نمایندگان مجلس در بودجه سال‌جاری دو مصوبه برای مالیات پزشکان به تصویب رساندند که یکی پرداخت مالیات علی‌الحساب 10 درصدی حق الزحمه پزشکان و دیگری الزام نصب دستگاه‌های کارتخوان بود. در همین راستا، روز گذشته دستورالعمل کسر ۱۰ درصد مالیات علی‌الحساب از پرداختی به پزشکان توسط مراکز درمانی طبق احکام قانون بودجه سال ۹۸ از سوی سرپرست سازمان امور مالیاتی برای اجرا ابلاغ شد. اعداد و ارقام متفاوتی از میزان مالیات پرداختی پزشکان وجود دارد. پیش از این سازمان مالیاتی رقم مالیات پرداختی پزشکان را 150 میلیارد تومان اعلام کرده بود که از نگاه این سازمان رقم واقعی آن باید 700 میلیارد تومان باشد.
اما کارشناسان اعتقاد دارند که با رقم 700 میلیارد تومان یعنی هر پزشک درآمدش دومیلیون‌ و ۲۰۰ هزار تومان است. برهمین اساس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی اعلام کرده است که رقم واقعی مالیات جامعه پزشکی شش‌هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان است.


10 درصد مالیات علی‌الحساب
با‌ بندی که در تبصره 6 قانون بودجه سال‌جاری گنجانده شده است، پیش از آنکه پزشکان حق‌الزحمه یا حق‌العمل خود را از بیماران دریافت کنند 10 درصد آن به‌عنوان مالیات علی‌الحساب کسر می‌شود تا پس از ارائه اظهارنامه و رسیدگی قطعی مجموع مالیات محاسبه شود. برپایه دستورالعمل سازمان امور مالیاتی تمامی مراکز درمانی اعم از دولتی، خصوصی، وابسته به نهادهای عمومی غیردولتی، نیروهای مسلح، خیریه‌ها و شرکت‌های دولتی مکلف به اجرای مقررات بند (ک) تبصره (6) قانون مذکور خواهند بود.
طبق این بند، قانون بودجه تمام مراکز درمانی اعم از دولتی، خصوصی، وابسته به نهادهای عمومی غیردولتی، نیروهای مسلح، خیریه‌ها و شرکت‌های دولتی مکلفند 10 درصد از حق‌الزحمه یا حق‌العمل پزشکی پزشکان را که به موجب دریافت وجه صورتحساب‌های ارسالی به بیمه‌ها یا نقداً از طرف بیمار پرداخت می‌شود به‌عنوان علی‌الحساب مالیات کسر کنند و به نام پزشک مربوط تا پایان ماه بعد از وصول مبلغ صورتحساب به حساب سازمان امور مالیاتی کشور واریز کنند.
مالیات علی‌الحساب این بند شامل همه پرداخت‌هایی که به‌عنوان درآمد حقوق و کارانه پرداخت و مالیات آن کسر می‌شود، نخواهد بود.
مقررات بند مذکور صرفاً ناظر بر حق الزحمه یا حق‌العمل پزشکی پزشکان بوده و سایر شاغلان به حرفه‌های پزشکی از جمله دکترهای داروساز و علوم آزمایشگاهی، مشمول حکم این بند نخواهند بود.
همچنین درآمد پزشکانی که با مراکز درمانی دارای رابطه استخدامی بوده و مشمول مقررات فصل مالیات بر درآمد حقوق هستند، از شمول مقررات این دستورالعمل خارج است.
در صورت وجود رابطه استخدامی پزشکی با مراکز درمانی، تمامی دریافت‌های پزشکی مشمول مقررات فصل مالیات بر درآمد حقوق بوده و تفکیک بخشی از درآمدها و عدم اعمال مقررات فصل مالیات بر درآمد حقوق به درآمدهای مذکور موضوعیت ندارد. ملاک اعمال این مقررات پرداخت وجه به پزشکان است.
بنابراین در صورت پرداخت وجه حق الزحمه با حق‌العمل پزشکان به صورت على‌الحساب، فارغ از دریافت مبالغ آن از بیمه‌ها، پرداختی مذکور مشمول مقررات این دستورالعمل خواهد بود. مقررات این دستورالعمل صرفاً شامل حق الزحمه یا حق‌العمل‌هایی است که ارائه خدمات و درآمد آن در سال 1398 تحقق یافته و در سال مذکور نیز پرداخت می‌شود. کسور مذکور به‌عنوان على‌الحساب از مالیات عملکرد سال 1398 پزشکان قابل کسر خواهد بود.


کدام خودروها مشمول مالیات بر درآمد هستند؟
پزشکان تنها صنفی نیستند که مشمول پرداخت مالیات هستند به طوری که حتی رانندگان حمل و نقل عمومی مانند رانندگان تاکسی نیز باید اظهارنامه مالیاتی خود را به سازمان مالیاتی ارائه کنند.
بدین ترتیب همه دارندگان وسایل نقلیه عمومی از جمله تاکسی‌، مینی‌بوس، اتوبوس، وانت‌بار، کامیون و … مشمول مالیات بر درآمد وسایل نقلیه می‌شوند که در تعیین درآمد مشمول مالیات فاکتورهای مختلفی نظیر نوع و مدل اتومبیل ملاک قرار می‌گیرد که با اطلاعیه‌ای از سوی سازمان امور مالیاتی اعلام می‌شود. بر این اساس، سازمان امور مالیاتی کشور بر اساس تبصره ماده ۱۰۰ قانون مالیات‌های مستقیم می‌تواند برخی از مشاغل را از انجام بخشی از تکالیف از قبیل نگهداری اسناد و مدارک موضوع این قانون و ارائه اظهارنامه مالیاتی معاف کرده و مالیات آنها را به صورت مقطوع تعیین و وصول کند. وسایل نقلیه نیز جزو این گروه از مشاغل هستند و مالیات‌شان از سوی سازمان امور مالیاتی برای همه دارندگان وسایل نقلیه به صورت قطعی اعلام می‌شود. بنابراین مؤدیان مالیاتی موضوع این فصل مکلف هستند در خرداد هر سال نسبت به ارائه اظهارنامه مالیاتی برای عملکرد سال قبل اقدام کنند.
ضمناً بر اساس جزء (ج) تبصره ماده واحده قانون بودجه ۱۳۹۶ برای سال‌های ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۴ شرط تسلیم اظهارنامه برای برخورداری از معافیت مالیاتی برداشته شده است.
همچنین عدم تسلیم اظهارنامه در موعد مقرر معادل ۳۰ درصد مالیات قطعی شده و غیرقابل بخشودگی است و مشمول جریمه‌ای معادل ۲.۵ درصد مالیات به ازای هر ماه دیرکرد پرداخت مالیات پس از اتمام سررسید مقرر می‌شود.