مهار نوسان ارز با حراج هلندی

شاید باورش دشوار باشد؛ ولی صرافی‌های بانکی قیمت فروش دلار را ۸۰۰ تومان افزایش دادند؛ ولی در بازار آزاد شاهد رشد قیمت زیادی نبودیم. روز چهارشنبه، صرافی‌های بانکی قیمت فروش دلار بر تابلوی خود را در همان ابتدای روز ۱۵ هزار و ۶۰۰ تومان درج کردند. این در حالی بود که در پایان روز سه‌شنبه، این صرافی‌ها قیمت فروش این ارز را ۱۴ هزار و ۸۰۰ تومان ثبت کرده بودند. با توجه به رشد ۴/ ۵ درصدی دلار بر تابلوی صرافی‌های بانکی، می‌توان گفت بازارساز در روز پنجم هفته سیاست جسورانه‌ای را در پیش گرفت و اتفاقا این سیاست حداقل سه دستاورد کوتاه‌مدت برای او داشت. در اولین گام با نزدیک شدن قیمت صرافی‌های بانکی به نرخ بازار آزاد، آربیتراژ قیمتی از بین رفت و تقاضای کاذب از بازار خارج شد. حدود ساعت ۳ بعدازظهر دیروز،‌ دلار در بازار آزاد با قیمت ۱۵ هزار و ۷۰۰ تومان به فروش می‌رفت که تنها فاصله ۱۰۰ تومانی با قیمت صرافی‌ها داشت. این در حالی بود که در روز سه‌شنبه ۸۰۰ تومان فاصله بین این دو نرخ وجود داشت و همین موجب می‌شد که افراد بیشتری در مقابل صرافی‌های منتخب به دنبال تهیه دلار باشند. در هفتمین روز اسفندماه که قیمت‌ها به هم نزدیک شدند، دیگر تقاضای خاصی در برابر صرافی‌ها نبود. البته این نکته را نیز باید در نظر داشت که بخشی از افراد نمی‌توانند از صرافی‌های منتخب ارز مورد نیاز خود را تهیه کنند؛ چرا که قبلا سهمیه سالانه ۲ هزار و ۲۰۰ دلاری خود را دریافت کرده‌اند.

 دستاورد دوم بازارساز به واسطه سیاست جسورانه بالا بردن نرخ صرافی‌ها، کاهش نوسانات در بازار آزاد بود. دیروز قیمت دلار در بازار آزاد ۱۰۰ تومان افزایش یافت و به بهای ۱۵ هزار و ۷۰۰ تومان رسید. به‌رغم این رشد، خبری از نوسانات رفت و برگشتی نبود و دلار که در ابتدای روز با قیمت ۱۵ هزار و ۶۷۰ تومان کار خود را آغاز کرده بود،‌ تا ساعت ۳بعدازظهر تنها ۳۰تومان دیگر رشد کرده بود. البته برخی فعالان عنوان می‌کردند که پس از ساعت ۴بعدازظهر قیمت‌های بالاتری نیز در بازار به ثبت رسیده است. با این حال،‌ میزان نوسانات روزانه و فضای بازار، آرام‌تر از روزهای قبل بود و خبری از رفت و برگشت‌های قیمتی نبود. در کنار این، بازارساز دستاورد سومی نیز از افزایش قیمت صرافی‌های بانکی به دست آورد و آن این بود که توانست منابع ریالی بیشتری را برای خود جذب کند. از آن سو صرافی‌ها با بالا آوردن قیمت خرید می‌توانستند ارز مردم عادی را بخرند و دست بالاتری نسبت به دلالان برای خرید ارز داشته باشند.

می توان گفت بازار ارز دیروز با سیاست جسورانه بازارساز تا حدی آرام شد؛ ولی مساله این است که تا حدی در بازار تقاضای احتیاطی به دلیل نااطمینانی‌های کنونی وجود دارد و در صورتی که کمی این نگرانی‌ها کاهش پیدا نکنند، ‌احتمال رشد بیشتر قیمت را نمی‌توان از نظر دور نگه داشت. بخشی از نااطمینانی‌های فعلی در بازار ارز ناشی از رشد نرخ حواله درهم است و بخش دیگری از آن به نگرانی‌های برمی‌گردد که به دلیل شیوع ویروس کرونا افزایش یافته است. به گفته فعالان، مبادلات مالی با کشورهای همسایه کاهش پیدا کرده است و این عامل می‌تواند کشور را از لحاظ اقتصادی تحت تاثیر قرار دهد. دیروز نیز در مقطعی نرخ حواله درهم به حدود ۴۳۵۰ تومان رسیده بود. با این نرخ، ارزش دلار در بازار داخلی می‌توانست به حدود ۱۵ هزار و ۹۰۰ تومان برسد. با این حال، احساس معامله‌گران مبنی بر اینکه بازارساز به دنبال فروش ارز قیمت‌های بالاست، موجب شد که معامله‌گران بازار داخلی تا حدی در خرید ارز احتیاط کنند.

در روزی که قیمت دلار بالا رفت، سکه تمام بهار آزادی نیز به کانال ۶ میلیون تومان بازگشت و با ۱۱۰ هزار تومان افزایش به بهای ۶ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان رسید. به گفته فعالان،‌ پس از ساعت ۴ بعدازظهر حتی قیمت‌های بالاتری نیز در بازار به ثبت رسید. به گفته فعالان، سخت‌گیری‌های بیشتر نسبت به دلالان دلار، یکی از عوامل بود که منجر شد برخی معامله‌گران ترجیح بدهند در بازار سکه فعالیت کنند. برخی فعالان عنوان می‌کردند که با دلالان دلار برخوردهای امنیتی صورت گرفته است.