برخی از کشورها در حال کاهش محدودیتهای به وجود آمده بر اثر ویروس کرونا برای بازگشایی مرزهای خود هستند. با این حال، بر اساس پیشبینی سازمان جهانی گردشگری، تعداد گردشگران در سال جاری میلادی تا حدود ۸۰ درصد کاهش خواهد یافت.
این تغییرات وابسته به زمان رفع محدودیتهای سفر هستند. سازمان جهانی گردشگری برنامههای تغییرات ماهانه تعداد گردشگر ورودی در ادامه سال جاری میلادی را مورد بررسی قرار داده است. تعداد گردشگران ورودی که در ابتدای سال ۲۰۲۰ رشد ماهانه ۲ درصدی را تجربه کرد در ماه فوریه(بهمن-اسفند۹۸) ۹ و در ماه مارس(اسفند-فروردین) ۵۷ درصد کاهش یافت.
بر اساس برنامه نخست، باز شدن تدریجی مرزها و کاهش محدودیت سفر در اوایل ماه جولای(تیرماه)، موجب کاهش ۵۸ درصدی گردشگران میشود. اگر رفع محدودیتها تا ماه سپتامبر(شهریور-مهر) طول بکشد، شاهد افت ۷۰ درصدی گردشگران ورودی خواهیم بود و براساس سناریوی سوم، اگر این محدودیتها در ماه پایانی سال میلادی یعنی دسامبر(آذر-دی) رفع شوند، تعداد گردشگران ورودی تا ۷۸ درصد کاهش مییابد.
گردشگران خارجی به ایران بازمیگردند
محدودیتهای ورود گردشگران خارجی بهتدریج و با توجه به دستورالعملهای بهداشتی در حال کاهش است و بهزودی شاهد بازگشت گردشگران خارجی به کشورمان خواهیم بود. علی عابدزاده، رئیس سازمان هواپیمایی کشور از امضای موافقتنامههای بهداشتی بین کشورها در زمینه جلوگیری از شیوع کرونا و رفع محدودیت پروازهای خارجی خبر داده و گفته است محدودیتهای پروازی در حال کاهش هستند. به گفته او، شرکتهای خارجی اکنون منتظرند تا پروتکلهای بهداشتی میان کشورها امضا و توافقها انجام شود تا بتوانند مسافران را طبق پروتکلهای خاص بهداشتی و پزشکی جابهجا کنند.
رئیسجمهوری نیز هفته گذشته با یادآوری اهمیت صنعت گردشگری در اقتصاد کشور و سهم قابل توجه آن در چرخه زندگی اقوام و از جمله مناطق روستایی، به وزیر میراث فرهنگی و گردشگری دستور داد با همکاری مسئولان کمیته بهداشتی ستاد ملی مقابله با کرونا، پروتکلهای بهداشتی لازم برای بازگشت فعالان این صنعت به عرصه فعالیت و نقشآفرینی مؤثر آنها در تحقق شعار جهش تولید را تهیه و به شکل دقیق اجرا کنند.
کدام محدودیتها از سر راه گردشگری جهان برداشته میشود؟
در شرایطی که محدودیتها بهتدریج برطرف میشود، بسیاری از کشورها فکر کردن درباره موتور حیاتی اقتصاد خود یعنی گردشگری را آغاز کردهاند.اتحادیه اروپا در جستوجوی راهحلی برای این است که چگونه مرزهای داخلی خود را به روی گردشگران تابستانی باز کند. استرالیاییها به احتمال زیاد اجازه خواهند داشت از ماه جولای(تیر) به نیوزلند سفر کنند و برخی از جزایر دریای کارائیب مانند سنت لوسیا، ابتدای ماه ژوئن(خرداد) میزبان گردشگران بودند.
با همه این تلاشها، تعداد گردشگران بینالمللی براساس برآورد سازمان جهانی گردشگری در سال میلادی جاری کاهش خواهد یافت.
ضربه اقتصادی کرونا به مقاصد گردشگری
براساس آخرین آمار سازمان جهانی گردشگری، مقصد شماره یک گردشگران در سال ۲۰۱۸ فرانسه بوده که نزدیک به ۹۰ میلیون گردشگرر در این سال، وارد فرانسه شدند. اسپانیا نیز با آمار بیش از ۸۲ میلیون بازدیدکننده بعد از فرانسه قرار داد. در کنار این دو، آمریکا، چین و ایتالیا پنج کشور اول دارای بیشترین تعداد گردشگر خارجی را تشکیل میدهند.
کشورهایی که روزی میزبان مسافران خارجی بودند، این روزها بهشدت از شیوع ویروس کووید-۱۹ ضربه دیدهاند؛ بهگونهای که بهجز چین بهعنوان مبدأ انتشار ویروس، آمریکا، ایتالیا، فرانسه و اسپانیا یعنی پنج کشوری که بهعنوان مقاصد پرطرفدار گردشگری مطرح بودند، آمارهای بالایی را در تعداد مرگومیر ناشی از ابتلا به ویروس کرونا گزارش دادهاند.
محدودیتهای ناشی از کرونا باعث ایجاد مشکلات زیادی در اقتصاد این کشورها و البته دیگر کشورها بهویژه آنهایی شده که بر سفر و گردشگری تکیه دارند. در بین پنج کشور نخست فهرست مقاصد گردشگری، اسپانیا آسیب بیشتری از کرونا دیده است. گردشگران بینالمللی در اسپانیا سالیانه حدود ۸۱ میلیارد دلار پول خرج میکنند. این رقم حدود ۱۶ درصد از کل صادرات اسپانیاست.
مخارج گردشگران در ایتالیا حدود ۱۰ درصد صادرات این کشور است. البته این اعداد و ارقام در مقایسه با تأثیری که کرونا بر گردشگری جزیره سنت لوسیا داشته کاملاً رنگ میبازند. پرداختهای گردشگران خارجی در این جزیره بیش از ۸۱ درصد صادرات آن است.
هفت اولویت سازمان جهانی گردشگری برای ازسرگیری سفرها
بهطور کلی، صنعت گردشگری حدود ۱۰ درصد از تولید ناخالص دخلی(GDP) و مشاغل را در سطح جهان به خود اختصاص داده است. کاهش ۶۰ تا ۸۰ درصدی گردشگران بینالمللی، موجب تهدید ۱۰۰ تا ۱۲۰ میلیون شغل در جهان میشود. با توجه به اهمیت بخش گردشگری برای اقتصاد بسیاری از کشورها، سازمان جهانی گردشگری مجموعهای از دستورالعملها و توصیهها را برای کمک به بخش گردشگری و در جهت تقویت و پایداری آن در برابر کویید-۱۹ منتشر کرده است. این دستورالعملها با مشورت کمیته جهانی بحران جهانگردی تهیه شده است.
تأمین نقدینگی و حمایت از مشاغل، بهبود و اطمینانبخشی از طریق ارتقای ایمنی و امنیت، همکاری بخش دولتی و خصوصی برای یک بازگشایی کارا و مؤثر، بازگشایی مسئولانه مرزها، هماهنگی و متناسبسازی پروتکلها و رویهها، توجه به مشاغل با ارزش افزوده از طریق فناوری، پذیرش نوآوری و پایداری بهعنوان وضعیت نرمال جدید از جمله اولویتهای مورد توجه این سازمان برای بازگشایی فعالیتهای صنعت سفر و گردشگری هستند.