اولتیماتوم جدید ترامپ به چین

در این رابطه هفته گذشته ترامپ گفته بود پس از این نشست تصمیم خواهد گرفت که آیا تهدید تعرفه‌ای خود مبنی بر هدف قرار دادن ۳۰۰ میلیارد دلاراز واردات از چین را اجرایی کند یا خیر. به گزارش گروه اقتصاد بین‌الملل روزنامه «دنیای‌اقتصاد»، روز دوشنبه او در جمع خبرنگاران مدعی شد که هنوز نیز فکر می‌کند این دیدار با رئیس‌جمهور چین صورت خواهد گرفت. پس از این اظهارات ترامپ، هر چند وزارت خارجه چین اعلام کرد آغوش چین برای مذاکرات تجاری با واشنگتن باز است، اما مدعی شد برنامه‌ریزی برای نشست روسای‌جمهور دو کشور صورت نگرفته است.

از زمان انتخاب به‌عنوان رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ با وضع تعرفه‌های یکجانبه نظم تجارت جهانی را مختل کرده است، اقداماتی که به بهانه سیاست‌های تجاری ناعادلانه چین، اتحادیه اروپا و سایر شرکای تجاری اصلی آمریکا بوده است. ترامپ که از زمان تبلیغات انتخاباتی بارها کسری تجاری آمریکا با چین را مورد انتقاد قرار داده بود، در اولین گام واردات پنل‌های خورشیدی و ماشین‌های لباسشویی را از چین (به‌عنوان بزرگ‌ترین صادرکننده این اقلام به آمریکا) هدف تعرفه قرار داد. افزایش تعرفه فولاد و آلومینیوم در اوایل فروردین ‌ماه (به ترتیب به ۲۵ و ۱۰ درصد) و هدف قرار دادن ۲۵ درصدی ۵۰ میلیارد دلار از واردات چینی در اواسط تیرماه (در دو مرحله ۳۴ و ۱۶ میلیارد دلار) به ترتیب دومین و سومین حملات ترامپ در جنگ تجاری با چین بود. اهداف حمله سوم دو مرحله‌ای ترامپ به چین عمدتا کالاهای تکنولوژیکی شامل ماشین‌آلات، قطعات نیمه‌رسانا، خودرو، قطعات هواپیما و اجزای الکترونیکی واسطه‌ بود. سناریوی چهارمین حمله تجاری ترامپ وضع تعرفه بر ۲۰۰ میلیارد دلار از کالاهای چینی بود. در مرحله اول این سناریو دولت آمریکا اواسط آذر سال گذشته تعرفه ۲۰۰ میلیارد دلار را به ۱۰ درصد افزایش داد و اعلام کرد از آغاز سال میلادی ۲۰۱۹ آن را به ۲۵ درصد خواهد رساند. هرچند از نوامبر ۲۰۱۸ و پس از دیدار حاشیه «گروه ۲۰» روسای جمهور آمریکا و چین، به‌دنبال آتش‌بس موقتی که حاصل شد، تهدید تعرفه‌ای خود را تعلیق کردند، اما ماه مه امسال بود که تعرفه ۲۰۰ میلیارد دلار واردات از چین به ۲۵ درصد افزایش یافت. این اقدامات دولت آمریکا درحالی است که چین و سایر شرکای تجاری این کشور در اقداماتی مشابه تاکنون تعرفه‌های او را تلافی کرده‌اند. در آخرین اقدام نیز دولت آمریکا بزرگ‌ترین تولیدکننده تجهیزات مخابراتی جهان، هوآوی چین را در فهرست سیاه ممنوعیت مراوده کسب‌وکارهای آمریکایی قرار داد، اقدامی که خشم دولت و مردم چین را به همراه داشت. در واقع تنش‌های تجاری میان غول‌های اقتصادی دنیا، پس از اینکه در ماه مه دولت ترامپ چینی‌ها را به زیر پا گذاشتن تعهدات توافق‌شده متهم کرد بالا گرفت، تعهداتی که عمدتا در زمینه ایجاد تغییرات ساختاری در سیاست‌های اقتصادی پکن بوده است. بر این اساس آمریکایی‌ها خواهان ایجاد تغییرات ساختاری در زمینه‌هایی همچون انتقال اجباری تکنولوژی، دزدی اطلاعات سری تجاری آمریکا، توقف یارانه‌های دولتی به شرکت‌های چینی و دسترسی بهتر کسب‌وکارهای آمریکایی به بازارهای داخلی چین هستند. در نهایت، رئیس‌جمهوری آمریکا اعلام کرد مابقی کالاهای وارداتی از چین را هدف افزایش تعرفه قرار می‌دهد؛ اقدامی که طی آن عملا کل کالاهای چینی صادرشده به آمریکا مشمول افزایش تعرفه می‌شوند. هرچند رقم اعلام شده در ابتدا ۲۶۷ میلیارد دلار بود، اما ترامپ در آخرین اظهارات خود این رقم را به ۳۰۰ میلیارد دلار تغییر داده که احتمالا به خاطر به‌روزسانی آمارهای تجاری است.  روز دوشنبه عالی‌ترین مقامات بزرگ‌ترین گروه لابیگر کسب‌وکار آمریکا در بیانیه‌ای اعلام کردند دونالد ترامپ به منظور ایجاد تغییر در سیاست‌های حمایت‌گرایانه چین، حق دارد بر این کشور فشار آورد. البته مایرون بریلیانت، رئیس امور بین‌الملل اتاق بازرگانی آمریکا در گفت‌وگویی که با «سی‌ان‌بی‌سی» داشت مدعی شد ترامپ برای حل موضوع مهاجرت‌های غیرقانونی هرگز نباید مکزیک را تهدید تعرفه‌ای می‌کرد. این مقام اقتصادی آمریکا در این رابطه می‌گوید: «تبدیل به اسلحه کردن تعرفه‌ها – افزایش تهدیدات علیه اقتصاد ما، کشاورزان ما، تولیدکنندگان ما و مصرف‌کنندگان ما – به کشور صدمه خواهد زد. تعرفه‌ها همچنین نااطمینانی‌هایی در رابطه با شرکای تجاری ما ایجاد می‌کند.» به گفته او مورد مکزیک ممکن است پیام اشتباه به چین مخابره کند، اینکه آمریکایی‌ها حتی در صورت دستیابی به توافق – نظیر نفتای جدید – ممکن است بازهم دستاویز تهدیدات تعرفه‌ای خود شوند. او می‌گوید: «جهان درحال تماشای ما است.»

البته اندکی پس از این صحبت‌ها دونالد ترامپ از شبکه «سی‌ان‌بی‌سی» خواست به او فرصت داده شود تا توضیح دهد که چرا تعرفه‌ها کارآیی لازم را داشته است. در این صحبت‌ها رئیس‌جمهور آمریکا همچنین انتقاداتی را متوجه اتاق بازرگانی کشورش ساخت. روز دوشنبه ترامپ در گفت‌وگو با «سی‌ان‌بی‌سی» مدعی شد گروه‌های کسب‌وکار آمریکا از شرکت‌ها حمایت می‌کنند و نه مصرف‌کنندگان آمریکایی. به گفته او تعرفه‌ها این امکان را برای آمریکا فراهم می‌کند که در زمینی عادلانه با شرکای تجاری این کشور بازی کند. ترامپ می‌گوید معتقد است تحت‌تاثیر فشار تعرفه‌ها، چینی‌ها در نهایت به توافق تجاری با آمریکا تن خواهند داد. او در ادامه صحبت‌های خود افزود: «در صورتی که تعرفه‌ها را نداشتیم، نمی‌توانستیم با مکزیک به توافق برسیم.»

هشدار فرانسه

برونو له‌مایر، وزیر دارایی و اقتصاد فرانسه می‌گوید در صورتی که تنش‌های تجاری میان آمریکا و چین ادامه یابد، اثرات منفی مستقیم و غیرمستقیمی متوجه اقتصاد جهانی خواهد شد. این اثرات به‌خصوص برای اروپا و ناحیه یورو بیشتر خواهد بود. به گزارش «سی‌ان‌بی‌سی» در حقیقت له‌مایر می‌گوید جنگ تعرفه‌ای که سال گذشته آغاز شد، به فراتر از غول‌های اقتصادی دنیا کشیده شده است. او که آخر هفته گذشته در حاشیه نشست «گروه ۲۰» که در فوکوآ ژاپن برگزار شد با خبرگزاری «سی‌ان‌بی‌سی» آمریکا سخن می‌گفت، مدعی شد به خاطر جنگ تجاری ادامه‌دار آمریکا و چین، اقتصاد اروپا عملکردی بدتر از حالت عادی دارد.