بحث کاهش جمعیت و اثرات منفی آن، بی شک برای هر کشوری می تواند تبعاتی داشته و برای مردم و دولتمردان آن کشور تبدیل به یک دغدغه بزرگ شود. در نتیجه در بسیاری از کشورها، دولت ها پای کار شده و با اطمینان بخشی از طریق بسته های تشویقی و حمایتی گاه اغوا کننده مالی، مثل: پرداختی ماهیانه، وام های کم بهره و گاهی بلاعوض، بیمه های خدماتی رایگان، اعطای مسکن، خودرو و ... خانواده ها را ترغیب به فرزندآوری می کنند.

قابل توجه اینکه، در بیشتر موارد، این دولت ها هستند که مسئولیت مالی آن را تامین و با جلب اعتماد خانواده ها، بستری برای آسایش و امیدواری به آینده خلق و در نتیجه انگیزه برای فرزندآوری را ایجاد می کنند. قابل تامل اینکه با این اوصاف در برخی کشورها، چون ژاپن باز مردم تمایلی برای انجام این عمل نداشته و با وجود وضعیت نگران کننده، دولتمردان آن کشور هیچگاه به ابزار فشار و محرومیت و محدودیت شهرواندان از امکانات چون برخی کشورها اقدام نمی کنند! خاطرم هست سال ها پیش از یک شهروند آلمانی در مصاحبه ای علت عدم تمایل به فرزندآوری را جویا شده بودند. او تاکید کرده بود: چه تضمینی هست که همین امکانات و خدماتی که دولت امروز برای من فراهم کرده، برای فرزندان من هم داشته و تامین کند!

با این مقدمه، بیاییم وضعیت کشور خودمان را نگریسته و دغدغه مسئولان را ارزیابی کنیم! در شرایطی که امروز دهه شصتی و هفتادی ها پیشرو در فرزندآوری محسوب می شوند، خود بیشترین رنج و عذاب را از بحث یافتن شغل تا ازدواج متحمل شده و همچنان اکثریت آن ها، از بحث دسترسی به مسکن، خودرو، خدمات پزشکی و بیمه، و... در تنگنا و محدودیت هستند. ولی کار مسئولان ما شده عتاب و خطاب به خانواده ها که حتما بایستی تعداد فرزندان خود را افزون کنید!

شرایطی که طی دهه ها ناکارآمدی و برنامه های غلط مسئولان منجر به وضعیت بد اقتصادی و در نتیجه عدم تامین معاش شده، بایستی مردم آن را جبران و دغدغه افزایش جمعیت مدنظر آقایان را برآورده سازند! از آنجایی که بیشتر سیاست ها و اقدامات در کشور ما آمرانه و از بالاست، در بحث افزایش جمعیت نیز همین سیاست اعمال می شود. به تجربه، چنین برنامه هایی که بدون پشتوانه و برنامه ریزی درست، دستوری، سریع و دیکته شده دنبال می گردد، منجر به موفقیت نخواهد شد. نتیجه؛ افزایش جمعیت نیازمند برنامه ریزی بلندمدت و ساخت یک چشم انداز روشن برای فردای ملت است. ملتی که با انواع پشتوانه ها و حمایت ها، پشتش گرم باشد و خود دست به انتخاب زده و انگیزه داشته باشد. وگرنه صرف افزایش جمعیت، به هر شیوه و بهایی نهایت تجربه نسل دهه شصت خودمان و برخی جوامع عقب افتاده را برای ما تداعی خواهد کرد که به جای امتیاز و نعمت، بلای جان خود و کشور خود شدند!

حبیب رمضانخانی