سهم استانی از دو وام تولید

براساس داده‌های اعلام شده در مدت زمان مورد بررسی تسهیلات ارزان در مجموع به ۳۷ هزار و ۸۴۱ فقره درخواست در قالب طرح رونق تولید پرداخت شده و مجموع رقم تسهیلات پرداختی به متقاضیان در دوره زمانی مورد بررسی (با احتساب انتقالی‌های سال ۹۷) بیش از ۲۶۰هزار میلیارد ریال است. از این میزان، ۲۴۵هزار میلیارد ریال مربوط به پرداختی‌های سال جاری است، با توجه به تسهیلات پیش‌بینی شده در سال جاری که معادل ۳۶۰ هزار میلیارد ریال است می‌توان گفت ۶۸درصد از تسهیلات پیش‌‌بینی شده در طرح رونق سال ۹۸ به بنگاه‌های اقتصادی پرداخت شده است.

علاوه بر طرح رونق تولید برای سال جاری اعطای تسهیلات با هدف تولید و اشتغال (موضوع بند الف تبصره ۱۸قانون بودجه سال ۹۸) نیز در دستور کار قرار گرفته است. این طرح برای اولین بار در سال جاری به مرحله اجرا گذشته شد و برای ایجاد اشتغال در بخش صنعت و معدن حدود ۲۰ هزار میلیارد تومان تسهیلات در نظر گرفته شد. براساس داده‌های اعلام شده از ابتدای اسفند سال ۹۷ تا پایان تیر سال ۹۸ در مجموع ۳ هزار و ۴۲۳ درخواست از سوی استان‌ها برای دریافت تسهیلات تولید و اشتغال (تبصره ۱۸) ثبت شده است که از این تعداد در مجموع ۶۱۵ درخواست به منظور دریافت تسهیلات به بانک‌های عامل معرفی شده‌اند و مجموع تسهیلات پرداختی به متقاضیان برابر با ۵۱۵ میلیارد ریال است.

تکمیل طرح‌‌های نیمه‌تمام صنعتی و معدنی و بازسازی و نوسازی واحدهای تولیدی از مهم ‌ترین برنامه‌های تبصره ۱۸ برای سال‌ جاری به ‌شمار می‌رود و براساس جزئیات اعلام شده، برای ایجاد اشتغال در بخش صنعت و معدن حدود ۲۰ هزار میلیارد‌تومان تسهیلات در نظر گرفته شده که ۱۰ هزار میلیارد‌تومان آن از طریق منابع بانکی و ۱۰هزار میلیارد تومان باقی مانده نیز از طریق منابع صندوق توسعه ملی تامین خواهد شد. البته در این طرح هزار میلیارد‌تومان هم برای یارانه سود تسهیلات از سوی سیاست‌‌گذار منظور شده است. در این برنامه همچنین با تخصیص یارانه سود پیش‌بینی شده، نرخ نهایی سود تسهیلات طرح‌ها و واحدهای تولیدی در صورت تحقق اهداف مربوط، برای مناطق برخوردار به ۱۴ درصد و برای مناطق کم ‌برخوردار به ۱۲‌درصد کاهش می‌‌یابد. با توجه به داده‌های اعلام شده از سوی وزارت صمت، استان‌های «فارس، تهران، قزوین و مرکزی» تنها استان‌هایی بوده‌اند که توانسته‌اند به این تسهیلات دسترسی پیدا کنند. آمار اعلام شده بیانگر آن است که در استان فارس به دو فقره درخواست در مجموع ۹۰‌میلیارد ریال تسهیلات پرداخت شده است. سهم تسهیلات پرداختی تولید و اشتغال به استان تهران نیز برابر با ۵۰ میلیارد ریال بوده که به یک فقره درخواست اختصاص یافته است. اما برای استان قزوین نیز ۲۰۰ میلیارد ریال تسهیلات برای یک فقره درخواست پرداخت شده و سهم استان مرکزی نیز ۱۷۵میلیارد ریال برای یک فقره درخواست بوده است.  با توجه به داده‌های اعلام شده بیشترین درخواست ثبت شده برای دریافت تسهیلات تولید و اشتغال (تبصره ۱۸) به استان‌های اصفهان با ۳۲۰ فقره، یزد با ۲۳۶ فقره، مازندران با ۲۳۵ فقره، خراسان رضوی با ۲۳۳ فقره و استان مرکزی با ۱۸۷ فقره اختصاص داشته است.

آخرین وضعیت طرح رونق

از سوی دیگر، در قالب طرح رونق تولید نیز تا پایان تیر سال جاری در مجموع بیش از ۲۶۰ هزار میلیارد ریال تسهیلات پرداخت شده است که این میزان تسهیلات برای ۳۷هزار و ۸۴۱ فقره درخواست بوده است. براساس برنامه ریزی صورت گرفته برای سال جاری رقم ۳۶۰ هزار میلیارد ریال تسهیلات برای صنایع در قالب طرح رونق تولید در نظر گرفته شده است. نحوه توزیع این وام‌‌ها برای تامین سرمایه در گردش مورد نیاز برای ۱۰ هزار بنگاه اقتصادی و تامین منابع مالی مورد نیاز ۶ هزار طرح نیمه‌تمام با پیشرفت فیزیکی بالای ۶۰ درصد، همچنین تامین مالی مورد نیاز برای بازسازی و نوسازی ۵ هزار واحد اقتصادی است. در دستور العمل اعلامی از سوی صمت، پرداخت تسهیلات پیش‌بینی شده مشمول بنگاه‌هایی می‌شد که از سوی کارگروه استانی مشروط به احراز توجیه فنی، ‌مالی و اقتصادی باشد. همچنین دریافت تسهیلات براساس دستورالعمل پیش‌بینی‌شده مشمول محصولاتی می‌شد که در بازار فروش قابل‌قبولی داشته باشند و منجر به انباشته شدن محصولات در انبار نشوند. از سوی دیگر، تسهیلات مذکور مشمول بنگاه‌هایی می‌شد که تولید آنها به دلیل کمبود نقدینگی متوقف شده باشد یا فعالیت آنها به کمتر از ظرفیت اسمی رسیده باشد.

سال ۹۵ بود که تصمیم ‌سازان و سیاست‌گذاران صنعت و تولید کشور برای افزایش سرمایه در گردش بنگاه‌‌ها، تخصیص وام‌های ارزان به صاحبان صنایع را در دستور کار قرار دادند. استارت تخصیص این نوع وام‌‌ها با یک طرح به نام «طرح رونق تولید» کلید خورد. اما یک سال بعد و در اواخر خردادماه ۹۶، سیاست ‌گذاران در راستای «استمرار رونق تولید»، «حفظ اشتغال»، «ایجاد اشتغال جدید» و «افزایش رشد اقتصادی کشور» ثبت‌نام سه نوع وام دیگر در راستای تداوم طرح رونق تولید را آغاز کردند و این روند برای سال جاری نیز تمدید شد.

کارنامه پرداخت تسهیلات از طریق طرح رونق تولید نشان‌ دهنده آن است که تا پایان تیر سال‌ جاری در مجموع ۳۷هزار و ۸۴۱ متقاضی موفق به دریافت تسهیلات شده‌اند که بخشی از این متقاضیان از طریق فرآیند رونق (ثبت‌ نام در سایت بهین‌یاب) یا مراجعه مستقیم به بانک خواستار دریافت تسهیلات شده‌اند و بخشی دیگر بازماندگان سال گذشته‌ هستند که امسال به لیست طرح رونق افزوده و موفق به اخذ تسهیلات شده‌اند. براساس آمار اعلام شده از مجموع درخواست‌های ثبت شده به ۳ هزار و ۷۶۱ فقره درخواست تسهیلات پرداخت شده که از طریق فرآیند رونق (ثبت‌نام در سایت بهین یاب) ثبت‌ نام کرده بودند. از سوی دیگر، ۳۲ هزار و ۴۳۳ متقاضی نیز به‌صورت مستقیم به بانک‌های عامل مراجعه کرده‌اند، اما تعداد متقاضیان انتقالی سال ۹۷ نیز برابر ۱۶۴۷ فقره درخواست است.

آمار اعلام شده بیانگر آن است که بیشترین پرداخت تسهیلات طرح رونق تولید مربوط به درخواست‌های استان‌های «آذربایجان غربی، تهران، یزد، گلستان و زنجان» است. با توجه به داده‌های اعلام شده در مدت زمان مورد بررسی در مجموع ۳ هزار و ۳۳۴ متقاضی در استان آذربایجان غربی موفق به دریافت تسهیلات شده‌اند. تسهیلات پرداختی به این استان بیش از ۱۱ هزار میلیارد ریال بوده است، که بخشی از این تسهیلات به انتقالی‌های سال ۹۷ اختصاص داشته است. در استان تهران ۲ هزار و ۷۰۵ متقاضی موفق به دریافت تسهیلات شده‌اند که بخشی از این تعداد انتقالی‌های سال گذشته محسوب می‌شوند. براساس آمار اعلام شده تسهیلات پرداختی به این استان در دوره زمانی مورد بررسی بیش از ۳۷ هزار میلیارد ریال بوده است. تسهیلات پرداختی به استان یزد به‌عنوان سومین استان در مدت زمان مورد بررسی بیش از ۱۳ هزار میلیارد ریال بوده که این میزان تسهیلات به ۲هزار و ۴۴۷ فقره درخواست ثبت شده پرداخت شده است. انتقالی‌های سال ۹۷ این استان نیز برابر با ۱۱۹ فقره درخواست ثبت شده است. مجموع تسهیلات پرداختی به استان گلستان نیز بیش از ۱۶هزار میلیارد ریال بوده که مربوط به ۲ هزار و ۴۴۲ فقره درخواست است. مجموع تسهیلات پرداختی به استان زنجان نیز در این مدت بیش از ۱۳ هزار میلیارد ریال بوده که این میزان تسهیلات به ۲هزار و ۳۲۷ متقاضی پرداخت شده است.