رتبه ۱۳۰ ایران در پذیرش کریپتو

فاطمه زارع‌پور نبیل : موسسه تحلیلی چیــــن آنــالیز  (Chainalysis) هر سال گزارشی تحت عنوان «شاخص پذیرش جهانی» منتشر می‌کند. در این گزارش تمام فعالیت‌های مبتنی بر بلاکچین و عمومی بررسی می‌شود تا کشورهای برنده‌ای که بیشترین سهم را در گسترش مرزهای دارایی‌های رمزنگاری‌شده داشته‌اند مشخص شود. شاخص پذیرش جهانی، بر اساس چهار زیرشاخص به دست می‌آید و هر کدام از این شاخص‌ها مربوط به شکل استفاده از رمزدارایی در کشورهای مختلف است.

چین‌آنالیز در این گزارش ۱۵۱ کشور از سرتاسر جهان را مورد بررسی قرار می‌دهد و کشورهایی در این لیست قرار می‌گیرند که داده کافی از آنها برای تحلیل موجود است.کشورها در ابتدا بر اساس اندازه جمعیت و قدرت خرید رتبه‌بندی می‌شوند و در ادامه با نرمال‌سازی داده‌ها در بازه ۰ تا ۱ قرار می‌گیرند که رتبه نهایی هر کشوری را مشخصی می‌کند.هرچه امتیاز نهایی کشوری به ۱ نزدیکتر باشد، از رتبه بالاتری برخوردار است.

برای محاسبه زیرشاخص‌ها، حجم تراکنش کشورها در انواع مختلف خدمات و پروتکل‌های ارزهای دیجیتال بر اساس الگوهای ترافیک وب سایت‌های آن سرویس‌ها و پروتکل‌ها تخمین زده می‌شود.هر چند همیشه این احتمال وجود دارد که داده‌های ترافیک وب متهم به ناقص بودن باشند، چرا که برخی از کاربران رمزارز احتمالاً از VPN و سایر ابزارهای مشابه برای پنهان کردن محل واقعی زندگی خود استفاده ‌کنند.

  فهرست ۲۰ کشور برتر سال ۲۰۲۴

کشورهای حوزه آسیای مرکزی و جنوبی و اقیانوسیه (CSAO) بیشترین نمرات را در شاخص پذیرش جهانی۲۰۲۴ چین‌آنالیز را به خود اختصاص داده‌اند و به این ترتیب هفت کشور از مجموع ۲۰کشور برتر در این منطقه قرار دارند.

در این گزارش در توضیح رشد اندونزی آمده است که بازار ارزهای دیجیتال اندونزی به دنبال کسب سود سریع و استفاده از مواردی مانند میم‌کوین‌ها توسعه یافته‌اند و این در حالی‌ است که پیشرفت مقرراتی قابل توجهی در این کشور روی نداده است. این امر باعث شده است که بازار به سمت صرافی غیرمتمرکز (DEX) و مالی غیرمتمرکز (DeFi) حرکت کند.

مطالعات دیگر در حوزه پذیرش

در مطــالــعه دیــــگــری که تـــوسط CEO World Magazine، انجام شده است، امارات با بیشترین درصد از جمعیت خود که درگیر رمزنگاری هستند، در صدر قرار دارد. ویتنام و ایالات‌متحده نیز در رتبه‌های بعدی قرار گرفته‌‌‌اند. در این گزارش مهم‌ترین عامل مالکیت ارز دیجیتال است.

امارات متحده عربی، با ۳۰.۳۹ درصد از جمعیت درگیر در ارزهای دیجیتال، امارات در رتبه اول قرار دارد. این کشور با حمایت از فناوری بلاک‌چین و مقررات رمزارزها، اکوسیستم جذابی برای سرمایه‌‌‌گذاران ایجاد کرده است. تلاش‌‌‌های دبی و ابوظبی برای تبدیل شدن به هاب بلاک‌چین، نقش کلیدی در جذب کاربران داخلی و خارجی داشته است.

افزایش پذیرش ارزهای دیجیتال در این کشورها ناشی از مقررات مناسب، پیشرفت‌های فناوری و تغییرات اقتصادی و گاهی بی‌ثباتی در اقتصاد است. هرچند امارات از نظر درصد مالکیت پیشتاز است، اما از نظر تعداد مالکان ارز دیجیتال، کشورهایی مانند هند، چین و ایالات‌متحده در صدر قرار دارند.

ایران از نگاه این مجله در رتبه چهارم مالکیت ارز دیجیتال قرار دارد. ایران با ۱۳.۴۶ درصد از جمعیت دارای رمزارز، از این فناوری برای دور زدن تحریم‌های اقتصادی استفاده می‌‌‌کند.

استخراج رمزارزها در ایران قانونی است و دولت به فناوری بلاک‌چین به عنوان راهی برای تثبیت اقتصاد نگاه می‌‌‌کند.

 رشد فعالیت جهانی رمزارزها

بین سه‌ماه چهارم سال 2023 و سه ماهه اول سال2024، ارزش کل فعالیت‌های ارزهای دیجیتال به‌طور قابل توجهی افزایش یافت و به سطوح بالاتری نسبت به سال2021 در طول بازار صعودی کریپتو رسید.  الگوی رشد در نمودار بالا کاملا مشخص است. در این نمودار امتیازات شاخص پذیرش جهانی ۱۵۱کشور از سه‌ماه سوم۲۰۲۱ تا سه‌ماه دوم۲۰۲۴، اعمال شده است و نمایه‌سازی مجدد رشد پذیرش جهانی در طول زمان را نشان می‌دهد. نمرات کشورها از حدود میانی بازه به یک‌چهارم بالایی بازه رسیده است.

 زیرشاخص رشد براساس گروه درآمدی کشورها

سال گذشته، رشد پذیرش کریپتو عمدتا  در کشورهای با درآمد کمتر از متوسط بیشتری بود. با این حال، امسال، فعالیت رمزنگاران در کشورهای مختلف با هر گروه درآمدی افزایش داشته است.

البته مشخص است کشورها با درآمد بالا از ابتدای سال2024 از قافله رشد جا مانده‌اند.

 زیرشاخص رشد براساس رمزدارایی‌ها

راه‌اندازی صندوقETF بیت‌کوین در ایالات متحده باعث افزایش ارزش کل بیت‌کوین در تمام مناطق شد؛ به‌ویژه که با رشد سالانه قوی به خاطر مشارکت موسسات نهادی و در مناطقی با کشورهای درآمد بالاتر، مانند آمریکای شمالی و اروپای غربی همراه بود. در مقابل، رشد سالانه استیبل‌کوین‌ها بیشتر به واسطه صرافی‌های بزرگ و مراکز تخصصی بود. رشد استیبل‌کوین‌ها بیشتر از هر گروه دیگری به واسطه کاربرد در دنیای واقعی در کشورهای کم درآمد یا با درآمد پایین‌تر از متوسط ​​پدر مناطقی مانند آفریقای جنوب صحرا و آمریکای لاتین حمایت می‌شد.

 زیرشاخص رشد براساس منطقه و نوع صرافی

طی سال گذشته، فعالیت صرافی‌های غیرمتمرکز به‌طور قابل توجهی در کشورهای جنوب صحرای آفریقا، آمریکای لاتین و اروپای شرقی افزایش یافته است. همان‌طور که در نمودار بالا نشان داده می‌شود، احتمالا این رشد باعث افزایش فعالیت آلت‌کوین در این کشورها شده است.