"قرار بوده حداکثر اختلاف دلار نیمایی و آزاد پنج درصد باشد، اما اختلاف کنونی که در حدود ۱۹ درصد برآورد می‌شود حدود یک ماه است که پابرجاست. اغلب شرکت‌های صادرات‌محور بازار سرمایه دلار خود را با نرخ نیمایی می‌فروشند و در واقع این اختلاف قیمت را از دست می‌دهند". این را" احمد اشتیاقی: در گفت‌و‌گو با «جهان‌صنعت» نقل می کند و به بررسی ریسک‌های تحمیلی عدم تناسب نرخ دلار نیمایی و آزاد برای بازار سرمایه پرداخته و تاکید دارد: این اختلاف نرخ، سودآوری شرکت‌های بورسی را با کاهش مواجه می‌کند."قرار بوده حداکثر اختلاف دلار نیمایی و آزاد پنج درصد باشد، اما اختلاف کنونی که در حدود ۱۹ درصد برآورد می‌شود حدود یک ماه است که پابرجاست.

اغلب شرکت‌های صادرات‌محور بازار سرمایه دلار خود را با نرخ نیمایی می‌فروشند و در واقع این اختلاف قیمت را از دست می‌دهند". این را" احمد اشتیاقی: در گفت‌و‌گو با «جهان‌صنعت» نقل می کند و به بررسی ریسک‌های تحمیلی عدم تناسب نرخ دلار نیمایی و آزاد برای بازار سرمایه پرداخته و تاکید دارد: این اختلاف نرخ، سودآوری شرکت‌های بورسی را با کاهش مواجه می‌کند. ریسک اختلاف قیمتدلار نیمایی و آزاد این کارشناس بازار سرمایه می‌افزاید: «تا کنون از دلار ۴۲۰۰ تومانی و ایجاد رانت و فساد از طریق این نرخ سخن می‌گفتیم، اما حالا از این بعد اگر قرار باشد نرخ نیمایی نیز با این اختلاف قیمت با دلار آزاد تعیین شود، باید منتظر فساد در این زمینه نیز باشیم. زیرا کسی هم که محصول خود را با دلار نیمایی وارد می‌کند می‌تواند از این اختلاف قیمت منتفع شود.» اشتیاقی تاکید می‌کند: «باید فکری به حال این اختلاف قیمت شود.هر چه نرخ دلار نیمایی و آزاد به هم نزدیک‌تر شود در این میان فساد و رانتی هم ایجاد نمی‌شود.» او اضافه می‌کند: «برخی از شرکت‌های پتروشیمی که محصولات آنها در بورس کالا کشف قیمت می‌شود بعضا اگر چه نرخ‌های آنان بر اساس دلار نیمایی تعیین شده اما در نهایت محصول خود را با نرخ دلار آزاد به فروش می‌رسانند. اما شرکت‌هایی که محصولات‌شان در بورس کالا عرضه نمی‌شود مانند زاگرس یا خارک و… باید با دلار نیمایی مبادله کنند و از محل اختلاف نرخ‌های دلار بخشی از سود خود را از دست می‌دهند.» این کارشناس بازار سرمایه تاکید می‌کند: «در این میان ثابت ماندن نرخ نیمایی در حالی که نرخ آزاد رشد کرده است یکی از دلایل در جا زدن شاخص کل بورس طی مدت اخیر است. از آنجا که سهام شرکت‌ها بر اساس نرخ دلار نیمایی قیمت‌گذاری می‌شوند، تا زمانی که این نرخ ثابت باشد و روند افزایشی نگیرد، شاخص همچنان در جا خواهد زد.» 

 

بازار هيجان‌زده

مهيار بقايي، كارشناس بازار سرمايه در مورد ريزش‌هاي روز گذشته بورس به «اعتماد» گفت: با نشست سازمان همكاري شانگهاي بازار كمي هيجاني شد، اما درحال حاضر شايعات زيادي در بازار مطرح است از جمله اينكه با تغيير رييس كل بانك مركزي ممكن است نرخ بهره بانكي افزايشي شود يا اينكه ممكن است نرخ دلار دچار نوسان شود. بقايي ادامه داد: البته سال مالي برخي كارگزاري‌ها و تسويه اعتباري آنها هم در اين ريزش‌ها بي‌تاثير نبوده است، اما سخناني كه در مورد قيمت‌هاي دستوري سيمان و فولاد و... نيز مطرح شده موثر بوده، هر چند ممكن است طي روزهاي آينده بازار به تعادل نسبي دست يابد. اين كارشناس بازار سرمايه با بيان اينكه هر چه صادرات شركت‌ها افزايش يابد درآمد شركت‌ها هم رشد خواهد كرد، افزود: مسلما اين نشست و توافق بر حضور ايران در سازمان همكاري شانگهاي بر مراودات تجاري شركت‌ها تاثيرگذار خواهد بود و به نفع شركت‌هاي بورسي صادراتي است. بقايي با بيان اينكه بازار سرمايه ما حقوقي‌محور است، تصريح كرد: بررسي‌هايي كه از اين بازار صورت مي‌گيرد، نشان مي‌دهد كه استارت بازار خرداد ماه نيز از سوي حقوقي‌ها زده شد اما نرخ ارز، عامل اثرگذار ديگر بر روند بازار سرمايه است و بايد گفت اقتصاد ايران در حال پوست‌اندازي است به گونه‌اي كه اگر قبلا گفته مي‌شد دلار زير 20 هزار تومان نداريم امروز همه به اين باور رسيده‌اند كه دلار زير 25 هزار توماني نداريم و در اين دوران گذار همچنان ترس اين وجود دارد كه اين نرخ به زير 25 هزار تومان برسد و اين اتفاق هر بار در حال رخ دادن است. وي ادامه داد: چشم‌انداز اقتصاد ايران تورمي است، دولت وعده احداث سالانه يك ميليون واحد مسكوني داده كه اجراي اين طرح هم تورم‌زا بوده و مجال كاهش نرخ ارز را نمي‌دهد. همچنين در صورت رفع تحريم‌ها، صنايع بسياري به دنبال اجراي طرح‌هاي توسعه‌اي ناتمام خود و نوسازي ماشين‌آلات خواهند بود كه اين اقدام هم اثر افزايشي بر نرخ ارز خواهد داشت.


به رشد معاملات در پاييز خوشبينم

اين كارشناس بازار سرمايه با بيان اينكه به رشد معاملات در پاييز خوشبينم، تصريح كرد: اين احتمال كه شاخص بورس در فصل بعدي بين 1500 تا 1700 واحد برسد، زياد است اما در زمستان ممكن است باز هم با ريزش‌هاي بورس مواجه شويم كه اين موضوع هم فروش اوراق‌هاي دولت براي جبران كسري بودجه‌اش خواهد بود كه ممكن است اواخر زمستان و فروردين و ارديبهشت ماه آينده شاخص‌هاي بورس كمي افزايش پيدا كند و پس از آن مجدد شاخص‌ها به سمت استراحت و اصلاح بروند. اين كارشناس بازار سرمايه در مورد انتشار اوراق در نيمه دوم سال از سوي دولت خاطرنشان كرد: اين اتفاق باعث افزايش نرخ بهره بانكي مي‌شود و افزايش نرخ بهره رابطه معكوسي با بورس دارد و اين موضوع در زمستان با شتاب زيادي انجام خواهد شد. او با بيان اينكه در چند وقت اخير نيز نرخ سود بانكي كمي رشد داشته است، گفت: روند بازار سرمايه در ماه‌هاي آينده، وابسته به چند عامل مهم ازجمله نرخ سود(بهره) در اقتصاد است. اگر بانك مركزي نرخ سود سپرده‌هاي بانكي را افزايش دهد، تعمدا رشد اقتصادي را كند مي‌كند و اين كار تاثير شديدي بر بازار بورس و سهام دارد، چراكه كاهش رشد اقتصادي منجر به كاهش رشد سودآوري و در نتيجه قيمت‌هاي پايين‌تر سهام مي‌شود. بقايي با بيان اينكه بورس 1400 و ماقبل آن نسبت به بورس سال‌هاي آينده با تغييراتي همراه خواهد شد، گفت: در بورس امسال و سال‌هاي قبل نرخ دلار در همه معاملات محاسبه مي‌شد، اين در حالي است كه ممكن است در سال‌هاي آينده نرخ يوان را در معاملات خود محاسبه كنيم نه نرخ دلار را، زيرا از اوايل سال آينده احتمال اينكه همه ثبت سفارش‌ها بر اساس يوان چين انجام شود، بسيار بالاست.

 

 نیروهای کمکی در راه حمایت از بازار

به رغم آنکه عرضه سهام در شهریورماه افزایش یافته و بازار سرمایه را با چالش روبه‌رو کرده است اما از آنجا که این فشار مقطعی است می‌توان روزنه‌های امیدبخشی را با ورود به فصل پاییز مشاهده کرد. بر این اساس با گذر از این برهه دو نیروی قدرتمند به کمک بازار سرمایه می‌آیند؛ نخستین نیرو آغاز سال مالی جدید نهادهای مالی گفته شده اعم از صندوق‌های سرمایه‌گذاری و کارگزاری‌هاست. به نحوی که همزمان با آغاز سال مالی جدید، این نهادها مجددا شروع به خرید کرده و تقاضا را در بازار افزایش می‌دهند. دومین نیروی قدرتمند کمک به بازار سرمایه نیز گزارش‌های یک‌ماهه شهریور و شش‌ماهه نخست سال است. با توجه به افزایش نسبی قیمت دلار نیمایی که پایه محاسبات شرکت‌های بازار سرمایه است انتظار می‌رود گزارش‌های شهریورماه و گزارش‌های شش‌ماهه مطلوبی ارائه شود. اگرچه ممکن است این گزارش‌ها در گروه‌هایی مانند فولاد و سیمان چندان مطلوب نباشند اما به هر روی با توجه به افزایش قیمت‌های جهانی، به نظر می‌رسد غالب شرکت‌های بازار سرمایه با رشد درآمدها در نیمه نخست امسال مواجه باشند. بدین ترتیب به نظر می‌رسد بازار سرمایه روزهای پررونق‌تری را در فصل پاییز پیش رو داشته باشد.