ایرج حسابی پسر پرفسور محمود حسابی سال ها پیش خاطره ای از پدر نقل می کرد که برای تحصیل به اسکاتلند می رود. در یکی از شهر های این کشور مستقر و در چند روز ابتدایی، متوجه برگزاری جشن های شبانه می شود. بعد از گذشت یک ماه هنوز این جشن ها ادامه داشت که به سراغ شهردار می رود و دلیل این همه جشن و پایکوبی را جویا می شود. شهردار پاسخ می دهد: اینجا در پاییز و زمستان هوا سرد است و اگر شهروندان بخواهند بعد از ساعت کاری در منزل بمانند دچار افسردگی و بیماری های روحی و روانی می شوند. به همین خاطر ما موظفیم فضای شادی و نشاط جامعه را فراهم سازیم تا هزینه های ناشی از این آسیب اجتماعی را به حداقل برسانیم. همان جا بود که ایرج حسابی به طرح عفاف و حجاب دولت نهم اشاره کرد که در فصل تابستان به اجرا در می آید و با تحکم به الزام پوشیدن لباس های تیره، اندک نشاط اجتماعی را نیز از بین می برند. از بین رفتن نشاط زمینه ساز شیوع هر چه بیشتر افسردگی است و به گفته متخصصان و کارشناسان حوزه بهداشت و درمان، افسردگی بیماری قرن و عامل تاثیر گذار در شیوع انواع سرطان است.
اگر به آمار وزارت بهداشت در خصوص افزایش میزان ابتلا شهروندان به افسردگی استناد کنیم، باید گفت اوضاع بسیار بدی داریم. وزیر بهداشت سال پیش اعلام کرد: میزان شیوع افسردگی در ایران طی ۲۶ سال گذشته دو برابر شده است و از نظر بار بیماری‌ها، افسردگی رتبه چهارم را دارد. دكتر سيد حسن هاشمي با اشاره به این که میزان افسردگی شدید در دنیا به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر در دنیا ۲۹۲۳ است، افزود: در ایران به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر ۳۳۲۸ نفر دچار افسردگی شدید هستند و میزان شیوع افسردگی در کل جهان به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر ۱۴۲۵ و در ایران ۱۲۷۵ نفر است و در این میان حضور اصفهان، شهر تمدن و پایتخت فرهنگی ایران در بین چهار استان اول بسیار نگران کننده و دردناک است.
یکی از راه های کنترل و پیشگیری از افسردگی، تامین نشاط اجتماعی و ایجاد فضای تعامل و گفتگو بین شهروندان است. برگزاری جشن های عمومی و خیابانی، مراسم ها و همایش های مفرح و ورزشی و مراسم هایی از این قسم می تواند زمینه ساز نشاط اجتماعی و ایجاد فضای گفتگو و تعامل بین شهروندان شود. اگر به شعار سال قبل سازمان بهداشت جهانی در خصوص مقابله با افسردگی استناد کنیم " با من حرف بزند، بامن حرف بزند"
باید گفت این روش برای مقابله با افسردگی و بیماری های روحی و روانی در بین شهروندان بسیار کارگشا است. اتفاقی که در شهر اصفهان به کرات شاهد آن هستیم و به ویژه در هفته فرهنگی اصفهان این برنامه ها با شدت و حدت بیشتری عملیاتی می شود. شهرداری اصفهان تلاش می کند به وظیفه خود در قبال ایجاد نشاط اجتماعی به خوبی عمل می کند و رایزنی برای میزبانی دائم اصفهان از جشنواره بین المللی فیلم کودک و نوجوان مثال شاخص این ادعاست.
علاج اینکه مردم و یا جوانان بی کار هستند یا خیر، اینکه اوضاع اقتصادی خوب نیست و رکود در صنعت حاکم شده و کیف پول شهروندان خالی تر شده، به دست اعضای شورای شهر و شهرداری نیست. وظیفه مدیریت شهری، ایجاد ساختار مناسب برای زندگی هرچه بهتر همراه با آرامش و رفاه است. از سوی دیگر ایجاد نشاط اجتماعی می تواند از هزینه سبد خانوار در مسیر درمان و آسیب های اجتماعی ناشی از بیماری های روحی و روانی بکاهد. این یعنی کمک به اقتصاد خانواده و جامعه. ما نیازمند آموزش و گفتمان در خصوص نشاط اجتماعی و تاثیرات آن بر سبک زندگی و کاهش هزینه های آن هستیم. لازم است به نشاط اجتماعی بیشتر اهمیت دهیم تا بتوانیم به نقش آن در اقتصاد خانواده و هزینه های تحمیلی آن به سبد خانوادر و جامعه پی ببریم.
سمیه مسرور/ نوسان
