فرار سرمایه از بازارهای نوظهور
- توضیحات
یک سال بعد از بحران ارزی ترکیه و آرژانتین که خروج سرمایه را در کلیه اقتصادهای نوظهور تحریک کرده بود، حالا تنش‌های تجاری میان آمریکا و چین عامل پرواز سرمایه از بازارهای نوظهور قلمداد می‌شود. صندوق‌های بازار سهام نوظهورها ظرف هفته اخیر با ۸/ ۳ میلیارد دلار سرمایه خروجی مواجه شدند. نگرانی‌های موجود میان سرمایه‌گذاران درخصوص تنش‌های تجاری میان چین و آمریکا پنجمین هفته متوالی پرواز سرمایه را در اقتصادهای نوظهور رقم زده که در مجموع ظرف این مدت ۸/ ۷ میلیارد دلار خروجی به همراه داشته است.
صندوق‌های بازار سهام اقتصادهای نوظهور با نزدیک به ۳ میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار خروج سرمایه مواجه شده‌اند. نگرانی‌های موجود میان سرمایه‌گذاران در خصوص تنش‌های تجاری میان چین و آمریکا برای پنجمین هفته متوالی اقتصادهای نوظهور را در سراشیبی نگه داشته است. هراس از افت ارزش دارایی‌ها باعث تغییر رفتار سرمایه‌گذاران برای حفظ ارزش دارایی‌های خود با خارج کردن سهم‌های‌شان از بازار سهام این کشورها شد. سرعت خروج سرمایه در پنج هفته اخیر به حدی بالا بود که به‌عنوان فلش‌بک به بحران ارزی شدید ترکیه و آرژانتین در سال گذشته مطرح می‌شود. اما این بار بحران در اقتصادهای نوظهور در بازار ارز و اقتصادمطرح نیست، بلکه بن‌بست تجاری میان چین و آمریکا عامل خروج پرسرعت سرمایه‌ها به‌شمار می‌رود.
خروج سرمایه از نوظهورها در ۵ هفته متوالی
صندوق‌هایی که در سهام بازارهای نوظهور فعال هستند بیش از ۳۸۰۰ میلیون دلار ظرف یک هفته اخیر (تا چهارشنبه)، خالی شدند. براساس گزارش EPFR Global، که بر صندوق‌های مشترک و صرافی‌هایی که مشغول مبادلات تجاری در اقتصادهای میانه هستند نظارت می‌کند، روند هفتگی جریان سرمایه در روزهای اخیر رو به وخامت گذاشته و با این حساب زنجیره خروج سرمایه‌ها برای ۵ هفته متوالی از حجم هفت میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلاری نیز عبور کرده است. سال گذشته ترکیه و آرژانتین درگیر بحران لیر و پژو، همزمان با تورم‌های افسارگسیخته‌شان بودند و ۱۱ هفته متوالی با پرواز سرمایه‌ها در ماه جولای حجمی بالغ‌بر ۱۷ میلیارد دلار از سرمایه‌های فعال در بورس‌های بازارهای نوظهور خارج شدند. مقایسه این ۲ دوره زمانی که یکی ظرف پنج هفته نزدیک به هشت میلیارد دلار جریان خروجی داشته و دیگری ظرف ۱۱ هفته نزدیک به ۱۷ میلیارد دلار پرواز سرمایه را تجربه کرده نشان می‌دهد در صورت تداوم روند خروج سرمایه هفتگی از اقتصادهای میانه شرایطی مشابه با سال گذشته که نتیجه آن خروج ۱۷ میلیارد دلار سرمایه در ۱۱ هفته بود؛ در شرف تکرار است. سرمایه‌گذاران فعال در بازارهای اوراق بیش از یک میلیارد دلار از سرمایه‌های این بازار را ظرف هفته اخیر خارج کردند. به این ترتیب، دومین هفته خروج سرمایه اقتصادهای میانه نیز رخ داد. هفته گذشته ۲۸۰۰ میلیون دلار جریان خروجی به ثبت رسیده بود. در مجموع حدود ۴ میلیارد دلار ظرف دو هفته بازارهای اوراق اقتصادهای نوظهور را ترک کرده است. محو شدن انتظار برای یک نتیجه‌گیری سریع در خلال مذاکرات تجاری میان دو ابرقدرت اقتصادی دنیا بازدهی اوراق خزانه آمریکا را به کمترین سطح از سال ۲۰۱۷ میلادی در روز سه‌شنبه رساند. شاخص MSCI در نسخه بازارهای نوظهور نشان می‌دهد شرکت‌های فعال در بورس این کشورها به پایین‌ترین سطح خوب از اواسط ماه ژانویه رسیده‌اند. همچنین صندوق‌های قابل‌معامله در بورس که حدود ۳۰ میلیارد دلار دارایی در حال چرخش در بازارهای نوظهور دارند، خروج ۸۴۲ میلیون دلاری در این هفته را شاهد بودند؛ داده‌های بلومبرگ نیز این حجم از خروج را تایید می‌کند. آنچه معضل بزرگی برای بازارهای نوظهور شده رفتار طرفین دخیل در تنش‌های تجاری است. خواست آنها برای اثبات داشتن دست برتر در مذاکرات، حتی اگر یکی از طرفین در حال تجربه زیان شدیدی باشد، خواهان تلقین این تفکر به طرف مقابل است که توان استقامت بیشتری نسبت به رقیب خود دارد.
