یکی از محورهای کلیدی این هفته، گسترش ابزارهای مالی جدید نظیر گواهی سپرده کالایی بود که مسیر مشارکت مستقیم مردم در تولید را هموار میکند. این ابزار با تسهیل فرآیند سرمایهگذاری حتی با مبالغ اندک، امکان ورود عموم مردم به بازارهای تولیدی را فراهم کرده است. همچنین، شکسته شدن رکوردهای معاملاتی در بازارهای مالی و مشتقه، ازجمله صندوقهای کالایی، نشاندهنده رشد مستمر و استقبال بیسابقه سرمایهگذاران است.
در کنار این تحولات، گامهای مهمی برای افزایش شفافیت و کارایی در بازار برداشته شد. از بهبود فرآیندهای تسویه معاملات و اصلاح روندهای بانکی گرفته تا ارائه تسهیلات ویژه برای مشتریان، همگی حاکی از رویکرد تعاملی و توسعهمحور بورس کالای ایران هستند. همچنین، ورود نقره به عنوان یک ابزار مالی جدید و برنامهریزی برای ۲۴ ساعته شدن معاملات مشتقه طلا بر جذابیت و تنوع این بازار افزوده است.
بورس کالای ایران با پذیرش سه محصول جدید، شامل کامیونکشنده DAYUN، وانت آریسان و بکهولودر، گامی مهم در تقویت ارتباط صنعت و بازار سرمایه برداشته است. این اقدام با ایجاد شفافیت در قیمتگذاری، تسهیل معاملات و فراهم کردن ابزارهای مالی متنوع، فرصتی برای رشد صنایع داخلی و جذب سرمایههای جدید فراهم میکند. حضور این محصولات نشاندهنده افزایش اعتماد تولیدکنندگان به این بازار و نقشی کلیدی در توسعه اقتصادی کشور است.
از سوی دیگر، استقبال چشمگیر سرمایهگذاران از پذیرهنویسی صندوقهای سرمایهگذاری مبتنیبر طلا مانند «آتش» و «لیان»، بیانگر اطمینان و علاقهمندی بیشتر مردم به ابزارهای مالی بورس کالاست. این استقبال نهتنها از رشد اعتماد عمومی به بورس کالا حکایت دارد، بلکه نشاندهنده توانایی این بازار در جذب منابع مالی جدید و هدایت آنها به سمت تولید و سرمایهگذاری است.
این دستاوردها در کنار تلاش برای ارتقای زیرساختها و نوآوری در ابزارهای مالی، آینده روشنی را برای بورس کالای ایران ترسیم میکند؛ بازاری که نهتنها نقش کلیدی در تامین مالی تولید ایفا میکند، بلکه به یکی از ستونهای اصلی اقتصاد کشور بدل شده است.
در هفته گذشته اظهارنظرها و رویدادهای مهمی پیرامون بورس کالای ایران صورت گرفت که از مهمترین آنها میتوان به «گواهی سپرده کالایی، مسیر مشارکت مردم در تولید را هموار میکند»، «رکورد تاریخی ارزش معاملات روزانه صندوقهای کالایی و سقف تاریخی ارزش معاملات روزانه بازارهای مالی و مشتقه شکسته شد»، «معاملات گواهی و مشتقه طلای بورسی در مسیر ۲۴ ساعته شدن» و «افزایش مهلت تسویه قراردادهای مشمول انفساخ» اشاره کرد.
گواهی سپرده کالایی، مسیر مشارکت مردم در تولید را هموار میکند
مدیر خزانهداری و انبارهای بورس کالای ایران اهمیت راهاندازی معاملات گواهی سپرده کالاهایی که مشمول مالیات ارزشافزوده هستند را تشریح کرد و گفت: این روند بهمعنای واقعی مسیر مشارکت مردم در تولید را هموار میکند.
جواد فلاح گفت: قانون تامین مالی و زیرساختها توانست راه بورس کالا را برای راهاندازی معاملات گواهی سپرده کالاهایی که مشمول مالیات ارزشافزوده هستند، باز کند.
فلاح با بیان اینکه اولین کالایی که برای راهاندازی معاملات گواهی سپرده انتخاب شد شمش نقره بود و نقره آغاز راه جدیدی در بورس کالای ایران است، افزود: یکی از مزیتهای اوراق بهادارسازی کالاها، مشارکت مردم در این بازار حتی با سرمایههای اندک و تزریق این منابع به سمت تولید است.
رکورد تاریخی ارزش معاملات روزانه صندوقهای کالایی شکسته شد
روز شنبه ۲۴ آذرماه ۱۴۰۳ با ثبت ارزش حدود 5/4هزارمیلیارد تومان، رکورد تاریخی ارزش معاملات روزانه صندوقهای کالایی در بورس کالای ایران شکسته شد.
ارزش معاملات صندوقهای کالایی بورس کالای ایران از ابتدایی سال جاری حدود ۱۸۷ همت بوده است.
صندوق کالایی یکی از ابزارهای مالی در بورس کالاست که امکان سرمایهگذاری غیرمستقیم در کالا را برای افراد فراهم میکند. این صندوقها منابع مالی جمعآوری شده از فروش واحدهای صندوق را در کالا یا کالاهایی سرمایهگذاری میکنند. بنابراین صندوقهای کالایی این امکان را به افراد میدهند تا بدون خرید کالاهای فیزیکی بتوانند بر روی آنها سرمایهگذاری کنند.
سقف تاریخی ارزش معاملات روزانه بازارهای مالی و مشتقه شکسته شد
در معاملات ۲۴ آذرماه بازارهای مالی و مشتقه بورس کالای ایران، ارزش معاملات روزانه این بازارها یک رکورد تاریخی جدید را به ثبت رساند و به بیش از 7/5 همت رسید.
رکورد قبلی معاملات روزانه بازارهای مالی و مشتقه بورس کالای ایران به ۲۱ آذرماه امسال اختصاص داشت که ارزش معاملات از مرز 6/4 همت عبور کرده بود اما دیروز سقف قبلی با قدرت بالا شکسته شد و ارزش معاملات از 7/5 همت عبور کرد.
هماکنون صندوقهای کالایی، گواهی سپرده شمش طلا، شمش نقره، سکه طلا، زعفران و اوراق سلف موازی استاندارد در بازار مالی بورس کالای ایران و انواع قراردادهای آتی و اختیار معامله کالایی در بازار مشتقه بورس کالا فعال هستند.
افزایش سهم بازارهای مالی و مشتقه از کل معاملات بورس کالا
بررسی دادههای آماری رسمی نشان میدهد؛ بازارهای مالی و مشتقه در بورس کالا طی سه سال اخیر رشد چشمگیری داشتهاند، بهویژه در سال ۱۴۰۳ که سهم آنها از کل معاملات دو برابر شده است.
بازارهای مالی و مشتقه از کل معاملات بورس کالای ایران به ۱۸درصد افزایش یافته، بهطوری که ارزش کل معاملات بازارهای مالی و مشتقه این بورس به ۲۶۰ همت رسیده است.
گزارشهای آماری رسمی نشان میدهد؛ در سه سال اخیر(۱۴۰۱ تا ۱۴۰۳)، بورس کالای ایران روند رشد قابلتوجهی را در ارزش معاملات خود تجربه کرده است.
طبق این آمار، در سال ۱۴۰۱ ارزش معاملات این بازار به 486/10هزارمیلیارد ریال رسید. در سال ۱۴۰۲ نیز ارزش معاملات با جهش قابلتوجهی به 16309هزارمیلیارد ریال رسید. در سال ۱۴۰۳(تا ۱۹ آذرماه امسال)، ارزش معاملات این بورس به 14641هزارمیلیارد ریال رسیده که نشاندهنده رشد قابلتوجه آن نسبت به دوره مشابه سال قبل است. انتظار میرود تا پایان سال ۱۴۰۳، ارزش معاملات از رکورد سال ۱۴۰۲ عبور کند.
آمارهای جذاب از معاملات مبتنی بر طلای بورس کالا
مدیر بازار مشتقه و ابزارهای نوین مالی بورس کالای ایران گفت: ۷۴درصد پرتفوی صندوقهای طلا مبتنی بر شمش طلاست که ۸۰درصد از این شمشهای طلا متعلق به تولیدکنندگان طلا بوده است.
رحمان آراسته افزود: از توکنایز کردن معاملات طلا استقبال میکنیم و در خصوص یکی از صندوقهای طلا این فرآیند در حال انجام است.
وی افزود: نزدیک به ۷۰۰هزار نفر به صورت مستقیم و غیرمستقیم در معاملات مبتنیبر طلا در بازار سرمایه فعال هستند و ۸۴ همت پول در صندوقهای طلا سپرده شده که عمده آن متعلق به سرمایهگذاران حقیقی بوده است.
معاملات گواهی و مشتقه طلای بورسی در مسیر ۲۴ ساعته شدن
مدیر بازار مشتقه و ابزارهای نوین مالی بورس کالای ایران گفت: باتوجه به اینکه زیرساختهای معاملاتی بازار مشتقه از دوماه آینده تغییر میکند، برنامه ۲۴ ساعته شدن معاملات مشتقه و گواهی سپرده طلا را در چند فاز اجرایی خواهیم کرد.
رحمان آراسته گفت: بورس کالا برنامه ویژه و گستردهای در حوزه طلای آبشده شروع کرده تا بعد از اخذ مجوزهای لازم و سپری شدن مراحل قانونی، طلاهای آبشده در اختیار مردم به اوراق بهادار تبدیل شده و با کمترین سرمایه، امکان سرمایهگذاری در این حوزه فراهم شود.
وی افزود: باتوجه به حمایتهای سازمان بورس و اوراق بهادار از ابزارسازی و اوراق بهادارسازی کالاها در بورس کالای ایران، در آیندهای نزدیک، هر ابزار با هر میزان دارایی و هر درجه از ریسکپذیری و ریسکگریزی را در بورس کالا طراحی میکنیم.
نقره، سبد دارایی سرمایهگذاران را متنوعتر میکند
رییس اداره توسعه کالایی بورس کالای ایران گفت: نقره به دلیل جذابیتهای اقتصادی ناشی از نوسانات قیمتی آن در بازار جهانی و داخلی میتواند به عنوان یک ابزار مکمل در جهت متنوعسازی سبد دارایی اشخاص بهکار گرفته شود. درواقع علاوهبر شمش طلا، سکه، زعفران و سایر کالاهایی که در بازار گواهی سپرده بورس کالا معامله میشوند، نقره هم میتواند به توسعه و جذابیت این بازار کمک کند.
محبوبه اسکندری به نحوه معامله این فلز گرانبها و شرایط خرید آن اشاره کرد و افزود: واحد معاملاتی گواهی سپرده شمش نقره یکگرم نقره است؛ بنابراین همه اشخاص میتوانند با سرمایه کمتر از ۱۰۰هزار تومان اقدام به ورود به بازار معاملات گواهی سپرده شمش نقره کنند.
توضیحات معاون بورس کالا در خصوص عملیات تسویه معاملات
معاون پایاپای و خزانهداری بورس کالای ایران گفت: باتوجه به فعال بودن شعب تخصصی بانکها درخصوص امور مربوط به معاملات بورس کالای ایران و شعب اصلی بانکها در استانهای مختلف کشور، مشتریان این بورس جهت انجام امور بانکی و عملیات تسویه معاملات خود به این شعب مراجعه کنند.
محمد نوروزپور اظهار داشت: محدودیت فعالیت بانکها به شعب کشیک و اصلی در سراسر استانهای کشور و همزمانی آن با فعال بودن معاملات بورس کالای ایران، روند تسویه و عملیات بانکی مشتریان را با تاخیر و کندی مواجه کرده است؛ از این رو طی پیگیری و هماهنگیهای بهعمل آمده، شعب تخصصی بورس کالا در تهران و شعب اصلی مراکز استانها و برخی شعب در شهرستانها آماده انجام عملیات مرتبط با تسویه معاملات هستند.
نوروزپور اظهار داشت: بورس کالا با عرضهکنندگان رایزنیهایی درخصوص بخشودگی جرائم انجام داده است و از سایر عرضهکنندگان انتظار میرود بخشودگی جرائم در شرایط خاص را روال کاری خود قرار دهند. ضمنا درخصوص تسویههای غیرنقدی که با مشکل روبهرو شده است، شرکتهای کارگزاری با همکاران اتاق پایاپای بورس کالا تماس داشته باشند تا درخصوص مرتفع شدن مشکل، هماهنگی ممکن با بانکها و عرضهکنندگان صورت گیرد.
گامی مهم در توسعه بازارهای تولیدی
بورس کالای ایران با پذیرش سه محصول جدید، گامی بلند در مسیر تقویت ارتباط میان صنعت و بازار سرمایه برداشته است. براساس اطلاعیه مدیریت پذیرش این بورس، کامیونکشنده DAYUN تولید شرکت آریا اورست ماشین و عرضه شده توسط شرکت کرمان دیزل بوتیا، وانت آریسان از محصولات ایران خودرو و بکهولودر تولید شرکت توسعه صنعتی تراکتورسازی ایران در جلسه اخیر هیات پذیرش به تصویب رسیدند و رسما به جمع کالاهای قابل معامله در این بازار پیوستند.
این تصمیم نشاندهنده عزم جدی بورس کالای ایران برای افزایش تنوع کالاهای عرضهشده و فراهم کردن بستری شفاف و رقابتی برای تولیدکنندگان و خریداران است. عرضه این محصولات در بورس کالا علاوهبر ایجاد شفافیت در قیمتگذاری و معاملات، امکان استفاده از ابزارهای مالی متنوع مانند گواهی سپرده کالایی و قراردادهای آتی را فراهم میکند که میتواند به مدیریت ریسک و تسهیل معاملات کمک شایانی کند.
ورود این سه محصول به بورس کالا، مزایای متعددی به همراه دارد. از یکسو، تولیدکنندگان میتوانند از طریق این بازار منظم و ساختارمند، محصولات خود را با قیمتهای واقعی و در فضایی رقابتی عرضه کنند. از سوی دیگر، خریداران نیز از امکان دسترسی به کالاهایی با قیمتگذاری شفاف و رقابتی بهرهمند خواهند شد. این شرایط باعث میشود سرمایهگذاران با اطمینان بیشتری در این بازار فعالیت کرده و سرمایههای خود را به سمت صنایع تولیدی هدایت کنند.
این اقدام نهتنها فرصتی برای رشد و توسعه صنایع داخلی فراهم میکند، بلکه به تقویت جایگاه بورس کالای ایران بهعنوان یکی از ارکان اصلی اقتصاد کشور کمک میکند. پذیرش محصولاتی از شرکتهای بزرگ و مطرح، ازجمله آریا اورست ماشین، ایران خودرو و تراکتورسازی ایران، نشان از افزایش اعتماد تولیدکنندگان به ظرفیتهای این بازار دارد.
حضور این محصولات در بورس کالا را میتوان گامی مثبت در راستای حمایت از تولید داخلی و توسعه اقتصادی کشور دانست. با ایجاد شفافیت بیشتر و تسهیل دسترسی به بازارهای مالی، این روند به ارتقای رقابتپذیری صنایع و افزایش اعتماد عمومی به بازارهای داخلی کمک میکند. این رویداد میتواند مقدمهای باشد برای حضور گستردهتر محصولات صنعتی و تولیدی در بورس کالا و نقشآفرینی بیشتر این بازار در رشد اقتصادی کشور.
به نظر میرسد با تداوم چنین اقداماتی، بورس کالای ایران بتواند به بستری جامعتر و کارآمدتر برای تعامل میان تولیدکنندگان، سرمایهگذاران و خریداران تبدیل شده و نقشی کلیدیتر در توسعه بازارهای تولیدی و صنعتی ایفا کند.
افزایش مهلت تسویه قراردادهای مشمول انفساخ
بورس کالای ایران با صدور اطلاعیهای از افزایش مهلت تسویه قراردادهای مشمول انفساخ خبر داد.
بورس کالای ایران با صدور اطلاعیهای اعلام کرد: باتوجه به تمدید ابلاغیههای تعطیلی سراسری شبکه بانکی و به منظور جلوگیری از اختلال در فرآیندهای انجام امور تسویه و بهویژه جلوگیری از انفساخ قراردادها، مطابق هماهنگی بهعمل آمده با سازمان بورس و اوراق بهادار و هیاتمدیره شرکت بورس کالای ایران، مهلت تسویه برای قراردادهایی که روز آخر تسویه با جریمه آنها تاریخ ۲۷ آذرماه بوده است، یک روز کاری افزایش یافت.
جزئیات و نحوه اجرای مصوبه سازمان بورس متعاقبا اطلاعرسانی خواهد شد.
اطلاعیه بورس کالا درخصوص بهبود فرآیند سامانه خرید از مازاد
مدیریت عملیات بازار فیزیکی بورس کالای ایران در اطلاعیهای به کارگزاران از بهبود فرآیند خرید از مازاد و روش آن خبر داد.
براساس این اطلاعیه از امروز(شنبه) اول دیماه خرید از سامانه مازاد به روش زیر انجام میشود:
* ۲۰ دقیقه ابتدایی هر نیم ساعت مختص به ثبت سفارش اولیه، اخذ استعلامات مربوطه و تایید نهایی سفارش* از دقیقه ۲۰ تا ۲۵ زمان ارسال سفارشات به سامانه مازاد توسط کاربر* از دقیقه ۲۵ تا ۳۰ زمان تخصیص سفارشات توسط سیستم
اولویت زمانی سفارش جهت تخصیص(ماده ۵ دستورالعمل معاملات کالا و اوراق بهادار مبتنیبر کالا در بورس کالای ایران)، زمان ارسال سفارش به سامانه مازاد است.
«آتش»، آتش بهپا کرد!
پذیرهنویسی صندوق سرمایهگذاری مبتنیبر طلای آتش فیروزه(آتش) در روز ۲۶ آذرماه شرایطی با موفقیت به اتمام رسید که در دقایق نخست آغاز مرحله پیش گشایش پذیرهنویسی این صندوق به ارزش ۵۰۰میلیارد تومان بالغ بر ۸۰۰میلیارد تومان تقاضای خرید در سامانه معاملات به ثبت رسید.
پذیرهنویسی هفدهمین صندوق سرمایهگذاری پشتوانه طلا با نماد «آتش» که روز سهشنبه راس ساعت ۱۲ آغاز شده بود با استقبال بالای سرمایهگذاران در ثانیه نخست با موفقیت به اتمام رسید و تمامی واحدهای صندوق با موفقیت به فروش رفت.
برترینهای هفته در بورس کالا را بشناسید
در هفته منتهی به ۳۰ آذرماه، برترین شرکتهای حاضر در بورس کالای ایران براساس ارزش فروش در بازار فیزیکی اعلام شدند و بار دیگر نام شرکتهای بزرگ و پیشرو در صنایع مختلف بهچشم میخورد. در صدر این جدول، فولاد مبارکه اصفهان با معاملات چشمگیر خود جای گرفت. این شرکت با عرضه ۹۴هزار و ۱۲۰تن آرگون و انواع ورقهای فولادی موفق به ثبت فروشی معادل ۳هزار و ۱۳۴میلیارد تومان شد و عنوان پرفروشترین شرکت هفته را به خود اختصاص داد.
در جایگاه دوم، ملی صنایع مس ایران قرار گرفت که با عرضه ۹هزار و ۷۲۸تن محصولات متنوع ازجمله سولفور مولیبدن، کنسانتره فلزات گرانبها و انواع محصولات مسی، ارزش فروشی بالغ بر ۲هزار و ۹۶۳میلیارد تومان را رقم زد. این موفقیت نشاندهنده تقاضای بالای بازار برای محصولات این شرکت و نقش کلیدی آن در تامین مواد اولیه صنعتی است.
سومین شرکت برتر هفته، معدنی و صنعتی چادرملو بود که با فروش ۲۶۵هزار و ۷۴۰تن محصولات مختلف شامل: آرگون، آهن اسفنجی، شمش بلوم، کنسانتره و گندله سنگآهن توانست ارزشی معادلهزار و ۸۸۳میلیارد تومان را به ثبت برساند. این عملکرد قوی بار دیگر جایگاه محوری این شرکت در تامین مواد معدنی و فلزی را نشان داد.
در ادامه، پالایش نفت بندرعباس با عرضه ۶۲هزار و ۲۰۰تن لوب کات سنگین و وکیوم باتوم به ارزشهزار و ۵۶۳میلیارد تومان در رتبه چهارم قرار گرفت. این شرکت یکی از بازیگران اصلی در صنعت پالایش نفت بهشمار میرود و توانسته با ارائه محصولات متنوع، جایگاه خود را در بازار حفظ کند. پس از آن، پالایش نفت اصفهان با فروش ۵۵هزار تن از محصولات مشابه به ارزشهزار و ۳۰۰میلیارد تومان در جایگاه پنجم ایستاد.
در رتبه ششم، فولاد خوزستان با فروش ۵۰هزار و ۱۲۰تن آرگون، تختال و شمش بلوم توانست فروشی معادلهزار و ۲۲۱میلیارد تومان را به ثبت برساند. عملکرد این شرکت نشاندهنده حضور موثر آن در بازارهای فلزی کشور است. همچنین، توسعه آهن و فولاد گلگهر با عرضه ۷۵هزار تن آهن اسفنجی و فروش هزار و ۱۶۵میلیارد تومان رتبه هفتم را از آن خود کرد. این شرکت نقش مهمی در زنجیره تولید فولاد دارد و محصولات آن همواره با استقبال بازار مواجه شده است.
رتبه هشتم جدول به معدنی و صنعتی گلگهر تعلق گرفت که با عرضه ۱۹۰هزار تن کنسانتره و گندله سنگآهن، فروشی معادل هزار و ۶۶میلیارد تومان داشت. این عملکرد قوی بر جایگاه تثبیت شده این شرکت در صنعت معدن تاکید دارد. در جایگاه نهم، ذوب آهن اصفهان قرار گرفت که با عرضه ۳۴هزار و ۱۹۵تن شمش، تیرآهن و میلگرد موفق به فروش ۹۱۳میلیارد تومان شد و توانست همچنان جایگاه خود را در میان تولیدکنندگان مطرح فولاد کشور حفظ کند.
در نهایت، پالایش نفت تهران با فروش ۳۴هزار و ۴۳۰تن محصولات متنوعی ازجمله گوگرد گرانوله، لوب کات و وکیوم باتوم به ارزش ۷۸۹میلیارد تومان در رتبه دهم جدول برترینهای بورس کالا جای گرفت. این شرکت با بهرهگیری از توان تولیدی و شبکه توزیع قوی خود، توانسته است سهم قابلتوجهی از بازار را بهدست آورد.
اکران «آتش ۲» در بازار سرمایه
پس از استقبال بالای سرمایهگذاران از پذیرهنویسی واحدهای سرمایهگذاری صندوق پشتوانه طلای آتش فیروزه(آتش)، مرحله دوم این پذیرهنویسی چهارشنبه گذشته انجام شد که بار دیگر برای پذیرهنویسی این صندوق به ارزش ۵۰۰میلیارد تومان بالغ بر ۷۷۰میلیارد تومان تقاضای خرید در مرحله پیش گشایش به ثبت رسید و در نهایت در همان ثانیههای نخست این پذیرهنویسی به اتمام رسید.
مرحله دوم پذیرهنویسی واحدهای سرمایهگذاری صندوق سرمایهگذاری در اوراق بهادار مبتنیبر طلای آتش فیروزه(آتش)که چهارشنبه به مدت یک روز کاری تمدید شده بود، با موفقیت انجام شد.
پذیرهنویسی صندوق طلای «لیان» با موفقیت انجام شد
پذیرهنویسی شانزدهمین صندوق سرمایهگذاری پشتوانه طلا و هجدهمین صندوق کالایی بورس کالا با نماد «لیان» که از روز ۲۴ آذرماه به مدت سه روز کاری آغاز شده بود، با جذب ۴۹۵میلیارد تومان با موفقیت به اتمام رسید.
پذیرهنویسی شانزدهمین صندوق سرمایهگذاری پشتوانه طلا با نماد «لیان» از روز شنبه ۲۴ آذرماه به مدت سه روز کاری آغاز شده بود که در روز اول ۳۸۳میلیون تومان و در روز دوم ۱۱۲میلیون تومان سرمایه عموم مردم جذب شد و تمامی واحدهای این صندوق با موفقیت به فروش رسید.