با آزادسازی قیمت‌ها و حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی به صورت ناگهانی و پیش از آماده‌سازی زیرساخت‌های لازم برای کمک به تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان، با افزایش قابل توجه قیمت‌ها در بازار کالاهای اساسی روبه‌رو شدیم به گونه‌ای که حالا نه تنها قدرت خرید گوشت گاو، گوساله، شترمرغ و ماهی برای بسیاری از اقشار جامعه وجود ندارد بلکه میزان فروش تخم‌مرغ نیز به عنوان یکی از حداقلی‌ترین نیازهای سفره مردم به حداقل رسیده است. در این راستا تولیدکنندگان مواد پروتئینی در حوزه‌های مختلف در حالی که نسبت به ضرورت حمایت دولت از بخش تولید از طریق افزایش سرمایه در گردش بنگاه‌های تولیدی تاکید می‌کنند، این هشدار را هم مطرح می‌کنند که در صورت بی‌توجهی دولت به این بخش‌ها، با تعطیلی برخی واحدها و همچنین افزایش قیمت‌های مجدد محصولاتی همچون تخم‌مرغ روبه‌رو خواهیم شد. تولیدکنندگان می‌گویند حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی اقدام عاقلانه‌ای بود اما باید پیش از پیاده‌سازی این طرح، تدابیری برای حمایت از تولیدکنندگان و پایداری تولید اتخاذ می‌شد. در این راستا البته وزیر جهادکشاورزی از ارائه تسهیلات ۲۰ هزار میلیارد تومانی برای حمایت از تولیدکنندگان خبر داده و اعلام کرده یکی از مسائل مهمی که پیگیر آن هستیم، تامین سرمایه در گردش دامداران و مرغداران است.
کاهش مصرف کالاهای اساسی
در همین خصوص رییس هیات‌مدیره اتحادیه مرکزی مرغداران با بیان اینکه ارز ۴۲۰۰ تومانی اشتباه بزرگی بود که از سه سال گذشته گرفتاری‌های بسیاری برای صنعت دام و طیور کشور ایجاد کرد، گفت: تخصیص ارز ترجیحی منجر به افزایش مصرف کالاها شده بود. این در حالی است که با آزادسازی قیمت‌ها و به تبع آن افزایش قیمت‌ها مصرف کالاهای اساسی کاهش یافته‌ است. همچنین بر اساس ارز ترجیحی، برنامه‌ریزی تولید آنها صورت گرفته بود. البته قیمت محصولات هنوز به قیمت واقعی تولیده شده آنها نرسیده است.
حمید کاشانی اضافه کرد: در حال حاضر قیمت هر کیلو تخم‌مرغ درب مرغداری‌ها به کیلویی ۲۲ هزار تومان و هر شانه ۴۴ هزار تومان رسیده است. رییس هیات‌مدیره اتحادیه مرکزی مرغداران میهن تصریح کرد: در واقع حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی اقدام عاقلانه‌ای بود ولی باید پیش از این طرح، تدابیری برای حمایت از تولیدکنندگان و پایداری تولید اتخاذ می‌شد.
کاشانی در ادامه گفت: سرمایه در گردش مرغداری‌ها باید افزایش یابد. اگر سرمایه در گردش تامین نشود و شرکت پشتیبانی امور دام نیز خرید حمایتی تخم‌مرغ را انجام ندهد، مقداری از تولید را از دست خواهیم داد و قیمت تخم‌مرغ افزایش خواهد داشت.
افزایش ۳۰ تا ۳۵ درصدی نرخ نهاده آبزیان
سرپرست معاونت توسعه آبزی‌پروری سازمان شیلات نیز با بیان اینکه نرخ خوراک آبزیان حدود ۳۰ تا ۳۵ درصد افزایش پیدا کرده است، گفت: این مساله بر قیمت تمام‌شده محصول تاثیر خواهد گذاشت و با بالا رفتن نرخ ماهی قدرت خرید مصرف‌کنندگان هرچه بیشتر کاهش پیدا می‌کند.
مرتضی افراسیابی با بیان اینکه سهم آبزیان از دریافت نهاده‌های یارانه‌دار ناچیز بود، افزود: سهم سازمان شیلات در برداشت و استفاده از نهاده‌های یارانه‌دار وزارت کشاورزی ماهانه حدود ۱ تا ۲ درصد بود به عنوان مثال اگر حدود ۵۰۰ هزار تن نهاده‌ یارانه‌دار در فرآیند دام، طیور و آبزیان توزیع می‌شد حدود پنج هزار تن از کنجاله سویا به آبزی‌پروران
تزریق می‌شد.
به گفته این مقام مسوول، تخصیص نهاده از سوی وزارت کشاورزی به کارخانه‌داران خوراک کمک بزرگی محسوب می‌شد و از لحاظ روانی جو تولید را آرام می‌کرد. همین مساله باعث می‌شد که سازمان شیلات قدرت چانه‌زنی با تولیدکنندگان درباره نرخ‌گذاری روی محصول نهایی را داشته باشد، اما با حذف این یارانه سازمان شیلات نمی‌تواند بر نرخ‌گذاری آبزیان تاثیری بگذارد.
وی با بیان اینکه نرخ ماهی بنا به مکانیسم عرضه و تقاضا تعیین می‌شد، افزود: مشکل اصلی این بود که عرضه کنجاله سویا و سایر نهاده‌های دامی خارج از چرخه فرآیند تولید در وزارتخانه‌ کشاورزی کالای قاچاق محسوب می‌شد و با آن برخورد می‌کردند از این رو تولیدکنندگان نمی‌توانستند نیاز خود را در بازار آزاد تامین کنند.
میانگین قیمت ماهی به کیلویی ۱۱۰ هزار تومان رسید
افراسیابی با اشاره به اینکه در بخش ماهیان سردآبی حدود ۹۰ تا ۹۵ درصد در بازار داخلی مصرف می‌شود، گفت: سال گذشته نرخ ماهی حدود ۶۰ تا ۷۰ هزار تومان بود اما در سال جاری با احتساب حداقل سود، آبزی‌پروران باید ماهی را کیلویی ۱۰۰ تا ۱۱۰ هزار تومان عرضه کنند. برآوردهای ما این است که حذف نهاده یارانه‌دار در تولید اثر خود را خواهد گذاشت اما امیدواریم در روزهای آینده آرامش به بازار بازگردد.
وی برنامه پنج‌ساله تولید آبزیان و برنامه تحولی وزیر کشاورزی را جزو مهم‌ترین نقشه‌های راه توسعه آبزی‌پروری در کشور معرفی کرد و افزود: سازمان شیلات و وزارت کشاورزی تلاش دارد جایگزین‌هایی را برای جبران حذف نهاده‌ دولتی برای شیلات‌کاران تعریف کند که آسیب‌ها با این بخش به حداقل برسد.این مقام مسوول پیش‌بینی تولید آبزیان در سال جاری را حدود ۷۰۸ هزار تن دانست و افزود: این حجم از تولید مشمول ماهیان سردآبی، گرم‌آبی، میگو و ماهیان در قفس می‌شود. در مجموع سازمان شیلات بر توسعه تولید متمرکز شده است اما افزایشی شدن قیمت نهاده‌ها و تنش‌های آبی در کشور به خصوص پرورش ماهی در آب‌های شیرین را با چالش‌های جدی مواجه کرده است.
سرپرست معاونت توسعه آبزی‌پروری سازمان شیلات با بیان اینکه میزان تخصیص آب به واسطه تنش‌های آبی هر سال کاهشی می‌شود، تصریح کرد: با هدف جبران تنش‌های آبی تلاش کردیم که بهره‌وری و ضریب مکانیزاسیون را در مزارع پرورش آبزیان ارتقا بخشیم. به گفته وی، در پروسه تولید در ۱۰ سال گذشته با بالا رفتن دانش آبزی‌پروران و افزایش بهره‌وری‌ها بسیاری از این خلاءها در زمینه آب‌های شیرین جبران شد. تلاش داریم اگر میزان تولید در سال جاری کمتر از هدف‌گذاری‌هایمان شود حداقل نسبت به سال گذشته افزایشی شود.
کاهش تقاضا برای خرید گوشت شترمرغ
مدیرعامل شرکت تعاونی مجتمع تولید و پرورش شترمرغ زرندیه گفت: با وجود اینکه قیمت گوشت شترمرغ در سال‌های اخیر به نسبت گوشت قرمز و مرغ افزایش نداشته، اما میزان تقاضای مردم برای خرید این نوع گوشت کاهش داشته است. پرویز شیبانی با اشاره به افزایش قیمت گوشت شترمرغ در کشور اظهار کرد: در حال حاضر گوشت شترمرغ به قیمت ۲۰۰ تا ۲۵۰ هزار تومان به ازای هر کیلو در بازار عرضه می‌شود که این افزایش قیمت متاثر از افزایش قیمت مرغ و سایر کالاهاست.
وی با اشاره به افزایش قیمت برخی کالاها به دنبال اجرای طرح مردمی‌سازی و توزیع عادلانه یارانه‌ها گفت: نباید درخصوص شرایط اقتصادی فعلی کشور سیاه‌نمایی کرد بلکه باید با اجرای دقیق این طرح، کلان‌نگری شود و با برنامه‌ریزی و سیاستگذاری در حمایت از تولید، شرایط را به گونه‌ای رقم زد که کالاهای اساسی به وفور و با قیمت عادلانه در دسترس مردم قرار گیرد. اگر این رویه در شرایط کنونی به درستی شکل گیرد، نگرانی‌ها برطرف می‌شود و وضعیت معیشتی قشر آسیب‌پذیر جامعه بهبود می‌یابد و قدرت خرید مردم افزایش خواهد یافت. وی با تاکید بر اینکه ضعف بنیه اقتصادی مردم در شرایط کنونی برخی مشکلات را درخصوص خرید کالاهای اساسی ایجاد کرده است، افزود: افزایش قیمت گوشت در شرایط فعلی در کاهش سرانه مصرف مردم اثرگذار است. سرانه مصرفی گوشت شترمرغ به ۵۰ گرم در سال نمی‌رسد که در مقابل گوشت قرمز و سفید که تقریبا ۱۵ کیلو در سال است بسیار ناچیز بوده و یا اصلا به حساب نمی‌آید.
دولت قرار است از تولیدکنندگان حمایت کند
وی با اشاره به اینکه امروز در بازار، قیمت مصوب مرغ حدودا ۶۰ هزار تومان است اما به قیمت ۴۲ هزار تومان عرضه می‌شود، افزود: از آنجا که دوره جوجه‌ریزی و تولید مرغ حدودا ۴۵ تا ۵۰ روز است و تولیدکننده ناچار است مرغ تولیدی را به کشتارگاه بفرستد، وقتی تقاضا در بازار کاهش یابد تولیدکننده رغبتی به جوجه‌ریزی مجدد با نهاده دامی آزاد نخواهد داشت و عملا در اواخر خرداد یا تیر با کمبود عرضه مرغ مواجه خواهیم شد.
شیبانی افزود: دولت برای حل این مشکل قرار است در قالب یارانه و سرمایه در گردش از تولیدکنندگان حمایت کند. یعنی اگر به بخش کشاورزی و دامداری وام ۱۸ درصد برای خرید نهاده اعطا می‌شد در راستای حمایت از تولیدکننده تسهیلات با سود تک‌رقمی اعطا می‌شود که البته این یک برنامه حمایتی توسط دولت است که امیدواریم محقق شود تا مرغداران با اطمینان اقدام به جوجه‌ریزی کنند ولی در صورت انجام نشدن این طرح با کمبود مرغ مواجه می‌شویم و باید برای تامین بازار از طریق واردات مرغ منجمد نیاز بازار تامین شود.
وی همچنین گفت: در حال حاضر قیمت گوسفند زنده پایین‌تر از قیمت گوساله است در حالی که در گذشته قیمت گوساله پایین‌تر بود زیرا گوساله باید از نهاده‌ها استفاده کند اما گوسفند زنده می‌تواند بخشی از نیاز غذایی خود را از طریق مراتع تامین کند.
تخصیص ۲۰ هزار میلیارد تومان تسهیلات به تولیدکنندگان
در همین راستا وزیر جهادکشاورزی این وعده را مطرح کرد که ۲۰ هزار میلیارد تومان تسهیلات با نرخ بهره ۱۰، ۱۲ و ۱۵ درصد در فاز اول برای حمایت از تولیدکنندگان در نظر گرفته شده است. سیدجواد ساداتی‌نژاد با بیان اینکه یکی از مسائل مهمی که پیگیر آن هستیم تامین سرمایه در گردش دامداران و مرغداران است، گفت: معاونت اقتصادی وزارت جهادکشاورزی در بانک کشاورزی مستقر شده و تا پایان طرح نیز حضور خواهند داشت و در حال حاضر بیش از ۲۰۰۰ متقاضی برای دریافت تسهیلات ثبت‌نام کرده‌اند.
وی ادامه داد: در بانک کشاورزی هم در شعب منتخب خود به صورت سه شیفت فعالیت خواهند کرد تا با سرعت بحث تامین سرمایه در گردش تولیدکنندگان انجام شود. وزیر جهادکشاورزی اضافه کرد: بر اساس بخشنامه‌ بانک مرکزی، مصوبه سران سه قوه و مجوز هیات دولت تصویب شده که این تسهیلات در سه بخش با بهره ۱۰، ۱۲ و ۱۵ درصد تخصیص داده شود. به گفته وی، ۲۰ هزار میلیارد تومان برای فاز اول در نظر گرفته شده و در بخشنامه‌ای که بانک مرکزی ابلاغ کرده تمام قواعدی که در مورد تسهیلات وجود داشته و محدودیت‌های دریافت تسهیلات اعم از بدهی‌های معوقه و چک برگشتی برای دامداران و مرغداران معلق شده است تا کار با سرعت تمام انجام شود. ساداتی‌نژاد با بیان اینکه برای وثایق هم سهولت کامل در نظر گرفته شده، گفت: روی سامانه بازارگاه دامداران و مرغداران می‌توانند ۵۰ درصد هزینه مربوط به نهاده‌ها را از طریق تسهیلات دریافت کنند. ۵۰ درصد مابقی هم یا نقدی یا توافقی با فروشنده خواهد بود. در سامانه بازارگاه نهاده‌های نیمایی نیز بارگذاری شده و امکان خرید وجود دارد. این فرآیند استمرار دارد و در کنار مرغداران و دامداران هستیم.
وزیر جهادکشاورزی در ادامه گفت: شرکت پشتیبانی امور دام روزانه ۱۰۰۰ تن خرید تضمینی در کشور انجام می‌دهد. خرید توافقی نیز از روز گذشته آغاز شده است. در مورد مرغ آرین با ۱۲ درصد بالای قیمت این خرید صورت می‌گیرد. مرغداران برای جوجه‌ریزی هیچ نگرانی‌ای نداشته باشند. کسانی که در دو هفته گذشته جوجه‌ریزی کرده‌اند نگران خرید نباشند، زیرا شرکت پشتیبانی امور دام قراردادی منعقد و در زمان تحویل خریداری می‌کند. وی افزود: در صورت مازاد تولید شیر، شرکت‌های خصوصی لبنی خرید را انجام می‌دهند و سازمان تعاون روستایی نیز برای خرید تجهیز شده است، بنابراین نگرانی‌ای از این بابت وجود ندارد.

منبع: جهان صنعت