در تور رسانه ای بازدید خبرنگاران از عرصه های منابع طبیعی شهرستان سمیرم، ضرورت تخصیص اعتبارات و تجهیز منطقه برای کنترل و مقابله با حوادث غیرمترقبه بویژه آتش سوزی مراتع و جنگل ها مطرح شد.
به گزارش خبرنگار اقتصاد بازار، مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان اصفهان با اشاره به ۲۹ شهرستان استان و مساحتی معادل ۱۰.۷ میلیون هکتار، گفت: بیش از ۹۰درصد از این مساحت، شامل ۹.۸ میلیون هکتار عرصه‌های منابع طبیعی و ملی، حدود ۴۰۳ هزار هکتار جنگل معادل (۴ درصد)، ۶ میلیون هکتار مرتع معادل (۶۴ درصد) و سه میلیون هکتار بیابان معادل (۳۲ درصد) است.
او افزود: جنگل‌های استان اصفهان به‌طور عمده در ۲ شهرستان فریدونشهر با ۴۰ هزار هکتار و سمیرم با ۲۵ هزار هکتار پراکنده است و سرانه جنگل آن کمتر از ۰.۱ هکتار است اما با وجود سطح به نسبت کم از تنوع گونه‌ای خوبی (۳۵ گونه درختی و درختچه‌ای) برخوردار است.
محمدعلی کاظمی اعلام کرد: از ابتدای سال تا به امروز ۴۲۰ هکتار از عرصه‌های طبیعی استان و بیشتر در بخش مراتع دچار آتش سوزی شده است. در واقع، امسال ۴۲ فقره حریق در منطقه داشتیم که بیشترین آن در شهرستان سمیرم در جنوب استان گزارش شده است.
او توضیح داد: مقایسه آمار موجود نشان می‌دهد که وسعت حریق در سال جاری نسبت به سال گذشته افزایش داشته که یکی از دلایل آن بالا رفتن دمای هوا است. البته، سهل انگاری گردشگران، مسافران و شکارچیان یکی از اصلی ترین دلایل وقوع حریق در مراتع و جنگل‌هاست. رها کردن ته سیگار، خاموش نکردن آتش و انداختن شیشه و بطری در طبیعت (مانند ذره بین عمل می‌کند) سبب آتش سوزی و از بین رفتن سرمایه‌های طبیعی ارزشمند می‌شود.
کاظمی خاطرنشان کرد: اختلاف‌های بین کشاورزان و دامداران با یکدیگر و آتش زدن اراضی در اختیار طرف مقابل، دیگر دلیل حریق در مراتع و تا حدودی جنگل‌هاست که ما در این ارتباط عوامل مخرب را شناسایی می‌کنیم.
او ادامه داد: تصرف اراضی ملی نیز از دیگر دلایل است، به این ترتیب که افراد سودجو با هدف غصب زمین‌های موجود و معمولا کشت و کار دست به چنین اقدام وحشیانه‌ای می‌زنند.
مدیرکل منابع طبیعی اصفهان تصریح کرد: برای تمام موارد آتش سوزی پرونده قضایی در محاکم ذیصلاح تشکیل می‌شود تا به صورت قانونی مورد بررسی قرار گیرند.
او تاکید کرد: تخصیص اعتبارات و فراهم نمودن تجهیزات مناسب می تواند به یگان های حفاظت، محیط بانان و کارکنان منایع طبیعی در حفظ و حراست از عرصه های طبیعی و جنگل ها کمک کند.
آتش سوزی های منطقه سمیرم با منشاء انسانی و بویژه گردشگران
در این دیدار، رییس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان سمیرم اظهار کرد: سمیرم به‌عنوان نخستین ذخیره‌گاه جنگلی اُرس در کشور در جوار زاگرس مرکزی و دنا و همچنین ۲ ذخیره‌گاه جنگلی داغباشی و تنگ خشک با افزون بر ۵۲۷ هزار هکتار مساحت، ۴۵۵ هزار هکتار عرصه ملی، مرتعی و جنگلی و ۸۱ هزار هکتار رویشگاه جنگلی بعنوان حوزه الگویی سازمان جنگل‌های کشور در ۱۶۰ کیلومتری جنوب اصفهان قرار دارد.
او هشدار داد: با توجه به خشکسالی، رشد گیاهان یک‌ساله و نبود آب، احتمال وقوع آتش‌سوزی در مراتع این شهرستان بسیار جدی است.
سیدحسن فاطمی خاطرنشان کرد: سال گذشته ۱۹ فقره آتش سوزی در بخش‌های «پادنا»، «مرکزی» و «وردشت» از جمله در مناطق «آب‌سُمبه» ۲ فقره، «گل‌کن»، «رودآباد»، «ماندگان»، «سرگز»، «دیلی»، «گنجگان» ۲فقره، «کلیجه»، «چهارراه و تنگ خشک» ۲ فقره، «چشمه رحمان»، «قلعه قدم»، «باغ مقصودعلی»، «بیدخسرو»، «بُهُرز»، «ملک خلیفه» و «حاجی‌آباد» به ثبت رسید که در مجموع حدود ۳۶.۸۱ هکتار از مراتع و جنگل‌هاب منطقه بر اثر آنها از بین رفت.
او با تاکید براینکه بیشتر این آتش سوزی‌ها اعم از عمدی یا سهوی، منشأ انسانی داشته، تصریح کرد: بی‌احتیاطی گردشگران در روشن کردن آتش، رهاسازی بطری‌ها، انداختن ته‌سیگار از خودروها و سوزاندن بقایای محصولات کشاورزی توسط کشاورزان از دلایل شایع آتش سوزی در این مراتع بوده است.
فاطمی با بیان اینکه وزش باد نیز در برخی مناطق سخت‌گذر(صعب‌العبور) موجب گسترش حریق‌ها شد، افزود: سال گذشته بیشترین آسیب به مراتع بخش پادنا وارد شد و با اینکه روند احیای مراتع حادثه‌دیده زمانبَر و پرهزینه است اما مناطق دارای سند طرح مرتعداری نظیر «باغ مقصود علی» با مشارکت بهره‌برداران مرتع تا حدی احیا شد.
فاطمی با اشاره به خشک شدن برخی منابع آبی مورد استفاده دام‌ها و عدم چرای دام در مراتع هشدار داد: احتمال وقوع آتش سوزی در این مراتع بسیار بالاست و منطقه ونک به‌دلیل پوشش متراکم گیاهان یک‌ساله و نبود منابع آب، از نقاط پرخطر محسوب می‌شود.
وی ادامه داد: اداره منابع طبیعی با آموزش دهیاران، بخشداری‌ها و اطلاع رسانی به دامداران، کوشیده است آگاهی عمومی را افزایش دهد و همچنین هفت دستگاه خودروی کمک‌دار اداری و استیجاری به وسایل اطفای حریق از جمله دمنده، بیل و آتش‌کوب برای گشت‌زنی در مناطق بحرانی مجهز شد.
وی گفت: بر اساس استاندارد به ازای هر ۱۰ هزار هکتار، یک نیروی حفاظتی و یک خودروی مجهز مورد نیاز است اما تجهیزات موجود در اداره کفاف گستره وسیع شهرستان را نمی‌دهد و در صورت وقوع چند حریق همزمان، کنترل آنها دشوار خواهد شد.
رییس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری سمیرم با تقدیر از نقش دهیاری‌ها، شوراهای محلی و گروه‌های مردمی در شناسایی، گزارش و کنترل آتش سوزی‌ها گفت: در آتش سوزی منطقه «چهارراه» همکاری سریع گروه‌های مردمی موجب کنترل سریع آتش شد و گروه همیاران طبیعت زاگرس در منطقه ونک نیز در این زمینه مشارکت موثری داشتند.
وی درباره پیگیری قضایی آتش سوزی‌ها گفت: در اغلب موارد به‌دلیل شناسایی نشدن عامل انسانی، پرونده‌ای تشکیل نشد اما در یک مورد در منطقه وردشت، ۲ کشاورز به‌دلیل آتش زدن بوته‌های مرتعی شناسایی و به مراجع قضایی معرفی شدند.
فاطمی اضافه کرد: مراتع شهرستان فاقد بیمه است اما مراتع دارای طرح مرتعداری در فصل پاییز از حمایت دولت برای احیا برخوردار شدند.
رییس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری سمیرم تاکید کرد: آتش‌سوزی‌ها نه‌تنها پوشش گیاهی و تنوع زیستی را از بین می‌برد، بلکه در پی آن گونه‌های جانوری مانند لاک‌پشت و مار نابود می‌شوند و نمونه‌هایی از این فاجعه در «داغباشی» و «آب سُمبه» مشاهده شد.
وی از مردم، گردشگران و دامداران خواست تا در فصل خشک از روشن کردن آتش در طبیعت و رهاسازی ته‌سیگار روشن، بطری و اشیای براق که در طبیعت یا حاشیه جاده‌ها همچون ذره‌بین عمل می‌کنند، پرهیز نمایند و در صورت مشاهده دود یا حریق، مراتب را فوری به شماره‌های ۱۵۰۴ یا ۱۳۹ اطلاع دهند.
نکته حائز اهمیت در این تور رسانه ای گفتگو با عرصه داران منابع طبیعی سمیرم بود که علیرغم نقش قابل توجهی که در تولید محصولات دامی، کشاورزی بویژه سیب و گیاهان دارویی دارند، از امکانات دسترسی به خدمات درمانی، شبکه تلفن همراه و حمل و نقل مناسب و تجهیزات لازم برای مقابله با حوادث برخوردار نیستند.
فرزانه افسرطه