کسب‌و‌کارها در تعلیق

گزارشگر الجزیره می‌افزاید: این خسارت‌های اقتصادی ناشی از توقف کسب‌و‌کارهای کوچک است. «تقلیب عبدالهادی الویلی»، طراح شهری و نویسنده کتاب «بیست و یکم بغداد: احیای شهر تاریخی»، می‌گوید: «پول‌هایی به ارزش میلیون‌ها دلار به این دلیل از دست رفت که این منطقه یک انبار بزرگ و یک مرکز تجاری بزرگ محسوب می‌شد. خسارت‌های روزمره به‌دلیل از دست رفتن درآمدهای مردم و تعطیلی کسب‌و‌کارهای کوچک است.» کمیسیون عالی حقوق بشر عراق اعلام کرد که در فاصله میان اکتبر و ژانویه، حدود ۶۶ کسب‌و‌کار خصوصی در درگیری‌ها آسیب دیدند. انبار مازن محمدِ ۵۶ ساله هم یکی از آنها بود. اتاق‌های عظیم انبار شامل تسمه تایم و تسمه‌هایی بود؛ اما اکنون سراسر تاریک و خالی هستند. تنها چیزی که دیده و احساس می‌شود بوی لاستیک سوخته است که با گرد و خاک و خاکستر و بقایای کالاهای آسیب‌دیده مخلوط شده است. محمد که خانواده‌اش ۵۰ سال است در این کار خاک خورده‌اند، می‌گوید نمی‌تواند تعداد دقیق اجناس درون این انبار را برآورد کند اما شواهد نشان می‌دهد که هر سه طبقه مملو از کالا بود.

همچون محمد، چندین مغازه‌دار دیگر با انبارهایی بودند که در سراسر این پاساژ پراکنده بودند و همگی طعمه حریق شدند. در حالی که مغازه‌داران می‌گویند نمی‌توانند انگشت اتهام را به سوی فرد خاصی نشانه بروند اما بر یک چیز اجماع دارند: تظاهرات فعلی در عراق عامل اصلی خسارت‌های آنان است. درگیری‌ها میان نیروهای امنیتی و معترضان که در برخی مواقع با پرتاب بمب‌های آتش‌زا و نارنجک‌های دست‌ساز همراه بوده باعث شعله‌ورتر شدن وضعیت و خسارت به مغازه‌ها شده است. «راعد ترکی شامی»، ۷۲ ساله که فروشنده جارو برقی است، می‌گوید خسارتی ۲۰ هزار دلاری دیده است. او می‌خواهد شکایتی تنظیم کند و به دادگاه برود و خواستار تحقیق در مورد این حادثه شده است. او می‌گوید دولت هیچ غرامتی به ما نداده است. آبمیوه‌فروشی «میش میشا» هم که در خیابان رشید – در قلب بغداد- قرار دارد هم مصون نمانده است. «نسیم البهار»، ۳۶ ساله و صاحب آبمیوه‌فروشی میش میشا می‌گوید: «وضعیت در آغاز تظاهرات برگشت زیرا خیابان بسته شد و ما همگی تحت‌تاثیر قرار گرفتیم. همگی ما پول‌مان را از دست دادیم.» البته البهار نام مستعاری را برای این گزارش به الجزیره داد.

البهار می‌گوید روزانه ۸۰۰ دلار فروش داشت اما اکنون فروش او به ۸۳ دلار کاهش یافته و همین باعث شده تا ۱۸ نفر از ۱۹ کارمند خود را فعلا بیرون کند. با وجود هشدار در مورد خشونت‌ها و بازگشایی نسبی جاده‌ها و راه‌ها و روان شدن نسبی ترافیک اما مغازه‌ای که ۲۴ ساعته باز بود مجبور شده ساعت کار خود را به ۸ ساعت کاهش دهد. یعنی به او دستور داده شده که چنین کند. البهار می‌افزاید:«زندگی تعلیق شده است. هیچ کس نه می‌آید و نه می‌رود.» او از بیکاری سیگاری بر لب دارد و هر از گاهی پُکی به آن می‌زند. در اوج درگیری‌ها البهار و کارمندانش در مغازه می‌ماندند تا ایمن بمانند. الویلی هم می‌گوید: «واکنش خشونت‌آمیز به معترضان از سوی جوخه‌های ضد شورش آسیب جدی‌ای به میراث معماری خیابان و اطراف آن وارد کرده است. بسیاری از ساختمان‌ها یا سوخته‌اند یا خسارت دیده‌اند و کسب‌و‌کارهای کوچک هم به حال تعطیلی درآمده‌اند.»