آب؛ مطالبه اول اصفهان

گروه اقتصاد: بدون تعارف های مرسوم سیاستمداران مردی که استاندار امروز این سرزمین است از مشکلات و معضلاتی می گوید که دامن صنعت، اقتصاد، کشاورزی، آب و هوا و حتی مدیریت کلان این شهر را در برگرفته است
فرصت طلایی سفر ریاست جمهور به اصفهان شاید روزنه ای باشد برای رساندن صدای این قشر به گوش رییس جمهوری که باید بداند که صنعت این شهر به دلیل آلودگی هوا، کشاورزی به سبب کمبود آب، تجارت و بازرگانی به دلیل تحریم ها و گردشگری به دلیل فقدان زیرساخت ها و البته تعارضات متعدد فرهنگی جانی برای توسعه اقتصادی این استان ندارند. با رسول زرگرپور در مصاحبه ای اختصاصی تمامی این معضلات را به گفتگو نشستیم
اقتصاد بازار: با توجه به این که در آستانه سفر رییس جمهور به استان اصفهان هستیم، بفرمایید چه مطالبات اقتصادی و صنعتی قرار است در این سفر مطرح شوند؟
یک تفاوت اساسی و بسیار مهم بین این سفر و سفرهای قبلی وجود دارد. سفرهای دور قبل، عمدتاً سفرهای مصوبه محور و پروژه محور بود. حجم قابل توجهی از مصوبات و پروژه ها که معمولاً کمتر بررسی و کارشناسی می شدند، مطرح می شد و نوعی رقابت و مسابقه میان استان ها وجود داشت که کدام استان تعداد مصوبه و میزان اعتبارات بیشتری جذب می کند. اگر بخواهیم مروری بر سفرهای چهار دوره گذشته داشته باشیم، باید گفت با وجود همه زحمات و تلاش ها، آن چه نتیجه سفرهای دولت های نهم و دهم در استان اصفهان بوده و آن چه اکنون از نتیجه این سفرها با آن دست به گریبانیم، چیزی نزدیک به 2300 مصوبه و پروژه بزرگ با اعتبار مورد نیاز بالغ بر140هزار میلیارد ریال است که اگر بخواهیم با اعتبارات دولتی موجود اجرا کنیم، بیش از 15 سال طول می کشد! به عنوان مثال به جای اینکه به یک مصوبه 30 پروژه ای با 1000 میلیارد تومان اعتبار نیاز داشته باشیم، نیاز داریم کریدور علمی- فناوری استان مصوبه بگیرد و از این طریق علم تبدیل به ثروت شود. مثلاً نیاز داریم بندر خشک مجوز بگیرد که به اعتبار دولتی نیاز ندارد و قرار است بخش خصوصی این کار را انجام دهد. مثلاً یکی از اصلی ترین محورهای توسعه ما بحث گردشگری است، ما 51 طرح گردشگری را در همایش فرصت های گردشگری که در اتاق بازرگانی برگزار شد، تهیه کردیم که به 4000 میلیارد تومان تسهیلات نیاز دارد، و در این خصوص به یک خط اعتباری از صندوق توسعه ملی نیاز است که بخش خصوصی منابع را اخذ و اجرا کند. این رویکرد جدید سفرها اتفاقاً رویکردی است که بیشتر استان هایی مثل اصفهان به آن نیاز دارند چرا که شناسایی گلوگاه ها، مشکلات و مسایل استان، خودش 50 درصد مسیر است. طی مدتی که برنامه سفر به اصفهان مشخص شد، حداقل دو جلسه در تهران و چندین جلسه در اصفهان تشکیل شده است. یک جلسه سه ساعتی در حضور شخص آقای رییس جمهور و با حضور وزرا بود، که تمام مسایل اصلی استان و عمدتاً مسأله آب را مطرح کردیم و چه فرصتی طلایی تر از اینکه بشود موضوعات و دغدغه های استان را به شخص اول قوه مجریه یا وزرای ذیربط منتقل کرد. همچنین جلسه ای در تهران تشکیل شد که 80 نفر از رؤسای سازمان های مالی- اعتباری، بنیادها و قرارگاه ها و همه آنهایی که پول و امکانات را در اختیار دارند، حضور داشتند و ما هم ظرفیت ها و پتانسیل های سرمایه گذاری استان را مطرح کردیم و پیشنهاداتی مطرح شد که بسیار راهگشا و مؤثر بود.
اقتصاد بازار: اولویت بندی این مطالبات به چه شکل است؟
موضوع آب، مطالبه اول مردم است. روی این موضوع هم یک بررسی علمی و کارشناسی انجام و در مراجع ذیربط تصویب شده است. حالا دولت باید تمام عزم اش را برای اجرای آن جزم کند. از یک جلسه سه ساعته، حداقل 50 درصدش را خود بنده به عنوان استاندار درباره آب صحبت کردم که اگر بحث این سفر نبود، 5 دقیقه از این فرصت هم به دست نمی آمد. محور دوم که بسیار هم مورد تأکید است این بود که استان اصفهان از یک استان صنعتی، گذشته و به سمت تبدیل شدن به یک استان فراصنعتی در حرکت است به همین دلیل می تواند پایلوت خوبی برای بسیاری از طرح های علم و فناوری باشد. ما تنها استانی در کشور هستیم که شهرک علمی- تحقیقاتی داریم. شهرک علمی- تحقیقانی هم یعنی جایی که شرکت های دانش بنیان مستقر می شوند و مورد حمایت قرار می گیرند. جایی که علم به صورت واقعی به ثروت تبدیل می شود. بسیاری از استاندارهای کشور ظرف یک سال گذشته آمدند و از این مجموعه استفاده کردند. این مجموعه به مرحله بلوغ رسیده و حالا ما به دنبال ایجاد کریدورهای علمی و فناوری هستیم، مصوبه این موضوع به شورای عالی عتف(شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری) ارایه شده و منتظر تسهیلات و امکانات است تا باعث توسعه و جهش اقتصادی و فنی استان شود. محور سومی که مطرح شد، یک سری پروژه های ملی است. 40 درصد از بار کشور از شریان های این استان عبور داده می شود، 20 درصد از مسافران کشور از این استان و از کریدورهای شمال-جنوب و شرق-غرب می گذرند و این ابعاد ملی باید تقویت شود. ما خواستار تسریع پروژه قطار سریع السیر قم و تهران هستیم که می تواند مسافرت اصفهان- تهران را دو ساعته کند. خواسته دیگر ایجاد مناطق صنعتی ویژه مانند منطقه صنعتی هوافضا در این استان است که ظرفیت آن در هیچ جای کشور وجود ندارد. از سوی دیگر ظرفیت های این استان نشان می دهد که این استان می تواند یکی از 10 شهر دیدنی و بزرگ جهان باشد، این موضوع به تقویت و ایجاد زیرساخت ها نیاز دارد، ساده ترین آن ها زیرساخت هایی نظیر مترو است که دیگر یک پروژه شهری و استانی نیست. قصد ما این نیست که در این سفر به دنبال طرح پروژه های کوچک و اعتبارات کوچک باشیم بلکه به دنبال پروژه هایی هستیم که می تواند روی استان اثرگذاری عمیقی داشته باشد. نمایندگان استان اعتراض می کردند که چرا از شهرستان ما پروژه مطرح نمی شود. من گفتم که این فرصت، طلایی تر از آن است که ما دنبال پروژه های کوچک باشیم. آن پروژه ها را خودمان با منابع استان اجرا می کنیم. ما به دنبال این هستیم که بحث کشاورزی استان را از کشاورزی سنتی غرقابی به کشاورزی گلخانه ای تبدیل کنیم که اگر اتفاق بیفتد، حداقل 2000 هکتار گلخانه در استان ایجاد خواهد شد. از طرف دیگر، دولت هم که دولت قبل نیست که 700 میلیارد دلار درآمد داشته باشد. دولتی است که با این تحریم ها، با این قیمت نفت اداره می شود، حالا ما هم بیاییم 2000 پروژه جدید اضافه کنیم به 2200 پروژه باقی مانده! غیر از ایجاد انتظار برای مردم، و 15 سال را به 30 سال تبدیل کردن اتفاق جدیدی نمی افتد. من فکر می کنم شأن استان اصفهان هم این نیست که در این فضا حرکت کند.
اقتصاد بازار: آقای استاندار؛ فرض بگیرید این مسایل در این سفر مطرح شود و همه چیز آنطور که شما فرمودید بر وفق مراد پیش برود. اما احساس می شود فرآیند کندی در روند پروژه های استانی وجود دارد که آهنگ کار را کند کرده است . برای رفع این مشکل و تسریع فرآیندهای استان چه تصمیمی دارید؟
من اصلاً به دنبال این نیستم که رفتار مدیران قبلی را آسیب شناسی کنم. معتقدم ظرف هشت سال گذشته در کنار همه کم لطفی هایی که در مورد استان اصفهان صورت گرفته، از سوی داخل استان نیز ضربه هایی وارد شده است. به جای رقابت های سیاسی که می تواند باعث بلوغ استان شود، تنازعات سیاسی وجود داشته و این تنازعات جز اینکه بستر توسعه را از استان بگیرد، هیچ نتیجه دیگری نداشته است. نباید راه حل مشکلات استان را در بیرون از مرزهای آن دنبال کرد، از طرف دیگر سیستم اجرایی همیشه تصور می کرده که همه کارها را باید استانداری و استاندار انجام دهد و دستگاه های دیگر خیلی وظیفه و مسوولیتی ندارند. استاندار و استانداری سه وظیفه دارد. برنامه ریزی، هماهنگی و نظارت. هرکاری که مردم دارند و هر موضوعی که مطرح می شود در سیستم اجرایی کشور یک مسوول دارد که استانداری نیست. من ظرف یک سال و نیم گذشته سعی کردم سیستم را به این سمت ببرم که هر دستگاهی باید پاسخگو باشد. به همین دلیل هم می گویم اصلاً نیازی نیست مردم به استانداری رجوع کنند. سیستم الآن حس می کند زیر ذره بین رفته است. من ماه به ماه منابع و مصارف را کنترل می کنم. جالب است که من اول فکر می کردم این دولتی هستند که اشکال دارند. یک جلسه ویژه برای دولتی ها ترتیب دادم، دیدم 110 درصد منابع را صرف می کنند. نه اینکه دلشان بخواهد، یا آدم های علاقه مند به توسعه باشند، بلکه تکالیف قانونی آن ها را ملزم کرده است. بنده چون عضو شورای پول و اعتبار بانک ها بوده ام، متوجه این موضوع هستم. اشکال این است که با استانداری مواجه شده اند که این مسایل را می داند. موضوع دیگر مسایل مربوط به مقوله سرمایه گذاری ها است، یک سری محدودیت ها وجود دارد، عده ای فکر می کنند اگر سرمایه ها را از استان اصفهان ببرند بیرون و جای دیگر هزینه کنند، سودآورتر است، که البته تا حدودی هم درست است. شما اگر در اصفهان سرمایه گذاری کنی، باید مالیات بدهی. همین را بردار برو 60 کیلومتر آن طرف تر، استان چهارمحال و بختیاری، تا 10 سال معاف از مالیات هستی. در اصفهان سعی می کنند مالیات را تا ریال آخرش بگیرند ولی در استان های دیگر گاهی یک تساهل و تسامحی انجام می شود. یا برخی مسایل که ریشه در مسایل فرهنگی دارد، برخی تنگ نظری ها و رقابت های ناسالم. ما گفتیم برای گردشگری یک فرش قرمز پهن می کنیم. با صندوق توسعه صحبت کردیم، بدون هیچ گونه محدودیتی حاضرند از صندوق توسعه ملی تسهیلات به استان ارایه کنند. جلسات متعددی را در شورای گفتگو داشتیم و سعی داریم مسایل مالیاتی را حل کنیم. می خواهیم یک تعادل ایجاد کنیم. نه آن طور که بخش خصوصی مالیات ندهد، نه به میزان سخت گیری که اکنون وجود دارد. تعادل یعنی به یک نقطه مشترک برسیم. خیلی از این مطالبی که الآن دوستان روی آن مانور می دهند و گاهی بر سر و کله استاندار هم می زنند، استاندار خودش اولین نفری بوده که آن ها را مطرح کرده است. الآن نسبت به سال گذشته روندها بهبود یافته، سیستم بانکی می بیند زیر ذره بین است. دستگاه ها می بینند که استاندار متوجه مسایل می شود و تذکر می دهد. ما استانی هستیم که پنجره واحد سرمایه گذاری داریم، ولی خب دارد خاک می خورد. البته روند آسیب شناسی مسایل و یافتن راه حل، طول می کشد؛ به اضافه اینکه باور کنید مقوله آب و مقوله هوا، بیش از 70 درصد وقت استاندار را می گیرد، به عنوان دو مطالبه اصلی و اساسی که نباید به تعویق بیفتد. اگر استان با این دو بحث مواجه نبود، می توانستیم در بحث اقتصادی، صنعتی و کشاورزی بیشتر ورود پیدا کنیم. ولی خب از بحث آب و هوا نمی شود یک روز هم غافل شد.
دنياي اقتصاد: استاني كه سعي دارد در مسير تعالي حركت كند نياز به اهرم هاي توانمندي در تمامي بخش ها دارد؛ یکی از این ابزارها رسانه ها هستند. شما جايي گفته بوديد كه اصفهان فاقد یک رسانه جامع و توانمند است. تمام اينها در حالي است كه احساس مي شود ما با كمبود مديرانی همسو و قدرتمند كه گام هايش را جاي پاي استاندار بگذارد روبرو هستيم و به نظر می رسد استاني كه تلاش دارد خلأ چندين ساله را پركند شايد به يك تيم مديريتي قوي تري نيز نياز داشته باشد.
بحث تنها بودن را خیلی ها مطرح می کنند و تا اندازه ای هم درست است. یک موقع یک استانداری می آید که می گوید من از دولت اعتدالم. قرار است نه چپ باشم، نه راست، یا به اصطلاح دیگر، هم چپم، هم راست. اصلاح طلب اصولگرا. نه اینکه بخواهم بگویم من این هستم. الآن شاید بهترین شرایط فراهم شده چرا که جناح های سیاسی با اینکه با هم زاویه خیلی زیادی دارند، ولی همه می گویند ما از استاندار حمایت می کنیم، در ضمن انتقاد هم داریم. اینکه خیلی خوب است. یعنی عدم وابستگی استاندار به جناح های سیاسی؛ حالا انتقادشان مال کجاست؟! ممکن است من چهار تا نیروی اصلاح طلب جایی گذاشته باشم، اصولگرا به آن اعتراض دارد، یا برعکس. در استانداری نزدیک به 35 درصد پست ها خالی است و این نیروهایی هم که هستند، بسیاری متخصص نیستند. برنامه ریزی در سطح استان، هماهنگی و نظارت، آدم های برجسته ای می خواهد. نیروهای خوبی در اختیار داریم اما باری که داریم، سنگین است. در همین هشت سال گذشته مجموعه ای از نیروها جذب شدند که تخصص لازم را ندارند. تا قبل از بنده تقریباً تمام کارگروه ها و شوراها را یکی از معاونین اداره می کرد. حتماً دلیلی داشته که گفته اند رییس شورا باید استاندار باشد. حتی دو کارگروه که معاون استاندار باید رییس آن باشد را هم خودم شرکت می کنم. یکی اشتغال و یکی گردشگری؛ به خاطر اولویتی که این موضوعات دارد و به خاطر این که می دیدم انتظاراتم برآورده نمی شود. نه اینکه بگویم من معجزه می کنم، ولی وقتی شرکت می کنم مدیران خودشان را ملزم به حضور می دانند و وقتی چیزی جمع بندی می شود، ملزم به اجرا هستند. مثلاً مصوبه گردشگری سمیرم پنج سال بوده که در استانداری می چرخیده، در جلسه دوم تصویبش کردیم. این افراد همان هایی هستند که 5 سال قبل به آن رأی نمی دادند. من ظرف 35 سال مدیریتم، همیشه سعی کرده ام هر کجا که مسوولیت به عهده می گیرم، گلوگاه ها دست خودم باشد. از آن هایی نیستم که همه چیز را واگذار کنم. من گاهی به شوخی به دوستان می گویم من دست مدیران قبلی را می بوسم که این قدر ما را دوست داشتند و این قدر کار برای ما گذاشتند که ما بیکار نباشیم.