اقتصاد بازار: هلدینگهای گردشگری به شرکتهایی با هدف اعمال کنترل و مدیریت اجزای تشکیلدهنده صنعت گردشگری در قالب یک یا چند شرکت تابعه گفته میشود که بیشتر به شکل سهامی اداره میشوند. بنابراین شرکت هلدینگ، مستقیما محصول (کالا یا خدمت) عرضه نمی کند و داراییهای این شرکتها، سهام شرکتهای تابعه است.
در حقیقت شرکتهای هلدینگ، ستاد فرماندهی شرکتهای تابعه هستند؛ بنابراین باید دارای بینشی وسیع از کسب و کار شرکتهای تابعه باشد تا بتواند شرکتهای تحت فرمان خود را در مسیر ارزشآفرینی و همافزایی به طور کارآمد هدایت و رهبری کند. در این میان شرکتهای هلدینگ گردشگری را میتوان با اهدافی همچون تکمیل حلقههای مفقوده چرخه صنایع، حرف و تشکیل خوشههای اقتصادی دانست که با استفاده از جذب نخبگان و نیروهای علمی، تخصصی و دارای تجربه در زمینههای تخصصی گردشگری ایجاد میشوند و دارای اهداف زیر هستند:
1- هدف نهایی از ایجاد این چنین شرکتهایی، ایجاد، سازماندهی، اداره، تکمیل، راهاندازی شرکتهای گردشگری در حوزه اجزای شکل دهنده صنعت است. مشاوره مدیریت توسعه بخش گردشگری و از آن طریق ایجاد و سازماندهی و راهاندازی بنگاههای کوچک خدمات و محصولات گردشگری و کارآفرینی در حوزه گردشگری است. همچنین این شرکتها به منظور بهرهبرداری متمرکز از منابع دولتها و زمینهسازی برای انجام ندادن فعالیتهای تکراری، موازی و از تمامی توانمندیهای اطلاعاتی موجود، در راستای پرهیز از انجام اقدامات موازی و تکراری و بهرهگیری از تمامی توانمندیهای موجود کشورهای عضو اعم از دانش فنی، تخصصی و تجربه و ماشینآلات و غیره راهاندازی میشود.
2- یکی دیگر از اهدافی که هلدینگهای گردشگری دنبال میکند، بهرهمندی و استفاده از نخبگان و متخصصان به همراه شرکتهای بزرگ و با تجربه است.
3- ایجاد سامانههای جامع اطلاع رسانی در ارتباط با تمامی اجزاء و ایجاد سامانه شبکهای در کلیه سطوح هرم به منظور آگاهی از کلیه اقدامات و عملکرد زیر مجموعههای خود و حمایت علمی و تخصصی و فنی و مالی در ایجاد شرکتهای زیر مجموعه نیز از دیگر اهداف مد نظر این شرکتها است.
4- ایجاد شبکههای رایانهای در راستای راه اندازی و توسعه کسب کارهای نوین در بخش گردشگری هدف دیگر این شرکتهاست.
5- ارایه خدمات مشاورهای و حمایت از ایجاد و توسعه شرکتهای کوچک و متوسط در بخش گردشگری و بهرهگیری از توانمندیهای موجود کشور در راستای پرهیز از اقدامات متلاقی، موازی و تکراری در بخش گردشگری و سازمانهای دولتی و پیمانهای منطقهای که در حال حاضر مشغول به فعالیت هستند.
6- از اهداف دیگر این شرکتها میتوان به کمک به افزایش سرمایههای انسانی از طریق ایجاد و توسعه بنگاههای کوچک و متوسط و تربیت نیروهای متخصص و کارآزموده وکمک به جذب فناوری و دانش فنی در صنعت گردشگری و هتلداری اشاره کرد.
7- تحقیق در مورد زمینههای تخصصی در صنعت گردشگری و ایجاد ارتباط با مراکز تحقیقاتی و پژوهش از دیگر اهداف مهم شرکتهای هلدینگ گردشگری است.
پس میتوان عنوان کرد که هلدینگ همزمان هم از مزیتهای سازمان بزرگ مانند منابع وسیع و هم از مزیتهای سازمان کوچک یعنی انعطافپذیری بالا، بهرهمند است.
دکتر محمدحسین ایمانی خوشخو- دکترای اقتصاد گردشگری
/به نقل از ماهنامه نوسان/