ارز از شش هزار تومان گذشت و ركورد ٦١٠٠ تومان را هم شكست. هياهوها به حد اعلا رسيده بود كه يكي از شركت‌هاي پتروشيمي‌ وارد ميدان شدند. فروش ٦٠ميليون دلار و يورو به بانك مركزي، نفس بازار را كمي آرام كرد. جلسه فوق العاده ستاد اقتصادی دولت پیرو همین اتفاق با حضور رئیس جمهور و معاون اول و وزرای اقتصادی دیشب درحالی برگزار شد که رئیس جمهور دستور عرضه دلار ۴۲۰۰ تومانی را در قالب ارز تک نرخی برای تمام فعالان اقتصادی صادر کرد. اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهور اعلام کرد بنا بر تصمیم این جلسه، هر قیمتی بالاتر از ۴۲۰۰ تومان برای دلار در بازار، مشمول قاچاق است و به شدت با آن برخورد می‌شود. اما با این نرخ دستوری، معلوم نیست جو پادگانی حاکم بر بازار تا چه اندازه دوام بیاورد. كاهش ارزش پول ملي اتفاقي كه در چند دوره، اقتصاد ايران را مورد هجمه قرار داد، اتفاقي نيست كه به سرعت فراموش شود و ترس را در درون مردم نهادينه كرده. طوري‌كه حتي ايجاد هشتك #‌دلار_نخريد هم افاقه‌اي نمي‌كند و اعتمادها به دولت براي ايجاد ثبات در بازار تا حدود زيادي خدشه‌دار شده است. در كنار اين بي‌اعتمادي، اختلافات سياسي داخل كشور نيز مزيد بر علت شده و بازار را تحت تاثير جدي قرار داده است. البته ناگفته نماند كه سوءمديريت بازار ارز و در كل اقتصاد كشور كه در يد اختيار قوه مجريه است، به‌هم‌ريختگي بازار ارز از سوي ديگر گروه‌هاي قدرتمند در اقتصاد ايران را دامن زده است. در همين گير و دار، منتظری، دادستان کل کشور هم به دسته مخالفان دولت پيوسته و تيم اقتصادي دولت را در اين آشفتگي مقصر دانست. (گزارش ذیل پیش از اعلام تصمیم ستاد اقتصادی دولت نگارش شده است)
‌ دادستان کل کشور: کاهش ارزش پول ایران در مقابل عراق
دادستان کل کشور گفته: تیم اقتصادی دولت کارایی لازم را ندارد و احتیاج به ترمیم، تقویت و بازسازی دارد. او با تأکید بر اینکه وعده‌های رئیس‌جمهور در دوره انتخابات فراموش نشده و همه آنها ثبت و ضبط شده است، افزود: سه ماه نگذشته است که رئیس‌جمهور راجع‌ به ارز گفت که مردم نگران نباشند؛ اما مسئله این است که در یک‌ سال، ارز ۵۰ درصد افزایش یافته است. او تأکید کرد: در ایام تعطیلات، چند روزی در عتبات‌عالیات بودم و بسیار شنیدم که مردم تعجب می‌کردند که ارزش پولی ما در مقابل پول کشوری مثل عراق با آن همه مشکلات این همه کاهش یافته است.
‌ توصیه عجیب دادستان به دولت
او توصیه کرده: تیم اقتصادی دولت از قوه ‌قضائیه، دادستانی کل و نیروی انتظامی در برخورد با زالوصفتانی که دنبال سودجویی هستند کمک بخواهد تا دست‌هایی که پشت ‌سر قضیه هستند و می‌خواهند ضمن سودجویی مردم را به تردید بیندازند و بی‌اعتماد کنند، نتوانند به مقصود خود برسند. منتظری با تأکید بر اینکه ریاست‌جمهور و تیم اقتصادی دولت بدانند که ‌ولله قصد ما نه تضعیف، نه تخریب و نه ناهماهنگی است، گفت: ما هم می‌خواهیم کمک کنیم و اعلام می‌کنیم که دولت و بخش اقتصادی او، خودشان موانع را بیابند و در برخورد نیز از قوه ‌قضائیه مطالبه کنند. علیرضا رحیمی، یکی از نمایندگان حاضر در نشست مشترک با دو عضو کابینه، در توییتی با کنایه به دلسوزی دادستان کل کشور گفت: به گفته وزیر محترمی، یک بار همین وضعیت در بازار ارز در دولت یازدهم اتفاق افتاد و دولت باندی را که از سوی وزارت اطلاعات به‌عنوان اختلال در بازار ارز شناسایی شده بود، به قوه قضائیه سپرد؛ اما موضوع بی‌نتیجه ماند. دادستان به دولت توصیه کرده از قوه قضائیه کمک بخواهد. با همه این احوالات، آنچه را اکنون در بازار ارز در حال رخ‌دادن است، باید از زوایای مختلف دید.
‌ نوبخت: تشکیل ستاد ویژه کنترل ارز با دستور روحانی
محمدباقر نوبخت، سخنگوی دولت، روز گذشته از تشکیل ستاد ویژه برای مدیریت ارز به دستور رئیس‌جمهور خبر داد و اعلام کرد: روند فعلی به‌هیچ‌وجه مناسب نیست، حتی اگر یکی از مشاوران دولت درباره موافقت دولت با افزایش نرخ ارز صحبتی داشته، کاملا نظرات شخصی بوده و وضعیت فعلی باید کنترل شود. اشاره نوبخت به سخنان اخیر اکبر ترکان است که چند روز پیش در راستای حمایت از افزایش نرخ دلار مطرح شده بود. او گفته بود اگر دلار گران شود، به ‌نفع مردم و دولت است و از واردات می‌کاهد؛ سخنی که وا‌کنش‌هایی جدی را در پی داشت و برخی از نمایندگان مجلس و کارشناسان، این صحبت‌ها را نشانه‌ای از تمایل دولت برای افزایش نرخ ارز و در پی آن افزایش درآمدهای دولت عنوان کردند. بااین‌حال، روز گذشته نوبخت گفته: با توجه به مأموریتی که رئیس‌جمهور به معاون‌اول داده، ستاد ویژه‌ای دراین‌باره تشکیل شده، هرچند رسانه‌ای نشده است؛ اما مجموع جلسات به این منجر شده که باید سیاست‌های جدید، متفاوت و اصلاح شده‌ای نسبت به قبل اتخاذ و اجرائی کنیم. او با بیان اینکه این سیاست‌ها وسیع‌تر از بانک مرکزی خواهد بود، افزود: البته از بانک مرکزی هم انتظار داریم با تحرک و فعال‌تر بر بازار ارز مسلط شود چراکه این وضعیت به‌هیچ‌وجه مناسب نیست و ما مطمئن هستیم در شرایط جدید که سیاست‌های ما تغییر کرده موفق خواهیم شد.
‌ طرح دوفوریتی مجلس برای کاهش قیمت دلار
بر همین اساس هم بود که مجلس وارد میدان شد و طرحی دوفوریتی برای کاهش قیمت دلار را مطرح کرد. یک عضو کمیسیون اقتصادی مجلس از تهیه پیش‌نویس طرحی دوفوریتی با هدف کاهش نرخ ارز و کنترل بازار خبر داد. البته رحیم زارع گفته بود: اگر جلسه عصر دوشنبه کمیسیون اقتصادی مجلس با وزیر اقتصاد و رئیس کل بانک مرکزی برای بررسی تحولات اخیر بازار ارز به نتیجه مشخصی نرسد، این طرح با دوفوریت به مجلس ارائه خواهد شد. این سخن او در حالی مطرح می‌شود که ولی‌اله سیف در حاشیه همین نشست به خبرنگاران گفته بود با کلیات این طرح موافق است! این در حالی است که یک منبع آگاه در بانک مرکزی در گفت‌وگو با «شرق»، در نقد این طرح از نامناسب‌بودن آن و مخالفت بانک مرکزی با این طرح خبر داده بود.
‌ کاهش ٤٠ درصدی ارزش پول ملی
نماینده مردم آباده با بیان اینکه نوسانات اخیر بازار ارز نتیجه تصمیمات بانک مرکزی و مدیریت نادرست بازار است، گفت: ما از نظر منابع ارزی مشکلی نداریم و درحال‌حاضر عرضه ارز به بازار بیشتر از حجم تقاضاست با وجود این، پول ملی در چند روز اخیر نزدیک به ٤٠ درصد ارزش خود را از دست داده که این مسئله ناشی از عدم مدیریت بازار ارز است. به گزارش تسنیم، او افزود: بانک مرکزی در چند سال اخیر فقط از طریق چند صرافی منتخب خود ارز به بازار تزریق می‌کند که این مسئله موجب بروز نوعی انحصار در بازار ارز شده است.
‌ سیف: موافقت دولت با طرح دوفوریتی مجلس
در این بین حضور دو عضو از کابینه دولت در کمیسیون اقتصادی مجلس نشان از آن داشت که دولت و مجلس هر دو به تلاطم افتاده‌اند. با‌این‌حال این روزها واکنش‌ها به بی‌رمقی رئیس‌کل بانک مرکزی در سال آخر مسئولیتش هم زبانزد شده و شایعاتی درباره مشکلات رئیس‌کل با رئیس‌جمهور نیز بر سر زبان‌هاست. ولی‌اله سیف دیروز در حاشیه نشست با نمایندگان مجلس گفت: تفاهم اصولی درباره مسائل ارزی وجود دارد و جزئیات دراین‌باره باید در جلسه‌های آینده مطرح و تکمیل شود؛ فکر می‌کنم تفاهم کلی می‌تواند در این زمینه انجام شود تا وضعیت به وضعیت باثبات بازگردد. سیف افزود: کلیات طرح مجلس درخصوص یکسان‌سازی نرخ ارز از سوی بانک مرکزی مورد قبول است. رئیس بانک مرکزی یادآور شد: پیش‌بینی می‌شود قیمت ارز در روزهای آینده متعادل شود.
‌ کرباسیان: جلسه با رئیس‌جمهور درباره نوسانات بازار ارز
وزیر اقتصاد هم در حاشیه نشست با نمایندگان کمیسیون اقتصادی با غیرمنطقی‌خواندن قیمت کنونی ارز و ضمن اشاره به تشکیل کارگروه مشترک مجلس و دولت درخصوص ساماندهی بازار ارز، از جلسه دوشنبه‌شب با رئیس‌جمهور درباره این موضوع خبر داد. به گزارش خانه ملت، مسعود کرباسیان، وزیر اقتصاد، بعد از حضور در نشست کمیسیون اقتصادی مجلس در جمع خبرنگاران درباره وضعیت بازار ارز گفت: نظر رسمی دولت درباره وضعیت بازار ارز از سوی سخنگوی دولت گفته شده است البته دراین‌باره جلسه‌ای در دولت با حضور رئیس‌جمهور تشکیل و پیشنهادات بانک مرکزی درخصوص ساماندهی بازار ارز بررسی می‌شود. وزیر اقتصاد ادامه داد: دولت موافق وضعیت موجود در بازار ارز نیست چراکه اتفاق خاصی در اقتصاد رخ نداده است که قیمت ارز تا این اندازه بالا برود.
‌ بخش‌های امنیتی و ناجا درباره مافیای دلار در بازار جواب‌گو باشند
کرباسیان درباره موضوع مافیای دلار در بازار گفت: بخش‌های امنیتی و ناجا باید درخصوص مطرح‌شدن مافیای دلار جواب‌گو باشند به دلیل اینکه اتفاق خاصی در اقتصاد رخ نداده که بازار با التهاب موجود روبه‌رو شود.
‌ خزانه بانک مرکزی خالی است؟
با تمام این رخدادها، موضوع دیگری که توجه‌ها را به خود جلب می‌کند، خرید ارز از سوی بانک مرکزی از یک شرکت پتروشیمی است. این اقدام چه معنایی می‌تواند داشته باشد؟ خزانه بانک مرکزی خالی است که دست به دامان پتروشیمی‌ها می‌شود؟ چطور این شرکت پتروشیمی این حجم پول را توانسته جابه‌جا کند اما بانک مرکزی قاصر از جابه‌جایی پول به داخل کشور است؟ آیا این ارز از قبل نزد این شرکت پتروشیمی بوده؟ ذخیره این حجم از دلار فقط از سوی یک شرکت پتروشیمی که می‌تواند نماینده‌ای از سایر شرکت‌های پتروشیمی که ابرقدرت‌های بازار ارز محسوب می‌شوند، باشد چه پیامدی می‌تواند بر بازار داشته باشد؟ حافظه نه‌چندان بلندمدت جمعی نشان می‌دهد که چگونه در دولت احمدی‌نژاد، همین پتروشیمی‌ها توانسته بودند بازار را در دست بگیرند و با یک اشاره نرخ ارز را به اوج برسانند. حال چه نفعی در میان است که برای آرام‌کردن بازار وارد گود می‌شوند؟ خبرها حاکی از آن است که در روزهای آینده بازار ارز شاهد تزریق بیشتری از ارز از سوی شرکت‌های پتروشیمی خواهدبود.