با توجه به برگزاری سی و سومین دوره جشنواره کودک و نوجوان اصفهان به صورت آنلاین و تجربه تازه ای که در برگزاری به این شیوه وجود دارد بر آن شدیم با برخی از اهالی فرهنگ و هنر و رسانه های مختلف به بررسی این وضعیت و مقایسه آن با دوره های قبلی بپردازیم. در همین راستا، ستاد خبری سی و سومین دوره جشنواره فیلم کودک و نوجوان با راضیه چنگیز، دبیر سرویس فرهنگ و هنر ایسنا گفتگویی داشته است که در ادامه می خوانید:
1- فعالیت رسانه‌ای خود در حوزه فرهنگ و هنر را از چه زمانی آغاز نموده و تاکنون سابقه حضور و پوشش خبری چند جشنواره فیلم کودک و نوجوان را داشته‌اید؟
سال 1394 جشنوارۀ فیلم کودک و نوجوان در همدان برگزار شد و سال 1395 بعد از به ثمر رسیدن تلاش‌ها برای بازگرداندن جشنواره به اصفهان، از من که آن زمان خبرنگار خبرگزاری ایمنا بودم، خواسته شد تا در گزارشی به ماجرای پر فراز و نشیب میزبانی اصفهان از جشنوارۀ بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان که اگر عنوانش را فیلم کودک و نوجوان می‌گذاشتیم خیلی بهتر بود، بپردازم. برای نوشتن آن گزارش، هر خبری که از سال‌های قبل جشنواره در اینترنت پیدا می‌شد خواندم و «جشنوارۀ فیلم کودک و نوجوان؛ بیم‌ها و امیدها» را با مروری بر اخباری که از سال 93 تا 95 دربارۀ چرایی سلب میزبانی اصفهان از جشنواره منتشرشده بود، نوشتم که علاوه بر ایمنا در سایت رسمی جشنواره هم منتشر شد.
دور سی‌ام جشنواره با یک سال تأخیر، قرار بود در سال 1396 برگزار شود اما این دلیل نمی‌شد که ما هم یک سال دربارۀ آن ننویسیم. به همین دلیل روز پایانی آذرماه 95 از سید محمد طباطبایی، رئیس انجمن سینمای جوانان استان اصفهان برای حضور در «برنامه نیمکت» دعوت کردیم و او علاوه بر صحبت‌های خود درباره برکات جشنواره برای اصفهان و سینمای کودک، خطاب به منتقدان جشنواره کودک هم چند کلامی گفت.
تا آن زمان به‌عنوان خبرنگار با هیچ‌یک از منتقدان منطقی و غیرمنطقیِ جشنواره فیلم کودک و نوجوان گفتگو نکرده بودم و اساسا نمی‌دانستم چرا باید عده‌ای از بیخ و بن با برگزاری این جشنواره در اصفهان مخالف باشند؟ تا سال 97 که با خبرگزاری ایمنا همکاری داشتم هم امکان گفتگو با این منتقدان میسر نشد. در این سال‌ها، روزهای برگزاری جشنواره همراه با دخترم به چهارباغ می‌رفتم و دو تایی به دل برنامه‌ها می‌زدیم ؛ او برای بازی و من برای نوشتن گزارش.
تابستان 97 هم‌زمان با هفته‌نامه نوسان و خبرگزاری ایسنا همکاری می‌کردم. اخباری مربوط به تاریخ برگزاری، زمان ثبت‌نام اهالی رسانه و... را برای خبرگزاری می‌فرستادم و گزارش‌هایی که عمدتا حول محور نقدهایی به نحوۀ حمایت شهرداری از تولید فیلم‌های کوتاه یا روند انتخاب طراح پوستر جشنواره و غیره برای هفته‌نامه بود.
نمی‌دانم تغییر روند حمایت از تولید فیلم در شهرداری اصفهان ربطی به آن نقدها داشت یا نه اما از ادامۀ این مسیر یعنی با رویکرد انتقادی به جشنواره پرداختن، تا دور سی و دوم دست نکشیدم و صدالبته هیچ هدفی را هم به‌جز کمک به بهتر شدن وضعیت سینمای کودک و به‌تبع آن جشنوارۀ کودک دنبال نمی‌کردم و نخواهم کرد.
3-عملکرد جشنواره کودک در سال‌های گذشته به‌ویژه سال قبل را چطور ارزیابی می‌کنید؟
دربارۀ اتفاقات مثبت، علاوه بر نفس پاس داشتن سینمای کودک توسط این جشنواره در همۀ ادوار، باید به دورۀ سی و یکم اشاره کنم که در آن کتابی شامل تاریخچۀ برگزاری جشنواره در ادوار مختلف چاپ شد و اقدام بسیار خوبی بود؛ چون تا پیش از آن ما اهالی رسانه به اطلاعات دوره‌های قبلی جشنواره دسترسی نداشتیم. امیدوارم این کتاب در دوره‌های آتی به‌روزرسانی و به‌درستی توزیع شود.
دورۀ سی و دوم هم در اقدامی پسندیده یک نظرخواهی گسترده از مخاطبان جشنواره انجام شد که مشتاقم برآورد کلی آن را بخوانم و ببینم. اقدام مثبت بعدی این دوره تأسیس مدرسه جشنواره بود که قرار بود شور و هیجان مقطعیِ بچه‌های جشنواره را به کل سال تعمیم بدهد و به قول خانم پرویزی حیف که در حد حرف ماند.
4-به نظر شما جشنواره امسال در مقایسه با سال‌های گذشته چه نقاط ضعف و قوتی دارد؟
از دورۀ سی و سوم، یکی از بهترین خبرهایی که خوانده‌ام مشارکت دادن تمام کودکان و نوجوانان به‌صورت رایگان و بدون آزمون در فرایند داوری بخشی از فیلم‌های جشنواره است؛ چون از سال‌ها قبل انتقادهای زیادی دربارۀ برگزاری آزمون و آموزش داوران و... شنیده بودم و قصد داشتم امسال به‌صورت ویژه به این موضوع بپردازم.
5-به نظر شما برگزاری آنلاین جشنواره تا چه میزان می‌تواند موفق باشد؟
اگر تجربۀ برگزاری آنلاین موفق باشد، به نظرم سال‌های بعد از کرونا هم می‌توانیم با ادامۀ همین شیوه برای برخی بخش‌ها هم از بخش عمدۀ هزینه‌های جشنواره بکاهیم و آن را صرف تنومند کردن بنیۀ سینمای کودک کنیم و به‌این‌ترتیب، تعداد کودکان و نوجوانان بیشتری را در بهره بردن از جشنواره‌ای که به نام آن‌هاست سهیم کرده باشیم. اینکه «تولید فیلم کودک وظیفۀ جشنواره کودک نیست» گزارۀ درستی است اما نباید نادیده گرفت که حمایت از تولید فیلم در فهرست فعالیت‌های بلندبالای نهادهای برگزارکنندۀ این جشنواره وجود دارد و پر بیراه نیست اگر انتظار داشته باشیم با صرفه‌جویی بیشتری در بودجۀ برگزاری این جشنواره، به فکر تأمین زیرساخت‌های سینمای کودک هم باشند.درست است که کرونا مانع خیلی چیزها شده اما باید این جملۀ تکراری را یادآوری کنم که هر تهدیدی یک فرصت هم دارد. اکنون که بخش عمده‌ای از رویدادهای جشنواره به‌صورت آنلاین برگزار می‌شود، حیف است از تمام ظرفیت‌های موجود در سایر شهرها و روستاهای کشور برای اطلاع‌رسانی پیرامون آنلاین بودن جشنواره بهره نبریم. بلکه به این واسطه، بخش عمده‌ای از کودکان و نوجوانان باخبر شوند که می‌توانند امسال داور بخشی از فیلم‌های این جشنواره باشند و طعم این تجربه را بچشند. قطعا با درگیر شدن جامعۀ آماری بالاتر مخاطبان، فیلم‌سازان سینمای کودک به شناختی نسبی از قالبی که نسل امروز کودک و نوجوان می‌پسندد، خواهند رسید و این برای تولید آثار بعدی‌شان، راهنمای خوبی خواهد بود.روزهای بهتر که آمد به گزینۀ برگزاری تور اصفهان گردی برای مهمانان جشنوارۀ بین المللی فیلم کودک و نوجوان هم باید نگاه جدی‌تری داشت.
در آخر اینکه فراموش نمی‌کنم دهه هفتاد، در مقطع ابتدایی، یک‌بار از طرف مدرسه به سینما رفتم، «خواهران غریب» را در جوار همکلاسی‌هایم دیدم و در تاریکی سالن با خندۀ بازیگرها خندیدم و با اشکشان گریستم. اگر مدرسه سبب خیر نشده بود شاید من و سایر دوستانم، تجربۀ شیرین ملاقات با سینما را تا سن نوجوانی و جوانی تجربه نمی‌کردیم و می‌دانم هنوز هم هستند کودکانی که به این دست برنامه‌ریزی‌ها، برای باز شدن پایشان به سینما نیاز دارند. امیدوارم با بهبود شرایطی که به‌تبع شیوع کرونا پدید آمده،متولیان جشنواره فیلم کودک و نوجوان با آموزش‌وپرورش به تفاهم برسند و دوباره سنت حسنۀ اردوی سینما در مدارس اگر نه در طول سال، لااقل حین برگزاری جشنواره بین المللی فیلم کودک و نوجوان از سر گرفته شود.