برآيند آنچه در خرداد ماه رخ داد افزايش تورم در دو گروه كالاهايي«خوراكي و آشاميدني» و «كالاهاي غيرخوراكي و خدمات » بود. به نظر ميرسد با روند فعلي آنچه تا تابستان رخ ميدهد، نرخ تورم در آستانه رسيدن به ركورد سالهاي پس از انقلاب يعني 49.5 درصد در سال 1374 خواهد بود. در اين صورت كار براي دولت بعدي كه از مرداد ماه آغاز ميشود، سختتر خواهد شد. چرا كه اولا افراد در دهكهاي پايين درآمدي اولين گروهي هستند كه از بالا رفتن تورم آسيب ميبينند و ثانيا طولاني شدن مذاكرات پيرامون احياي برجام همچنين كسري بودجه حدود 300 هزار ميليارد توماني در سال جاري، ميتواند وضعيت معيشتي را سختتر كند. تورم سالانه 43 درصدي در خرداد بيشترين تورم از ارديبهشت سال 96 تاكنون است.
در خرداد چه گذشت؟
تورم سالانه زيرگروه خوراكي و آشاميدني در خرداد سال جاري 51.6 درصد اعلام شد كه نسبت به ارديبهشت افزايشي 4 درصد داشته است. تورم گروه كالايي غيرخوراكي و خدمات نيز 38.9 درصد بود كه جهشي 1.1 درصدي در يك ماه داشته است. افزايش تورم سالانه گروه كالايي خوراكي به بالاي 51 درصد نشان ميدهد كه در آيندهاي نه چندان دور تامين سفره حداقل غذايي براي افراد در طبقه پايين درآمدي سختتر خواهد شد. باتوجه به اعداد اعلامي توسط مركز آمار تورم گروه كالايي غيرخوراكي نيز در آستانه 40 درصدي شدن است. اين امر در كنار افزايش تورم سالانه خوراكي نتايج زيان باري خواهد داشت. در بخش ديگري از گزارش مركز آمار، نرخ تورم نقطهاي براي خوراكيها و آشاميدنيها 62.3 درصد بود. در مقابل تورم نقطهاي براي گروه كالايي غيرخوراكي و خدمات نيز به 40.8 درصد رسيد كه با وجود افزايش نه چندان زياد نسبت به ارديبهشت، همچنان بالاي 40 درصد است. آمارها نشان ميدهد كه يك خانواده براي خريد سبد مشخصي از كالاهاي خوراكي در خرداد سال جاري نسبت به سال 99 ميبايست 62.3 درصد هزينه بيشتري بپردازند. براي كالاهاي غيرخوراكي وخدمات نيز 40.8 درصد پول بيشتري پرداخت ميشود. در اين گروه از كالا، هزينه براي مسكن، بهداشت و درمان، تفريح و ... افزايش يافته كه اين امر ميتواند به مخاطرات بيشتري بينجامد. در بخش تورم ماهانه، تورم براي گروه كالايي خوراكي، آشاميدني و غيرخوراكي به ترتيب 3.2 درصد و 2.2 درصد اعلام شد كه دومين تورم بالا در سال جاري پس از تورم ماهانه در فروردين است.
تورم 70 درصدي چربيها
در بخش ديگري از گزارش مركز آمار تورم سالانه براي گروه كالاهاي خوراكي و آشاميدني 51.8 درصد عنوان شد كه روغن و چربيها، شير، پنير، تخم مرغ و نان و غلات بيشترين افزايش را در بين كالاهاي خوراكي به خود اختصاص دادند كه به ترتيب 70، 61 و 55 درصد گزارش شد. تورم سالانه بالاي 55 درصد براي اين سه گروه از كالاها در حالي است كه بنابر اعلام برخي اخبار قرار است قيمت لبنيات و نان نيز در آيندهاي نه چندان دور افزايش يابد. كمااينكه بر اساس گفتههاي رييس هياتمديره انجمن صنفي گاوداران از روز گذشته قيمت شير خام از كيلويي ۴ هزار و ۵۰۰ تومان به ۶ هزار و ۴۰۰ تومان افزايش يافت و قرار است به تناسب قيمت لبنيات نيز افزايش يابد. بنابراين بالا رفتن تورم سالانه و ماهانه اين گروه از كالاهاي خوراكي در تيرماه دور از ذهن نخواهد بود. در زير گروه كالاهاي غيرخوراكي و خدمات نيز بيشترين تورم سالانه به حمل و نقل، مبلمان و لوازم خانگي، تفريح و فرهنگ به ترتيب با 64.8 درصد، 56.8 درصد و 50.3 درصد اختصاص داشت. اما بيشترين تورم نقطهاي در اين گروه از كالاها به مبلمان و لوازم خانگي تعلق گرفت كه نسبت به خرداد سال گذشته 66 درصد افزايش داشت.
تورم كالاهاي بادوام، 88 درصد
در بخش ديگري از گزارش مركز آمار به تورم كالاها در سه بخش بادوام، بيدوام و كم دوام نيز اشاره شد كه بر اساس آن كالاهاي بادوام در يك سال منتهي به خرداد 1400 با تورمي 88 درصدي مواجه بودند كه با روند فعلي اقتصاد كشور ممكن است پيش از پايان سال جاري به 100 درصد برسد.تورم سالانه براي كالاهاي بيدوام نيز 46.8 درصد گزارش شد. تورم كالاهاي تازه مانند ميوه و سبزي نيز در خرداد 50 درصد بود. مقايسه تورم در اين گروه كالاها نشان ميدهد كه افراد براي كالاهاي با دوام ميبايست سهم بيشتري از درآمد خود را براي خريد آنها كنار بگذارند و چه بسا براي خريد آن مدت زمان بيشتري صبر كنند. اين مدت زمان براي خريد كالايي مانند مسكن نيز بيشتر خواهد شد.
نگراني از چيست؟
تورم سالانه 51.8 درصدي، تورم نقطهاي 62.7 درصدي و تورم ماهانه 3.2 درصد براي گروه كالايي خوراكي و آشاميدني مهمترين نگراني حال حاضر است. با وجود اينكه كارشناسان اقتصادي بارها از ادامهدار شدن روند فعلي تورم در اين گروه و آسيبي كه به افراد در دهكهاي پايين درآمدي ميزند، هشدار داده بودند، اما همچنان تدبيري براي كند شدن شيب قيمتي در اين گروه كالاها انديشيده نشده و چه بسا سفرههاي بيشتري از مواد غذايي تهي شود. بر اساس آنچه سازمان تامين اجتماعي گفته بود، 30 ميليون نفر در فقر مطلق زندگي ميكنند كه افزايشهاي كم در تورم نيز ميتواند افراد بيشتري را در معرض فقر مطلق قرار دهد.