بعد از روی کار آمدن عباس علی‌آبادی گوش مردم پر شد از وعده و وعیدهای فراوان؛ وزیر هر چند وقت یک بار و از تریبون‌های مختلف تاکید می‌کرد که مردم برای خرید خودرو عجله نکنند و صبور باشند، چراکه بازار خودرو کنترل خواهد شد و قیمت‌ها نجومی نخواهند شد.
البته وزیر صمت قطعا می‌داند مصرف‌کنندگان مدت مدیدی است که با بازار خودرو قهر کرده‌اند و به دلیل بی‌ثباتی بازار تمایلی به حضور در این بازار حتی در صورت نیاز ندارند.
با این حال وزیر وعده‌های زیادی برای ساماندهی بازار خودرو داد. او حتی با استفاده از اهرم واردات تاکید کرد قصد دارد بازار خودروی ایران را رقابتی کند تا قیمت‌ها بیش از این سر به فلک نکشند و انحصار از بازار کم شود.
حال به روزهای پایانی سال نزدیک می‌شویم و بررسی وضعیت بازار خودرو نشان می‌دهد تقریبا هیچ یک از وعده‌های متولیان صنعتی کشور محقق نشده است؛ نه بازار سامان گرفته و نه خودروی خارجی خاصی وارد بازار شده است.
وعده پشت وعده؛ آن هم به مردمی که تقریبا بیش از ۴ سال است منتظر بهبود وضعیت بازار هستند تا شاید بتوانند نیاز حداقلی خود به حملونقل را رفع کنند.
وضعیت ناگوار بازار
بررسی بازار خودرو در ایام عید نشان می‌دهد اگرچه مصرف‌کننده خاصی در بازار نیست، اما از آن طرف نیز فروشندگان تمایلی به فروش محصولات خود ندارند و قیمت‌ها نیز هر روز افزایشی‌تر از دیروز می‌شوند و رنگ ثبات را نمی‌بینند؛ طبق بررسی‌های انجام‌شده، قیمت خودروهای داخلی و مونتاژی در دو هفته اخیر رشد ۵ تا ۶ درصدی را تجربه کرده‌اند.
بر این اساس بررسی روند بازار خودرو طی ۲۴ ساعت گذشته حاکی از آن است که پراید ۱۵۱ در بازار بدون تغییر، ۳۱۹ میلیون تومان به فروش رفته است. پژو ۲۰۶ تیپ ۳ پانوراما مدل ۱۴۰۲ نیز با افزایش ۳ میلیون تومانی، در حدود ۶۲۵ میلیون تومان قیمت خورده است. قیمت پژو۲۰۷ اتوماتیک TUP۵ مدل ۱۴۰۲ در بازار ۵ میلیون تومان گران شده و به قیمت ۸۸۰ میلیون تومان به فروش رفته است. این در حالی است که پژو۲۰۷ تیپ۵ مدل ۱۴۰۲ افزایش ۱۰ میلیون تومانی را تجربه کرده و ۶۷۰ میلیون تومان قیمت خورده است. پژو۲۰۷ دنده‌ای مدل ۱۴۰۲ هم با افزایش ۵ میلیون تومانی، به قیمت ۷۳۵ میلیون تومان به فروش رفته است.
در این میان، قیمت پژوپارس ELX-TU۵ مدل ۱۴۰۲ در بازار ۵ میلیون تومان گران شد و ۷۸۰ میلیون تومان قیمت خورد. قیمت پژوپارس LX مدل ۱۴۰۲ نیز با افزایش ۵ میلیون تومانی، ۷۵۵ میلیون تومان قیمت خورده است.
تارا دنده‌ای V۱ مدل ۱۴۰۲ در بازار با ۵ میلیون تومان افزایش قیمت در حدود ۸۰۰ میلیون تومان قیمت خورده است. قیمت تیبا صندوق‌دار SX بنزینی مدل ۱۴۰۱ هم در بازار ۵ میلیون تومان گران شده و به ۳۸۵ میلیون تومان رسیده است. تیبا هاچ‌بک EX هم با افزایش ۵ میلیون تومانی به قیمت ۳۹۰ میلیون تومان به فروش رفته است.
گزارش‌های میدانی از بازار خودرو نشان می‌دهد قیمت دناپلاس اتوماتیک توربوآپشنال مدل ۱۴۰۲ در بازار بدون تغییر، ۹۹۵ میلیون تومان قیمت پیدا کرده است. قیمت دناپلاس دنده‌ای ساده مدل ۱۴۰۲ هم ۵ میلیون تومان افزایش پیدا کرده و به قیمت ۷۵۵ میلیون تومان رسیده است.
راناپلاس به قیمت ۶۰۵ میلیون تومان به فروش رفت. در عین حال، ساینا S دنده‌ای بنزینی مدل ۱۴۰۲ با افزایش ۳ میلیون تومانی، به قیمت ۴۱۰ میلیون تومان رسیده است. ساینا S اتوماتیک مدل ۱۴۰۲ نیز با افزایش ۳ میلیون تومانی به قیمت ۴۸۰ میلیون تومان به فروش رفته است.
سمند سورن پلاس EF۷ بنزینی مدل ۱۴۰۲ با افزایش ۵ میلیون تومان، ۶۷۵ میلیون تومان قیمت خورده است. شاهین G اتومات CVT مدل ۱۴۰۲ نیز با افزایش ۱۵ میلیون تومانی، به قیمت ۸۳۰ میلیون تومان به فروش رفته است.
کوییک R پلاس اتوماتیک هم ۲ میلیون تومان گران شد و به قیمت ۴۹۷ میلیون تومان به فروش رفت. فعالان بازار خودرو می‌گویند معاملات به صفر رسیده و همه دست از فروش کشیده‌اند تا زیان بیشتری را از محل فروش خودرو تجربه نکنند. در این شرایط کسی که متقاضی خرید خودرو است با سرگردانی در بازار نمی‌تواند محصول مورد نیاز خود را خریداری کند. هرکس قیمت نجومی را برای خودروها اعلام می‌کند که این رقم با قیمت‌های یک ماه گذشته تفاوت قابل توجهی دارد.
به اعتقاد فروشندگان خودرو توقع بر این بود تا بازار شب عید پررونقی داشته باشیم، اما متاسفانه روند صعودی قیمت دلار به همراه کندی در صدور فاکتور خودروها توسط خودروسازان باعث شده تا معاملات در بازار کاهش پیدا کند و خریداران به سختی بتوانند محصول مورد نیاز خود را تهیه کنند.
جالب اینجاست اگر کسی بخواهد خودرویی خریداری کند با پاسخ منفی فروشندگان روبه‌رو می‌شود و حتی در برخی از موارد خودروها از شهرستان راهی تهران می‌شوند تا در اختیار متقاضیان قرار گیرند.
فروشندگان خودرو می‌گویند خودرو در بازار کم است و خریدار به خاطر تغییرات نرخ تورم و روند صعودی دلار می‌خواهد نقدینگی خود را به خودرو تبدیل کند. از طرفی فروشنده نیز نگران زیان خود از محل فروش خودرو است، پس صبر می‌کند به این امید در سال آینده سود بیشتری را در معامله کسب کند.
روی هم رفته بازار خودرو در شب عید شاهد هیچ رونق معامله‌ای نیست و در حالت انتظار قرار دارد. از آن طرف قیمت‌ها نیز مدام رقم‌های نجومی را ثبت می‌کنند.
واردات خودرو چه شد؟
دولت دائم وعده ساماندهی بازار با اهرم واردات را می‌داد و حتی تاکید داشت با این اهرم می‌تواند قیمت‌ها را کنترل کند، اما تا به امروز نتوانسته این وعده خود را محقق کند.
طبق آخرین آمار گمرک ایران طی ۱۱ ماهه سال جاری تنها ۸ هزار و ۴۰ دستگاه خودروی سواری به ارزش ۱۵۷ میلیون دلار وارد و از گمرکات کشور ترخیص شده است. ۸ هزار خودرویی که حتی کفاف پاسخگویی به ۳۰ هزار نفری که از اسفند پارسال منتظر دریافت خودروی وارداتی خود هستند را نمی‌دهد، چه رسد که بخواهد بازار خودرو را تکان دهد و جلوی صعود قیمت‌ها را بگیرد. البته علی‌آبادی خبر از ثبت سفارش ۶۶ هزار خودروی خارجی داده، اما اشاره نکرده برای واردات خودرو چقدر زمان نیاز است و همین یک مقوله تامین ارز چند ماه زمان می‌برد.
سال ۱۴۰۲ رو به اتمام است، اما هیچ‌کدام از وعده‌های خودرویی وزارت عریض و طویل صمت محقق نشده است. حاصل این گفتاردرمانی‌ها اگرچه به مذاق سیاستگذاری خوش آمده، اما در واقعیت مردمی را که هر روز تنگدست‌تر از دیروز و هر روز از خرید حداقل‌ترین نیازهای خودرو دور می‌شوند به هیچ‌وجه خوش نیامده است.
آیین‌نامه واردات خودروهای کارکرده در پستوی دولت
از سوی دیگر نیز مقرر شد خودروهای کارکرده خارجی نیز به کمک بیایند تا بازار خودرو بالاخره بعد از سا‌ل‌ها سامان یابد. با این حال هنوز آیین‌نامه واردات این خودروها با گذشت نزدیک به ۶ ماه از سوی دولت ابلاغ نشده است.
در این رابطه باید اشاره کرد که پس از کش‌و‌قوس‌های فراوان ۲۲ شهریورماه منطقی معاون صنایع حملونقل وزارت صنعت، معدن و تجارت در نامه‌ای خطاب به مهدی قاسمی‌علی‌آبادی (دبیر کمیسیون زیربنایی، صنعت و محیط‌زیست دفتر حیات دولت)، پیش‌نویس اصلاحیه آیین‌نامه اجرایی تبصره (۲) ماده (۱۱) قانون الحاق موادی به قانون ساماندهی صنعت خودرو را ارسال و ابلاغ کرد و آیین‌نامه اصلاح‌شده پیشنهادی وزارت صمت به هیات وزیران ارسال شد.
پس از گذشت چند هفته و بی‌خبری از سرنوشت آیین‌نامه واردات خودروهای کارکرده، عباس علی‌آبادی وزیر صمت در آخرین روز مهرماه خبر از به تصویب رسیدن آیین‌نامه واردات خودروهای دست‌دوم خارجی در هیات وزیران داد و تاکید کرد «دفتر دولت باید به زودی این آیین‌نامه را ابلاغ کند تا مردم نیز به خواسته خود برسند».
علی‌آبادی از مهر تا به امروز چندین بار این جملات خود را تکرار کرده، اما با این وجود هنوز آیین‌نامه از دولت خارج نشده است و مشخص نیست اصلا این آیین‌نامه ابلاغ می‌شود یا خیر.