گرچه تابستان و شهریور وقت مناسبی برای سفر به ارتفاعات است، اما دو ماه اول پاییز که هنوز هوا چندان سرد نشده و سرخی و زردی چندان در میان برگهای درختان پیشروی میکند که پیدا کردن و شمردن برگهای سبز امکانپذیر میشود، بسیاری ترجیح میدهند این فصل را هم به گشتوگذار به عرصههای طبیعی اختصاص دهند.
در آبانماه بسیاری از ایرانیها یک یا دو روز تعطیل آخر هفتهشان را به ییلاقات اطراف شهرهایشان میروند، نمونهاش تهرانیها که افجه و دشت هویج را انتخاب میکنند. دشت هویج در تابستان به واسطه نداشتن مسیر پردرخت گرم است و گردشگران اندکی دارد اما در مهر و آبان خبری از آن آفتاب تند و گرم تابستانی نیست علاقهمندان بیشتری این روستا و دشت را انتخاب میکنند تا هم در آنجا کمپ کرده باشند و هم آنها که علاقهمند به کوهنوردی هستند به قلههای نه چندان بلند منطقه صعود کنند.گروهی هم ترجیح میدهند در این ایام در کوچه باغهای پاییزی شهرستانک قدم بزنند. برخی دیگر سفر یک روزهای به سمت روستای برگ جهان تدارک میبینند تا بتوانند علاوه بر گشت و گذار در میان روستا در شمال شرق برگجهان سری به آبشار روستا بزنند. مسیر رسیدن به آبشار نیازمند یک و نیم ساعت پیاده روی در میان کوچه باغ و پای کوه است که خود ورزشی سبک به حساب میآید. دشت لار هم مانند دشت هویج گرچه در تابستان هواداران خاص خود را دارد اما در پاییز که از قوت آفتاب کاسته شده، میتوان ساعتهای بیشتری در آن ماند و کمپ کردن در آن به ساعتهای اولیه روز محدود نمیشود. در این دشت که تنوع گیاهی و جانوری زیادی دارد میتوان ساعتها قدم زد و از یک روز پاییزی به دور از هر گونه سر و صدا و شلوغی لذت برد. در سمت غرب تهران و در استان البرز و در شهرستان ساوجبلاغ روستای برغان قرار گرفته است. روستایی که زیبایهای آن از جادهاش شروع میشود، درختان درهمتنیدهای که دیدن آسمان را دشوار میکند، گویی در دالانی زرد و نارنجی حرکت میکنید و پس از آن میتوانید در کوچه باغهایش قدم بزنید. امکان این سفر یک روزه پاییزی تنها به تهران محدود نمیشود در گرگان مردم این فصل را زمان مناسبی برای رفتن به جنگل ناهارخوران که در دل شهر قرار گرفته میدانند، کوهنوردان و طبیعت گردان زیادی به سمت جنگل جهاننما میروند. برخی هم ترجیح میدهند در روستای زیارت قدم بزنند یا مسیرشان به سمت پارک ملی گلستان باشد، البته آنها که وارد این مسیر میشوند میدانند لازم است سرعتشان در حدی باشد که اگر جانوری وارد جاده شد صدمه نبیند و آنها امکان ترمز کردن سریع را داشته باشند. در شهری مانند شاهرود برخی میخواهند نخستین برف را در جنگل اولنگ ببینند و گروه دیگری رانندگی در مسیر مهآلود جنگل ابر در پاییز را ترجیح میدهند تجربه کنند، تجربهای که باید با احتیاط فراوان همراه باشد.در عین حال برخی گردشگران ترجیحشان این است حال که از شدت گرمای هوا کاسته شده کویر را در برنامه سفرشان بگنجانند از این روست که به روستای قلعه بالا یا رضاآباد حاشیه کویر خارتوران سفر میکنند. همانطور که تهرانیها، اصفهانیها، کاشانیها و...نیز ممکن است سفر یک روزه یا دو روزه در آخر هفته را به سمت کویر مصر یا مرنجاب برای خود تدارک ببینند، تا بتوانند علاوه بر تجربه هیجانانگیز شبمانی در کویر در روز نیز قدمی در میان این خالی بیانتها بزنند. برای مردم جنوب و شمال که شرجی تابستان را تحمل کردهاند، پاییز فصل و زمان مناسبی برای رفتن به ساحل است، از این روست آنهایی که زمان بیشتری را در خانه میماندند در این ایام در ساعتهای خلوت روز در ساحل پیاده روی میکنند. در شمال غرب هم مردم سراغ چشمههای آب گرم میروند و کوهنوردان آخرین صعودهایشان را انجام میدهند.
بسیار شنیدهایم که پادشاه فصلها پاییز است، فصلی که تنها به شکوفههای سفید و صورتی و برگهای نورسته درختان خلاصه نمیشود، پاییز فصلی است که میتوان طیف بزرگی از رنگها را در آن مشاهده کرد، فصلی که در آن نه از گرمای تابستان خبری هست و نه از سرمای زمستانی! پاییز فصلی است که میتوان در آن به گوشه و کنار شهرهایمان سفر کنیم، در اقامتگاههای بومگردی که در عرصههای طبیعی قرار گرفتهاند اقامت کنیم، به روستاهای اطراف شهرمان با رعایت پروتکلهای بهداشتی سری بزنیم و از آنها خرید کنیم و در نهایت روزی خوشایند را برای خود و خانواده رقم بزنیم. پاییز با این روزهای کوتاه، چونان فرصتی کوتاه است که اگر اندکی از آن غفلت کنیم به سرعت از دست میرود.