع این صندوق است که از قیمت روز پالایشی‌ها تاثیر می‌پذیرد.
این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به روند ریزشی بازار در سال جاری اظهار کرد: فکر می‌کنم با توجه به تخفیفی که دولت در زمان عرضه این صندوق لحاظ کرده بود و محاسبه میزان ریزش‌ها، در حال حاضر این تخفیف احتمالا سر به سر شده باشد یا سهامداران، درصد اندکی در سود باشند.
کاویانی تاکید می‌کند: به همین علت فکر نمی‌کنم عرضه صندوق در شرایط کنونی بازار تاثیر بدی بگذارد؛ زیرا با توجه به افقی که دولت برای عرضه‌های آتی سهام بانکی، خودرویی، فولادی یا عرضه‌های اولیه دیگر در بازار سرمایه مد نظر دارد فشاری به بازار وارد نمی‌کند. او می‌افزاید: همچنین از آنجا که این یک نماد جداگانه در بازار است (مانند دارایکم) فکر نمی‌کنم بازگشایی آن برای بازار سرمایه اتفاق بدی باشد به ویژه اینکه بسیاری از پول‌های جزئی که در دوره پذیره‌نویسی در این صندوق سرمایه‌گذاری شده‌اند نیز آزاد خواهد شد.
موانع موجود در مسیر حمایت از دارادوم
این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه دولت توانست از محل صندوق حدود ۶ همت جذب منابع کند تصریح می‌کند: از همین رو برای دولت با توجه به اولویت‌ها شاید خیلی هم مهم نباشد که از این صندوق حمایت کند.
کاویانی موانع دولت برای حمایت از صندوق دوم خود را این‌گونه برمی‌شمرد: اگر دولت بخواهد از پالایش یکم حمایت کند، باید برای این صندوق بازارگردان بگذارد که بعید می‌دانم منابع لازم برای این اقدام را داشته باشد؛ همچنین از سمت دیگر نیز باید منابعی را داشته باشد که شرایط برای رشد پالایشی‌ها را فراهم کند که آن هم مقدور نیست. او تاکید می‌کند: بر همین اساس فکر می‌کنم که دولت تنها بخواهد شرایطی را فراهم کند که آن تخفیف لحاظ شده در پذیره‌نویسی را برای سهامداران اولیه صندوق احیا کند. او اضافه می‌کند: برای این امر نیز باید پالایشی‌ها دست‌کم ۱۵درصد دیگر افزایش یابند تا این مسیر طی شود. این کارشناس بازار سرمایه همچنین عنوان می‌کند: از سمت دیگر اما شاید حمایت‌های دولت به این سمت برود که از این منابع وعرضه مثبت دارادوم برای صندوق‌های آتی بهره‌مند شود. اما از لحاظ بنیادی این صندوق تاثیری روی گروه پالایشی بازار سهام ندارد.
بهترین شرایط بازگشایی
آن‌گونه که مسوولان وزارت اقتصاد اعلام کرده‌اند دولت تا پایان سال دست‌کم عرضه یک صندوق دیگر و چندین عرضه اولیه را در دستور کار دارد. از همین رو گفته می‌شود عرضه دومین صندوق دولتی میتواند فرصت خوبی برای اعتمادسازی باشد تا عرضه آتی را نیز تحت‌الشعاع قرار داده و به موفقیت نزدیک کند. کاویانی در این باره اظهار می‌کند: با توجه به مکانیزمی که این صندوق‌ها بر اساس آن تعریف شده‌اند، فقط اسم یک مدیر صندوق بالای سر آنهاست و بازارگردان خاصی ندارند؛ اگر بنا را بر این بگذاریم که دولت دیگر کاری با بازار سرمایه ندارد و عرضه‌های جدیدی رخ ندهد، این احتمال قوی تر است که با توجه به شرایط فغلی بازار سرمایه، حمایتی هم در بازار رخ ندهد. این کارشناس بازار سرمایه می‌افزاید: اما اگر بخواهیم عرضه احتمالی دارا سوم و باقیمانده سهام دولت در گروه بانکی را مد نظر قرار بدهیم فکر می‌کنم دولت بخواهد جو روانی را در این پالایشی ایجاد کند که مردم را برای سرمایه‌گذاری در صندوق‌های آتی خود ترغیب کند.
او با اشاره به روند معاملات دارایکم و امکان تکرار آن توسط دارادوم توضیح می‌دهد: رشد دارایکم به این دلیل بود که دامنه آن باز بود و تا ۱۰ درصد نوسان داشت و در روزهای خوب بازار نسبت به NAV تابلو پریمیوم می‌گرفت. در حال حاضر هم می‌بینیم که در روزهای معمولی بازار دیسکانت قابل توجهی دارد. با توجه به شرایط فعلی اگر نخواهیم به پذیرش‌های آتی دولت نگاه کنیم فکر می‌کنم که اتفاق مشابهی در انتظار پالایشی یکم هم خواهد بود.