کشاورزان اصفهان عصبانی هستند، می گویند تمام راه ها را رفته ایم؛ جلسه، تعامل، هم اندیشی، وعده های مختلف و ...، اما هیچکدام کارگشا نبوده! این دومین سال آبی است که کشاورزان شرق اصفهان هیچ کِشتی نکرده اند؛ چون آب نیست. به گفته شرکت آب منطقه اصفهان، وضعیت قرمز ذخیره سد زاینده رود کمتر از 145 متر مکعب است، اما در بالادست طرحی در حال اجراست که قرار است حجم بالایی آب را از زاینده رود برداشت کند.

کشاورزان اصفهانی، شرایط زندگی خود را بحرانی توصیف می کنند و می گویند در تامین مایحتاج اصلی زندگی خود ناتوان هستند. آنها می گویند اگر آبی برای اصفهان و کشاورزانش نیست از کدام منبع قرار است طرح بن-بروجن اجرا شود و از سوی دیگر از انتقال آب به یزد عصبانی هستند و به این دلیل هفته گذشته برای بیست و دومین بار لوله انتقال آب به یزد را شکستند.
مطابق مصوبه 9 ماده ای احیای حوضه آبریز زاینده رود هر گونه بارگذاری جدید بر این رودخانه ممنوع است، با این وجود طرح انتقال آب زاینده رود به بن-بروجن در حال اجراست و گفته می شود 10 درصد دیگر تا اتمام آن باقی مانده است. پروژه انتقال آب «بن- بروجن» را باید از آن دست طرح های انتقال آبی دانست که با پشت پرده ای عجیب و غیرمنطقی و با فشار مدیران استان چهار محال و بختیاری، چراغ سبز اجرای آن در دولت یازدهم روشن شد و بعد از اتمام آن، سالانه 40 میلیون مترمکعب آب از حوضه آبریز زاینده رود برای مصارف شرب و صنعت با طی مسافتی به طول 128 کیلومتر به حوضه آبریز کارون انتقال داده می شود. این در حالیست که کشاورزان اصفهانی به خصوص در منطقه شرق اصفهان طی دو سال گذشته به دلیل بی آبی زاینده رود از کشاورزی محروم مانده و زمین های آنها از خشکی ترک برداشته است.

زاینده رود دیگر تحمل ندارد!
معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای اصفهان معتقد است: امروز حوضه زاینده رود دیگر تحمل بارگذاری جدید حتی به میزان یک لیتر آب را هم ندارد و در صورت تداوم بارگذاری‌های جدید شاید برای همیشه زاینده‌رود را از دست بدهیم. حسن ساسانی، در خصوص اعتراض دوباره کشاورزان اصفهان با طرح انتقال آب بن-بروجن می گوید: کشاورزان، خواستار انتقال آب برای کشت پاییزه هستند؛ مطابق پیشنهاد سال 95 از اصفهان به وزارت نیرو، در صورت بارش‌های مطلوب در سال آبی 97 ، یک دوره آب برای کشت پاییزه به کشاورزان شرق اصفهان تحویل داده خواهد شد. وی اضافه کرد: طرح انتقال آب بن- بروجن مطابق تصمیم هیات دولت در حال اجراست و شاید به نوعی مغایر با مصوبه 9 ماده‌ای است، اما این طرح در سطح کلان و وزارت نیرو پیگیری می‌شود و ارتباطی به اصفهان ندارد.
ساسانی با اعتقاد بر اینکه این گونه اعتراضات و همچنین تعرض دوباره کشاورزان اصفهانی به خط لوله انتقال آب به یزد مشکلات را حل نمی کند، می گوید: آبی که تحویل یزد می‌شود تنها برای شرب است؛ با این وجود به دلیل بحران در تأمین آب شرب در اصفهان، سال گذشته آب انتقالی به یزد حدود 20 درصد کاهش یافته و این کاهش همچنان ادامه دارد.

کشاورزان به جز اعتراض راهی ندارند
اما مدیرعامل نظام صنفی کشاورزی اصفهان معتقد است، امروز کشاورزان راهی به غیر از اعتراض ندارند، چرا که مقامات استان تنها وعده می دهند و در نهایت می گویند حق با شماست و از کشاورزان مهلتی برای حل مشکلات می خواهند؛ اینها حرف های تازه ای نیست.
اسفندیار امینی با اعتقاد بر اینکه وزارت نیرو حقابه کشاورزان را فروخته و اکنون کشاورزان به دنبال برگرداندن حقابه‌های خود هستند، می گوید: مطابق مصوبه سال 92 قرار بود حقابه‌های کشاورزان اصفهانی بازگردد؛ اما حالا کشاورزان، از دولت، مجلس و قوه قضاییه قطع امید کرده اند و به جمع بندی رسیده اند که خود حقابه هایشان بگیرند.
او با بیان اینکه متاسفانه از سال 79 به این طرف که اعتراضات کشاورزان آغاز شد؛ دولت به صورت شفاف با مردم حرف نمی زنند، ادامه داد: میزان آبی که دولت وارد حوضه زاینده رود کرده، به زور پاسخگوی نیاز شرب استان است و متاسفانه بقیه نیاز صنعت، یزد، خدمات و ... را از حقابه های مردم برداشت می کنند. امینی، تصریح کرد: متاسفانه مسئولان در بحث زاینده رود با یکدیگر رودربایستی سیاسی دارند و این موجب ناراحتی و بی اعتمادی مردم شده است. او با بیان اینکه در حالی طرح بن- بروجن اجرا می شود که زاینده رود و تالاب گاوخونی خشک شده و کشاورزان اصفهانی بیکار هستند، اضافه کرد: متاسفانه دولت به جای اینکه طرح های قبلی در بالادست زاینده رود را متوقف کند بارگذاری طرح جدیدی را برای زاینده رود تعریف کرده است.
مدیرعامل نظام صنفی کشاورزی اصفهان با انتقاد از موافقت استاندار اصفهان با طرح بن- بروجن در صورت تکمیل سد تونل سوم کوهرنگ، معتقد است: طرح تونل سوم کوهرنگ هیچ نفعی برای حقابه داران اصفهانی ندارد، چرا که پیش از این 98 میلیون متر مکعب از تونل سوم کوهرنگ برای انتقال آب به یزد تعریف شده؛ و هنوز این طرح وارد مدار نشده، آب حاصل از آن در صنعت، خدمات و ... مورد استفاده قرار گرفته است.
امینی با بیان اینکه در تعریف طرح بن- بروجن برداشت سالانه 42 میلیون متر مکعب از زاینده رود تعریف شده است، ادامه می دهد: این طرح قابلیت برداشت بیش از 90 میلیون مترمکعب آب از زاینده رود را دارد، بنابراین حقابه داران می خواهند بدانند دولت از کدام منبع آب زاینده رود را به یزد، چهارمحال و بختیاری، صنعت و ... آب منتقل می کنند و منبع اضافه برداشت ها کجاست.

وعده وعیدهای عملی نشده!
دبیر خانه کشاورز شهرستان اصفهان نیز با تاکید بر اینکه کشاورزان، از نبود حقابه کشت پاییزه خود طی دو سال گذشته و وعده وعیدهای عملی نشده مسئولان استان و کشور گلایه دارند، ادامه داد: به کشاورزان گفته شده، اگر ذخیره پشت سد زاینده رود حدود 300 میلیون مترمکعب باشد، آب برای کشت پاییزه را تحویل می دهند، این درحالیست که طرح بن-بروجن در حال اجراست و بنا بر اعلام شرکت آب منطقه ای ذخیره فعلی سد زاینده رود حدود 165 میلیون متر مکعب است.
حسینعلی میراحمدی ادامه داد: در این شرایط کشاورزان دچار دوگانگی هستند؛ اینکه اگر آبی پشت سد نیست؛ پس طرح بن- بروجن با کدام منبع آبی عملیاتی می شود؟. او می گوید: در شرایط بحرانی سد زاینده رود، طرح موسوم به بازچرخانی آب زاینده رود نجات گر کشاورزان اصفهانی خواهد بود، اما برخی به دلیل منافع شخصی و گروهی خود با اجرای این طرح مقابله می کنند. میراحمدی با اعتقاد بر اینکه 90 درصد منتقدان از اصل طرح بازچرخانی آب بی خبرند و تصور می کنند آب زاینده رود قرار است وارد لوله شود، می گوید: قرار است آب به صورت ثقلی در زاینده رود جریان یابد و تقسیم آب بین کشاورزان از طریق لوله انجام گیرد.
او با اشاره به اعتراض صنف کشاورزی اصفهان، نسبت به طرح پیشنهادی استاندار اصفهان، می گوید: متاسفانه برخی از بی اطلاعی و حتی بی سوادی کشاورزان سوءاستفاده می کنند و آنها را تحریک به اعتصاب و به دنبال آن مسائل امنیتی می کنند؛ هرچند که طرح بن-بروجن اساسا خلاف قانون و محیط زیست و مغایر مصوبه 9 ماده ای حوضه آبریز زاینده رود است.
دبیر خانه کشاورز شهرستان اصفهان با بیان اینکه استاندار اصفهان طرح بازچرخانی آب زاینده رود را در قالب هفت طرح برای احیای زاینده رود ارائه کرده است، می گوید: با توجه به اینکه رفتن مهرعلیزاده تا پایان آبان ماه از اصفهان قطعی شده، به احتمال فراوان بعد از رفتن وی، این طرح ملغی می شود، از سوی دیگر استاندار بعدی تا آشنایی کامل با شرایط کشاورزان ممکن است موافق اجرای این طرح نباشد، اما معتقدم بسیاری از مردم اصفهان از مخالفت خود بعدا پشیمان خواهند شد.
او تاکید می کند: مهرعلیزاده، طرح هفت مرحله ای را پیشنهاد داده تا متهم به کم کاری برای اصفهان نشود؛ او در آینده خواهد گفت که طرح و بودجه آن را آماده کردم، اما خود اصفهانی ها پذیرای آن نبودند.

ریحانه سجادی/ هفته نامه نوسان