تازه‌ترين گزارش‌هاي آماري از ميزان ساخت و ساز در كشور نشان مي‌دهد كه بخش خصوصي در سال ٩٥ ميل كمتري به حضور در اين بخش نشان داده و با وجود رشد اقتصادي بيش از ١٢ درصدي در سال ٩٥ اما بخش ساختمان همچنان به رشد منفي خود در اين سال ادامه داده است.
اهميت بخش ساختمان به نوعي بيش از بخش نفت در كشور است چرا كه روابط گوناگون پسيني و پيشيني اين بخش با صنايع مادر كشور مانند فولاد و سيمان و همچنين نياز روز افزون واحدهاي مسكوني در كنار يكديگر اهميت اين بخش را دوچندان كرده است. با اين وجود و با وجود اميدواري‌هايي كه بسياري از فعالان مسكن از سال ١٣٩٢ داشتند، هنوز ركود از اين بخش رخت بر نبسته است. در همين رابطه بانك مركزي در گزارشي به بررسي وضعيت سرمايه‌گذاري بخش خصوصي در مناطق شهري ايران در سال ١٣٩٥ پرداخت. در اين گزارش سهم استان‌هاي تهران و اصفهان در توليد واحدهاي ساختماني بيش از همه استان‌هاي ديگر اعلام شده ولي كاهش ساخت و ساز به مراتب در استان تهران بيش از استان‌هاي ديگر بود؛ براين اساس سرمايه‌گذاري بخش مسكن در كل كشور ١/١٤ درصد كاهش يافت ولي اين رقم براي تهران به ٥/٢٤ درصد رسيده است. در سال ١٣٩٥ مجموع سرمايه‌گذاري بخش خصوصي در ساختمان‌هاي جديد مناطق شهري ايران به قيمت جاري بالغ بر ٦٠ هزار و ٢٢٢ ميليارد تومان بوده است كه نسبت به سال ١٣٩٤ كاهش ١/١٤ درصدي را نشان مي‌دهد. از كل مبلغ سرمايه‌گذاري در اين بخش، ساختمان‌هاي مسكوني سهم ٢/٧٢ درصدي داشته‌اند. اين ميان ٧/٤٠ درصد از سرمايه‌گذاري بخش مسكن در سه استان تهران، اصفهان و فارس هر كدام به ترتيب ٥/٢٤ درصد، ٤/٩ درصد و ٨/٦ درصد سهم را از آن خود كردند. در مقايسه با سال ١٣٩٤ نيز سرمايه‌گذاري بخش مسكن در تهران هم ٨/٢٣ درصد كمتر شده است.
در آغاز سال گذشته احداث ٩٤ هزار و ٢٣٢ ساختمان توسط بخش خصوصي در مناطق شهري ايران آغاز شد كه در مقايسه با سال پيش از آن ٧/١٢ درصد كاهش داشت. براي اين ساختمان‌ها بالغ بر ٥٠ هزار و ٩٣٦ ميليارد تومان هزينه در ٣/٥٨ ميليون متر مربع سطح كل زيربناي طبقات پيش‌بيني شده است. همچنين هزينه متوسط هر يك متر مربع بناي اين ساختمان‌ها بالغ بر ٨٧٠ هزار تومان اعلام شد.
در سال گذشته از كل تعداد ساختمان‌هاي شروع شده در مناطق شهري كشور، ١٥ درصد در استان اصفهان، ٢/١٠ درصد در استان تهران و ١/٧ درصد در استان يزد بودند.
مسكوني سازها رو به نزول
در سال گذشته تعداد ٧٧ هزار و ٩٢٢ دستگاه از كل ساختمان‌هاي شروع شده ايران به ساختمان‌هاي مسكوني اختصاص داشت كه كاهش ١٢ درصدي را نسبت به سال قبل از آن نشان مي‌دهد. براي اين ساختمان‌ها هزينه‌اي معادل ٣٤ هزار و ٧٤٥ ميليارد تومان هزينه شد و درنتيجه آن ٩/٤٠ ميليون متر مربع سطح كل زيربناي طبقات در نظر گرفته شده است. در اين سال براي هر دستگاه ساختمان مسكوني شروع شده در مناطق شهري به طور متوسط بالغ بر ٤٤٥ ميليون و ٩٠٠ هزار تومان هزينه بنا، ٥٢٤ متر مربع سطح كل زيربنا و بيش از ٨٥٠ هزار تومان بابت هر متر مربع هزينه پيش‌بيني شده كه نسبت به سال پيش از آن هزينه بنا و سطح كل زير بنا به ترتيب ٩/٦ درصد و ١/٧ درصد كاهش و هزينه يك متر مربع بناي اين ساختمان‌ها ١/٠ درصد افزايش يافت.
آمار بانك مركزي نشان مي‌دهد كه در سال گذشته احداث ١١ هزار و ٨٠٥ دستگاه ساختمان مسكوني در استان اصفهان شروع شد كه در مقايسه با سال قبل ٤/١١ درصد رشد داشت. هزينه اين ساختمان‌ها حدود چهار هزار و ٣١ ميليارد تومان و سطح كل زيربناي طبقات آنها نزديك ٤/٤ ميليون متر مربع پيش‌بيني شده است. ميانگين هزينه بناي ساختمان‌هاي مذكور ٣٤١ ميليون و ٥٠٠ هزار تومان و متوسط كل زيربناي آنها ٣٧٠ متر مربع و هزينه يك متر مربع بناي آنها بالغ بر ٩٢٠ هزار تومان برآورد شده است. اين ارقام در قياس با ١٣٩٤ در بخش هزينه بنا و هزينه يك متر مربع بناي اين ساختمان‌ها به ترتيب ٢/٣ درصد و پنج درصد افزايش و سطح كل زيربنا ٦/١ درصد كاهش داشته است.
در سال مورد گزارش تعداد ٩ هزار و ٨٩ دستگاه ساختمان مسكوني در استان تهران شروع به احداث شد كه نسبت به سال پيش از آن ٤/٢٥ درصد كاهش داشت. هزينه اين ساختمان‌ها ٩ هزار و ٣١ ميليارد تومان و سطح كل زير بناي طبقات آنها به ٥/٩ ميليون متر مربع بالغ شده است. در استان تهران متوسط هزينه بناي ساختمان‌هاي مسكوني شروع شده بيش از ٩٩٣ ميليون و ٦٠٠ هزار تومان بوده و ميانگين سطح كل زير بناي آنها هزار و ٤٥ متر مربع و هزينه يك متر مربع بناي اين ساختمان‌ها بيشتر از ٩٥٠ هزار تومان پيش بيني مي‌شود. اين ارقام نسبت به سال ١٣٩٤ ميانگين هزينه بناي ساختمان‌ها، سطح كل زيربناي آنها و هزينه يك متر مربع بناي اين ساختمان‌ها به ترتيب ٨/١٨ درصد، ٥/١٣ درصد و ١/٦ درصد كاهش داشته است.
بي‌ميلي بخش خصوصي به ساخت و ساز، ٣٢ درصد شد
در سال گذشته ٩٧ هزار و ٩٦٣ دستگاه ساختمان در مناطق شهري ايران توسط بخش خصوصي تكميل شده كه نسبت به سال پيش از آن ١/٣٢ درصد كاهش را تجربه كرده است. براي احداث اين ساختمان‌ها كه سطح كل زيربناي طبقات آنها ٢/٦٣ ميليون متر مربع بوده حدود ٤٩ هزار و ٧٦١ ميليارد تومان هزينه شده است. متوسط هزينه بناي ساختمان‌هاي فوق حدود ٥٠٨ ميليون تومان، ميانگين سطح كل زيربناي آنها ٦٤٥ متر مربع و هزينه يك متر مربع بناي آنها ٧٩٠ هزار تومان كه در قياس با سال ٩٤ هزينه بنا، سطح كل زيربنا و هزينه يك متر مربع بناي اين ساختمان‌ها به ترتيب ٣/١٦ درصد، ٦/٥ درصد و ٢/١٠ درصد افزايش داشته است. استان اصفهان ٦/١٢ درصد، استان تهران ٣/١٢ درصد و استان خوزستان ٨/٦ درصد از كل تعداد ساختمان‌هاي بنا شده در مناطق شهري را به خود اختصاص داده‌اند.
در استان اصفهان تعداد ١٢ هزار و ٣٦٢ دستگاه ساختمان تكميل شده كه نسبت به سال پيشين ٧/٢٩ درصد كاهش را از سر گذرانده است. هزينه ساخت اين ساختمان و سطح كل زير بناي طبقات آنها به ترتيب چهار هزار و ٢٤١ ميليارد تومان و حدود ٨/٥ ميليون متر مربع بوده است.
در استان تهران تعداد ١٢ هزار و ٧٩ دستگاه ساختمان تكميل شده كه نسبت به سال قبل ٣٤ درصد كاهش داشته است. هزينه ساخت اين ساختمان‌ها و سطح كل زيربناي طبقات آنها به ترتيب ١٤ هزار و ٧٨١ ميليارد تومان و بيش از ١٥ ميليون متر مربع بوده است.
فقط ٨/٨٢ هزار واحد مسكوني ساخته شد
از كل تعداد ساختمان‌هاي تكميل شده شهرهاي ايران ٨٢ هزار و ٨٩١ واحد مسكوني بوده كه نسبت به سال ١٣٩٤ كاهش ٧/٣٠ درصدي را نشان مي‌دهد. هزينه بناي ساختمان‌هاي فوق ٣٨ هزار و ٤٥١ ميليارد تومان و سطح كل زيربناي طبقات آنها ٧/٤٩ ميليون متر مربع بوده است. در اين سال ميانگين هزينه بناي ساختمان‌هاي مسكوني تكميل شده حدود ٤٦٣ ميليون و ٩٠٠ هزار تومان، ميانگين سطح كل زيربناي ساختمان‌ها ٦٠٠ متر و هزينه هر متر مربع بنا بالغ بر ٧٧٠ هزار تومان بوده است كه در مقايسه با سال ١٣٩٤ متوسط هزينه بناي ساختمان، سطح زيربنا و هزينه يك متر مربع بناي آنها به ترتيب ٢/١٤ درصد، ٢/٤ درصد و ٧/٩ درصد افزايش داشته است.