ماندانا خرم شقاقی: هرچند طی 3 سال گذشته حوزه صنایع دستی متاثر از افزایش قیمت دلار و بنزین و افت صادرات و کاهش قدرت خرید مردم جامعه با چالش‌های جدی روبه‌رو شده است و از سبد خرید بسیاری از خانواده‌ها حذف شده است با این وجود همچنان تعداد زیادی کارگاه صنایع‌دستی در کشور با دشواری فراوان فعالیت خود را ادامه می‌دهند و همچنان افراد زیادی بخصوص در روستاها از این راه امرار معاش می‌کنند. در استان اصفهان بالغ بر 50 هزار کارگاه فعال صنایع‌دستی در رشته‌های گوناگون فعالیت دارند و هر روز نیز امکان ورود افراد تازه نفس و خلاق به این حوزه وجود دارد. اما اینکه حذف بند 142قانون معافیت مالیات مسقیم چه تاثیری در این حوزه دارد پاسخی است که حجت سلمانی‌زاده دبیر انجمن صنفی کارفرمایی صنایع‌دستی استان اصفهان به آن پاسخ می‌دهد.
دولت باید
درصدد حمایت باشد!
او در ابتدای گفتگویش با خبرنگار " نوسان" اخذ مالیات از هنرمندان و تولیدکنندگان صنایع‌دستی را یک اتفاق به شدت بد و آسیب‌زا در این حوزه بیان کرد و گفت: در حال حاضر بسیاری از تولیدکنندگان و هنرمندان صنایع‌دستی با مشکلات فراوان در زمینه تامین مواد اولیه، تولید و فروش محصولات روبه‌رو هستند. حتی برخی از آنها محصولات خود را زیر قیمت تمام شده در بازار عرضه می‌کنند. ازسوی دیگر باید توجه کرد رشته صنایع‌دستی تنها رشته‌ای است که صددرصد ماهیت محصولات آن ایرانی و برگرفته از فرهنگ‌وهنر مردم این سرزمین است. ازاین‌رو دولت باید درصدد حمایت از آن باشد نه اینکه با تصویب قوانینی شتاب‌زده فعالیت هنرمندان و صنعتگران این حوزه را با چالش بکشد. بنابراین ما با اخذ مالیات مسقیم از فعالین این حوزه به‌خصوص در شرایط فعلی مخالف هستیم و معتقدیم دولت باید فعالین و هنرمندان این عرصه را با بسته‌های تشویقی گوناگون از جمله معافیت مالیاتی مورد حمایت قرار دهد. اتفاقی که در سایر کشورهای دنیا در جهت حمایت از تولید محصولات صنایع‌دستی‌شان رخ می‌دهد.
او سپس به اقدامات انجام شده از سوی هنرمندان و تولیدکنندگان صنایع‌دستی استان اصفهان برای حذف ماده قانونی مذکور اشاره کرده و معتقد است: در گام اول از طریق معاونت صنایع‌دستی اداره‌کل میراث‌فرهنگی استان اصفهان نامه‌ای را به دکتر مونسان وزیر محترم میراث‌فرهنگی کشور ارسال کردیم که تاکنون پاسخ روشنی از آن دریافت نکرده‌ایم. همچنین نامه مشابه‌ای را به نمایندگان مجلس ارسال کردیم که در این میان آقایان کامران، فولادگر و عابدی پیرو این نامه، نامه‌نگاری‌هایی با مسولین دستگاه‌های اجرایی مرتبط از جمله ریاست سازمان برنامه و بودجه کشور و رئیس‌کل سازمان امور مالیاتی کشور انجام داده‌اند که تاکنون هیچ پاسخ روشنی نیز از آنها دریافت نشده است. نامه‌ای را نیز به آقای آیت‌الله رئیسی ریاست محترم قوه‌قضایه ارسال کردیم و همچنان منتظر پاسخ ایشان هستیم.
دبیر انجمن صنفی کارفرمایی صنایع‌دستی استان اصفهان در آخر در مورد پیامدهای منفی اخذ مالیات از تولیدکنندگان و هنرمندان صنایع‌دستی گفت: هرچند ممکن است برخی از کارگاه‌ها که خواهان فعالیت شفاف هستند با افزایش قیمت محصولات خود فعالیت خود را آن هم به سختی ادامه دهند اما سایر کارگاه‌ها تولید محصولات صنایع‌دستی در کشور یا به سمت تعطیل شدن می‌روند یا به سمت فعالیت زیرزمینی! که در آنصورت نیز هیچ نظارتی روی انجام نخواهد گرفت و در واقع اصالت محصولات این رشته را نیز با چالش روبرو می‌کند.
نقش صنایع‌دستی در اشتغال‌زایی زنان
اشتغال زنان بخصوص زنان روستایی از جمله مواردی است که در صورت حذف معافیت مالیات‌های مسقیم در حوزه صنایع‌دستی و فرش دستباف به شدت تحت تاثیر قرار خواهد گرفت. نفیسه عروجی یکی سرمایه‌گذارها و کارآفرین‌ها حوزه مشاغل روستایی با اشاره به تجربه فعالیتش در حوزه اشتغال‌زایی زنان روستایی از طریق صنایع‌دستی در ارتباط با پیامده‌های منفی لغو معافیت مالیاتی هنرمندان این رشته گفت: حدود 5 سال پیش، روزی که من به عنوان سرمایه‌گذار و کارآفرین وارد روستاها شدم بسیاری از زنان بخصوص زنان و دختران جوان دارهای قالی خود را کنار گذاشته بودند و می‌گفتند: "چه فایده؟ مگر از این راه سودی نصیب مادرهای ما شد که نصیب ما شود؟" این شد که من تصمیم گرفتم فرش و گلیم و در کل بافته‌های داری را وارد حوزه مد و پوشاک کنم تا از طریق این نوآوری بتوانم رونق مجددی با بافته‌های داری زنان روستایی بدهم. به جرات می‌توانم بگویم اگر این اتفاق رخ نمی‌داد چه بسا نسل آینده اصلا نمی‌دانستند دار قالی چیست؟ همان زمان هم بسیاری از طرح‌ها و نقش‌های کهن روبه‌فراموشی رفته بودند یا اصلا فراموش شده بودند و ما به سختی توانستیم این نقوش را جمع‌آوری و احیا کنیم و دختران جوان را قانع کنیم که می‌توانند از طریق بافت‌هایشان به درآمد برسند و هنر دست آنها خریدار خواهد داشت. اما اکنون که فعالیت‌های من و بسیاری دیگر مانند من که در سال‌های گذشته وارد سرمایه‌گذاری و کارآفرینی روستایی از طریق صنایع‌دستی شده‌اند در حال به ثمر رسیدن است لغو معافیت‌های مالیاتی هنرمندان صنایع‌دستی می‌تواند ضربه محکمی را به تلاش‌های ما بزند هرچه رشته کرده‌ایم را پنبه کند.
عروجی در ادامه به نقش صنایع‌دستی در ایجاد اشتغال برای زنان آسیب‌دیده اجتماعی اشاره کرد گفت: ایجاد اشتغال از طریق صنایع‌دستی برای زنان آسیب‌دیده اجتماعی و بازگشت آنها با جامعه یکی از مواردی است که در چندسال گذشته مورد توجه فعالین اجتماعی بخصوص در حوزه پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی قرار گرفته است. اتفاقی که با دشواری و زحمت فراوان در حال انجام در نقاظ گوناگون کشور بخصوص مناطق محروم در حال رخ دادن است. از این رو تصویب قانون می‌تواند به تعطیلی این کارگاه‌ها و دامن‌زدن به آسیب‌های اجتماعی کمک کند. این درحالی است که از سوی دیگر دولت ما مدام در پی راهکاری برای پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی است اما با تصویب قوانین مزاحم بدتر موجب ترویج آسیب اجتماعی می‌شود.
تهدیدی برای امنیت ملی
پیامدهای حذف ماده 142 قانون مالیات‌های مسقیم مبنی بر معافیت مالیاتی تولیدکنندگان صنایع‌دستی و فرش دستباف کم نیست. شاید باورش کمی عجیب باشد اما یکی از بخش‌هایی که حذف این قانون حوزه امنیت ملی است. حجت‌الله مرداخانی پژوهشگر صنایع‌دستی در توضیح بیشتر این مورد به خبرنگار "نوسان" گفت: درحال حاضر معیشت و اقتصاد بسیاری از مردم نقاط دور افتاده و مرزی کشور برپایه تولید صنایع‌دستی و کالاهای سنتی است که به هر دلیل از جمله مسائل مالیاتی کارگاه‌های آنها تعطیل شود باعث مهاجرت آنها به شهرها و سایر نقاط کشور می‌شود که از دو جهت به امنیت ملی ما آسیب وارد می‌کند. اول، اینکه در اثر مهاجرت روستاییان به شهرها ما با تعداد زیادی روستای متروکه بخصوص در نواحی مرزی روبه‌رو خواهیم شد که تبدیل به کانون سوداگران و قاچاقچیان می‌شود و در درجه دوم مهاجرت روستایان به شهرها باعث رشد و گسترش حاشیه‌نشینی در اطراف شهرها و کلان‌شهرها می‌شود که آسیب‌های فرهنگی و اجتماعی برای جامعه به همراه خواهد داشت.