پراید را باید ٣برابر قیمت صادراتی بفروشیم!
مدیرعامل سایپا درحالی مدعی شده است که قیمت پراید براساس قیمت دلار و سکه ١٢٠‌میلیون تومان است که او قبلا به اقتصاد نیوز گفته است که پراید را با نرخ ٤‌هزار و ٢٥٠ دلار به کشورهای خارجی صادر می‌کنند. اگر بخواهیم مبنا را ادعای خود او درباره محاسبه قیمت پراید براساس بازارهای واسطه‌ای و دلالی مانند دلار درنظر بگیریم، با قیمت دلار ١٠‌هزار تومانی فعلی قیمت تمام‌شده پراید صادراتی ٤٢‌میلیون و ٥٠٠‌هزار تومان می‌شود. این درحالی است که قیمت پراید در بازار داخلی کمتر از این اعداد و ارقام نیست و بین ٣٨ تا ٤٠‌میلیون تومان فروخته می‌شود که اگر کیفیت پراید صادراتی و هزینه حمل‌ونقل آن را درنظر بگیریم، متوجه می‌شویم حتی با قیمت فعلی دلار خودروسازان به مشتریان‌شان لطفی نکرده‌اند.
قیمت پراید با حساب رشد قیمت فولاد
ادعای دیگری که خودروسازان درباره افزایش قیمت خودرو داشته‌اند، این است که قیمت خودرو به دلیل افزایش قابل توجه قیمت فولاد بالا رفته است؛ زیرا بیشتر قطعات خودرو از فولاد تهیه می‌شود. این موضوع درحالی رخ می‌دهد که براساس گفته محمد آزاد، رئیس اتحادیه فروشندگان آهن و فولاد قیمت فولاد در ‌سال ٩٧ چیزی حدود ٧٥‌درصد افزایش داشته است. بنابراین اگر کل بدنه پراید را فولاد درنظر بگیریم، قیمت این خودرو باید ١,٥برابر می‌شد. با این حساب قیمت پراید ٢٠‌میلیون تومانی با احتساب رشد قیمت فولاد باید حدود ٣٠‌میلیون تومان می‌شد. گذشته از این، فربد زاوه، تحلیلگر صنعت خودرو درباره قیمت ١٢٠‌میلیون تومانی خودرو و تأثیر قیمت مواد اولیه روی ساخت این خودرو به «شهروند» توضیح می‌دهد: «خودروسازان با کمبود مواد اولیه همچون فولاد روبه‌رو هستند. فولادی‌ها قطعات مورد نیاز خودروسازان را تأمین نمی‌کنند و از این‌رو بعد از افزایش نرخ ارز تمام این چالش‌ها دست به دست هم داد تا قیمت‌ها به‌طور چشمگیری افزایش یابد.»
او ادامه می‌دهد: «البته این حرف‌هایی که می‌گویند تمام قطعات پراید ساخت داخل است، حرف درستی نیست؛ چون ما از دهه ۸۰ تاکنون خودرو مونتاژ می‌کنیم و خبری از تولید خودروی داخلی نیست. این‌که گفته می‌شود پراید به‌طور صد‌درصد داخلی‌سازی است تصور اشتباهی است، چراکه ما قطعات این خودروها را از کشورهای مختلفی همچون چین تهیه و تأمین می‌کنیم و طبیعی است که قیمت ارز روی قیمت این خودرو تأثیر داشته باشد اما این‌که چقدر باید قیمت خودرویی مثل پراید افزایش پیدا کند، یک بحث دیگر است.»
سکه و طلا چه ربطی به خودرو دارد؟!
مدیرعامل شرکت خودروسازی سایپا درحالی از لزوم افزایش قیمت پراید و فروش ١٢٠‌میلیون تومانی آن در بازار می‌گوید که لزومی ندارد این خودرو نسبت به افزایش نرخ ارز واکنش نشان دهد و به‌طور چشمگیری در بازار آزاد افزایش قیمت داشته باشد، حتی وقتی که شاهد افزایش ١٥‌میلیون تومانی قیمت پراید بودیم هم، کارشناسان بازار خودرو از این اتفاق انتقاد کردند و از مردم خواستند تا زمانی که قیمت پراید به آن‌چه استحقاق آن را دارد، برنگشته، اقدام به خرید آن نکنند. با این حال نه‌تنها این اتفاق رخ نداد و خبری از کاهش قیمت نبود بلکه حالا مدیرعامل سایپا قیمت واقعی پراید را ١٢٠‌میلیون تومان دانسته است. فربد زاوه، تحلیلگر صنعت خودرو درباره ادعای جدید مدیرعامل شرکت سایپا درباره این‌که با توجه به نرخ سکه و دلار و مسکن، پراید هم باید ١٢٠‌میلیون تومان به فروش برسد، به «شهروند» می‌گوید: «در هیچ کجای دنیا چنین مقایسه‌هایی انجام نمی‌شود، چون اصولا قیمت خودرو در سطح دنیا ارتباطی به افزایش قیمت طلا و سکه و دلار ندارد. نمی‌توانیم تورم‌های بی‌ارتباط با یکدیگر را به زور به هم وصل کنیم و بگوییم امروز چون قیمت جهانی طلا بالا رفته ما هم باید پراید را گران‌تر بفروشیم!» او ادامه می‌دهد: «به جای این‌که بخواهیم به فکر درست‌کردن اصولی همه چیز باشیم، به‌دنبال گرفتن ماهی از آب گل‌آلود هستیم. ضمن این‌که مردم ما در ایران درحالی برای خرید خودرو به‌صورت نقدی پول پرداخت می‌کنند که این کارها در بازار خودروی دنیا منسوخ است و در آمریکا و اروپا هیچ فردی برای خرید خودرو یک‌میلیون دلار پرداخت نمی‌کند، بلکه شرکت‌های معتبر خودروسازی خودرو‌های خود را به‌صورت اجاره‌ و لیزینگ‌های طولانی در اختیار مردم قرار می‌دهند و هر فردی بنا بر بودجه و درآمدی که دارد، خودروی مورد نظر خود را انتخاب می‌کند؛ مثلا اگر قدرت خرید یک فرد آمریکایی ٥٠‌هزار دلار باشد به اندازه درآمدش برای خودرو هزینه می‌کند، نه این‌که در ایران کف درآمد یک‌میلیون و ٥٠٠‌هزار تومان باشد و ارزان‌ترین خودرو ٤٠‌میلیون تومان.»
قیمت شگفت‌آور پراید ١٢‌هزار دلاری!
آیا واقعا پراید تولید شرکت سایپا ارزش هزینه ١٢٠‌میلیون تومانی دارد؟ زاوه در این‌باره می‌گوید: «باز هم حرف‌هایی از خودروسازان داخلی می‌شنویم که حیرت‌زده می‌مانیم. قطعا قیمت خودرویی مثل پراید ١٢‌هزار دلار نیست و با این پول می‌توان انتخاب‌های بسیار بهتری نسبت به پراید داشت. سال‌هاست از کیفیت خودرو‌های چینی انتقاد می‌کنیم و آنها را آشغال می‌نامیم در صورتی که خودرو‌های تولید داخل ازجمله پراید حتی با خودرو‌های چینی هم قابل قیاس نیست. در واقع در سایر کشورها با ١٢‌هزار دلار می‌توان خودرو‌های مدل بالایی با کیفیت‌های غیرقابل مقایسه با پراید خرید و عجیب است که آقایان مدعی هستند که باید پراید را با قیمت ١٢٠‌میلیون تومان به فروش برسانند.»
چه خودرو‌هایی را می‌توان با ١٢هزار دلار خرید؟
شاید باورنکردنی باشد ولی با ١٢‌هزار دلار در کشورهای مختلف دنیا می‌توان خودرو‌هایی خرید که اصلا قابل قیاس با پراید نیست. شرکت‌هایی مثل تویوتا و هیوندا ازجمله شرکت‌هایی است که هرساله خودرو‌های مینی برخی از مدل‌های خود را با قیمت‌های بین ١٠ تا ١٢‌هزار دلار عرضه می‌کنند تا افرادی که بودجه پایینی دارند یا اقدام به خرید آنها کنند یا این‌که از طریق لیزینگ و اجاره‌های طولانی‌مدت بتوانند از این خودروها استفاده کنند. یکی از معروف‌ترین سایت‌های بین‌المللی در زمینه خرید و فروش خودرو carsales است که در آن هر فردی می‌تواند بنا به بودجه خود نسبت به انتخاب و خرید خودرو از هر برندی اقدام کند. در این سایت حتی خودرو‌های دسته دوم از شرکت‌های بین‌المللی به فروش گذاشته می‌شود؛ به‌عنوان مثال در این سایت خودرو سانتافه تولید ‌سال ٢٠١٥ با قیمت ١٠‌هزار دلار به فروش می‌رسد. یعنی در آن سوی آب‌ها می‌توانید با ١٠٠‌میلیون تومان سوار یک سانتافه شوید. یکی دیگر از خودرو‌هایی که می‌توان با قیمت بسیار پایین‌تر از آن‌چه برای پراید ادعا می‌کنند خرید، تویوتا کمری‌های دسته دوم است که در سایت‌های فروش خودرو با قیمت‌های نازل ٨ و ١٠‌هزار دلار به فروش می‌رسد. علاوه بر اینها، شرکت میتسوبیشی هم خودرو‌هایی با قیمت‌های زیر ١٢‌هزار دلار تولید می‌کند که اغلب مهاجران در کشورهایی مثل کانادا و استرالیا از خودروهای این شرکت استفاده می‌کنند.