ادعای ترامپ: من برگزیده‌ام!
- توضیحات
ترامپ مدعی شده که برای مقابله با چین و رفع نابرابرهای تجاری برگزیده شده است. او معتقد است اگر جنگ تجاری با چین رخ نمی‌داد، زندگی بسیار ساده‌تری داشت؛ اما از اقدامات خود در افزایش تعرفه واردات کالاهای چینی نیز دفاع می‌کند. وی همچنین مدعی شده که در حال برنده شدن در جنگ تجاری با چین است. وجه دیگر اقدامات وی به تاخیر انداختن رکود از طریق مالیات است. ترامپ سعی دارد با تخفیف مالیات بر دستمزدها و عواید سرمایه‌ای، وقوع بحران اقتصادی محتمل را به بعد از انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۲۰۲۰میلادی به تاخیر اندازد.
اواخر روز جمعه چین اعلام کرد تعرفه‌های جدیدی را بر ۷۵ میلیارد دلار از محصولات وارداتی از آمریکا اعمال خواهد کرد. پکن همچنین مدعی شد در واکنش به اقدامات تجاری خصمانه واشنگتن، عوارض خودروهای آمریکایی را از سر خواهد گرفت. به گزارش «سی‌ان‌بی‌سی» و براساس بیانیه «شورایدولت چین»، پکن تصمیم گرفته است تعرفه‌هایی را از طیف ۵ تا ۱۰ درصد بر ۷۵ میلیارد دلار از واردات آمریکایی اعمال کند، تعرفه‌هایی که در دو مرحله و در تاریخ یکم سپتامبر و ۱۵ دسامبر به اجرا در خواهند آمد. براساس این بیانیه، دولت چین همچنین تعرفه‌های ۲۵ درصدیواردات خودرو و ۵ درصدی بر واردات قطعات را که در ماه آوریل به تعلیق درآمده بود از تاریخ ۱۵ دسامبر دوباره به اجرا در خواهد آورد. به‌دنبال اعلام این خبر، قراردادهای آتی سهام همگی روندی نزولی در پیش گرفتند.
پیش از این، در روز چهارشنبه دونالد ترامپ مدعی شده بود «برگزیده شده است» تا نابرابری‌های تجاری با چین را مرتفع سازد. این درحالی است که کارشناسان هشدار داده‌اند تعرفه‌های او باعث خواهد شد رشد اقتصادی آمریکا در ۲۰۲۰ تا ۳/ ۰ درصد کاهش یابد. هر چند رئیس‌جمهوری آمریکا می‌گوید اگر جنگ‌تجاری با چین رخ نمی‌داد، زندگی بسیار ساده‌تری می‌داشت، اما از اقدامات خود در افزایش تعرفه واردات محصولات چینی نیز دفاع می‌کند. به گفته ترامپ هنوز نیز احتمال دستیابی توافق تجاری میان غول‌‌های اقتصادی وجود دارد. رئیس‌جمهوری متوهم آمریکا با اشاره به عناوینی که اغلب برای پیامبران الهی به‌کار می‌رود در جمع خبرنگاران گفت: «من برگزیده شده‌ام تا با چین مقابله کنم. من در حوزه تجارت درحال مقابله با چین هستم. و می‌دانید واقعیت چیست؟ ما درحال برنده شدن هستیم.» به گزارش «رویترز» هر چند دونالد ترامپ برای دومین روز پیاپی تایید کرد که جنگ‌تجاری می‌تواند بهاقتصاد آمریکا صدمه بزند، اما اصرار دارد هیچ رکودی در چشمانداز اقتصاد آمریکا وجود ندارد.
همزمان با صحبتهای رئیس‌جمهوری آمریکا سازمان مستقل «اداره بودجه کنگره‌ای» این کشور در گزارشی پیرامون عواقب تعرفه‌های ترامپ علیه واردات چین هشدار داد. به گزارش این سازمان، تغییرات در سیاست‌های تجارت خارجی آمریکا از ژانویه ۲۰۱۸ باعث خواهد شد تولید ناخالص داخلی تعدیل‌شده این کشور در ۲۰۲۰ تا ۳/ ۰ درصد کاهش یابد. براساس ارزیابی‌های این سازمان، تعرفه‌ها با افزایش قیمت‌های داخلی، به‌طور چشمگیر قدرت خرید مصرف‌کنندگان آمریکایی را کاهش می‌دهد و سرمایه‌گذاری کسب‌وکارها را هزینه‌برتر می‌کند. به‌علاوه انتظار می‌رود تحت‌تاثیر تعرفه‌های ترامپ درآمد واقعی خانوار متوسط آمریکا تا ۴/ ۰ درصد کاهش یابد. با این حال روز سه‌شنبه دونالد ترامپ مدعی شد، حتی اگر می‌دانست تعرفه‌هایی که بر واردات چین اعمال کرده است در کوتاه‌مدت به اقتصاد کشورش صدمه می‌زند، باز هم اقدامات تجاری خود علیه چین را به مرحله اجرا می‌گذاشت، چرا که به ادعای او دهه‌ها است چین در تجارت با آمریکا سوءاستفاده می‌کند.
در این رابطه وزارت‌خارجه چین با طفره رفتن از اظهارنظر درخصوص گفته‌های ترامپ مدعی شد با گفت‌وگو می‌توان اختلافات تجاری دو کشور را حل کرد. البته چینی‌ها تهدید کرده‌بودند در صورتی که آمریکا فروش ۸ میلیارد سلاح به تایوان را ادامه دهد، با اقدام تلافی‌جویانه پکن مواجه خواهد شد. گنگ شوآنگ، سخنگوی وزارت‌خارجه در این رابطه تصریح کرد شرکت‌های آمریکایی که سلاح به تایوان می‌فروشند با تحریم‌های دولت چین مواجه خواهند شد. به گفته مقامات چینی این اقدام آمریکا دخالت جدی در روابط داخلی و نقض حاکمیت کشورشان است. در این رابطه روز سه‌شنبه بود که واشنگتن به‌طور رسمی اعلام کرد تصمیم فروش ۶۶ فروند جنگنده اف-۱۶ تولید شرکت لاکهید مارتین نهایی شده است.
روز پنج‌شنبه مقامات چینی با ابراز امیدواری درخصوص توقف اقدام دولت آمریکا در افزایش تعرفه مابقی واردات از چین مدعی شدند این اقدام باعث تشدید تنشهای تجاری میان دو کشور خواهد شد. ماه گذشته دونالد ترامپ در پیامی توییتری اعلام کرد تعرفه ۳۰۰ میلیارد دلار از واردات محصولات چینی را از یکم سپتامبر به ۱۰ درصد افزایش خواهد داد، اقدامی که طی آن عملا همه واردات از چین هدف افزایش تعرفه‌های ترامپ قرار می‌گیرند. البته چندی بعد رئیس‌جمهوری آمریکا با عقب‌نشینی از این تصمیم خود اعلام کرد بخشی از افزایش تعرفه‌ها شامل محصولاتی نظیر تلفن‌های هوشمند و لپ‌تاپ را برای حمایت از فروش در تعطیلاتآمریکایی تا اواسط ماه دسامبر به تعویق خواهد انداخت. گائو فنگ، سخنگوی وزارت بازرگانی چین در این رابطه گفت: «به‌رغم تصمیم دولت آمریکا در به تعویق انداختن بخشی از تعرفه ۳۰۰ میلیارد دلاری، در صورتی که دولت این کشور بر خلاف خواست چین تعرفه‌های جدید را اجرایی کند، چین مجبور به اتخاذ اقدامات تلافی‌جویانه خواهد شد.» این مقام چینی در پاسخ به این پرسش که آیا لیو هی معاون نخست‌وزیر برای دور بعدی مذاکرات رودررو به واشنگتن سفر خواهد کرد یا خیر، گفت که تیم تجاری دو کشور در تماس هستند. او همچنین در واکنش به این پرسش خبرنگاران که آیا آمریکایی‌ها موضوع هنگ‌کنگ را به گفت‌وگوهای تجاری دو کشور کشانده‌اند با اشاره به صحبتهای رئیس‌جمهوری آمریکا مبنی بر اینکه هنگ‌کنگ بخشی از چین است و نیازی به دخالت آمریکا نیست، اعلام کرد: «من امیدوارم طرف آمریکایی به گفته‌های خود پایبند بماند.»
تعرفه‌های ناکارآمد
از سوی دیگر، «صندوق بین‌المللی پول» در تازه‌ترین ارزیابی خود اعلام کرده است تشدید تنشهای تجاری میان غول‌‌های اقتصادی دنیا درحال اثرگذاری بر اقتصاد جهان است. براساس گزارشی که در وبگاه صندوق منتشر شده، بخشی از بازبینی کاهشی اخیر او برای رشد اقتصادی سال‌های ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ نیز در واکنش به همین تنشهای تجاری بوده است. به گزارش صندوق، بسیاری از اقتصادهای پیشرفته و نوظهور در مواجهه با کندی رشد اقتصادی و تورم‌های پایین‌تر از سطح هدف‌گذاری‌شده به‌طور قابل‌قبولی به سیاست‌های پولی تسهیلی رو آورده‌اند. البته استفاده از چنین سیاست‌هایی نگرانی‌هایی پیرامون سیاست‌های به اصطلاح «گدایی از همسایگان» و وقوع جنگ ارزی ایجاد کرده است. براساس ارزیابی‌های صندوق، افزایش تعرفه‌ها میان کشورها تاثیری بر کاهش مجموع نابرابری‌های تجاری ندارد. سیاست‌های پولی تسهیل‌کننده به تشویق تقاضای داخلی کمک می‌کند، امری که با افزایش تقاضا برای کالاهای داخلی منافعی را برای کشورها به همراه دارد. با این حال نگرانی‌هایی وجود دارد که چنین سیاست‌هایی احتمالا منجر به تضعیف نرخ ارز خواهد شد. به‌دنبال تضعیف نرخ ارز، صادرات کشورها رقابتی‌تر می‌شود و با افزایش هزینه‌ها تقاضا برای واردات از سایر کشورها کاهش می‌یابد. در این وضعیت با توجه به اینکه فضا برای اجرای سیاست‌های پولی متداول در عمده اقتصادهای توسعه‌یافته محدود است، این اثرگذاری ارزی سیاست‌های پولی اهمیت می‌یابد. ارزیابی‌های «صندوق بین‌المللی پول» درحالی است که تازه‌ترین نظرسنجی «بلومبرگ» نیز نشان می‌دهد آخرین تهدید تعرفه‌ای ترامپ مبنی بر افزایش تعرفه ۳۰۰ میلیارد دلاری موجب خواهد شد که رشد دومین اقتصاد بزرگ دنیا به کمتر از ۶ درصد کاهش یابد، رشدی که پایین‌ترین نرخ از سال ۱۹۹۰ خواهد بود. به گزارش «بلومبرگ» به محض اینکه تعرفه‌های ۱۰ درصدی به مرحله اجرا گذاشته شوند، رشد تولید ناخالص داخلی چین نسبت به سال گذشته کاهش ۵/ ۰ درصدی را تجربه خواهد کرد. هر چند براساس پیش‌بینی‌ها، رشد اقتصادی چین در سال آینده به سطح ۶ درصد کاهش خواهد یافت، اما تشدید تنشهای تجاری باعث می‌شود این نرخ حتی به پایین‌تر از سطوح هدف‌گذاری‌شده دولت این کشور برسد. بر این اساس چشمانداز دومین اقتصاد بزرگ دنیا با ریسک‌هایی همچون ضعف تقاضای داخلی و اثرگذاری منفی تنشهای تجاری با آمریکا مواجه است.