سال سقوط سفرهای هوایی
- توضیحات
انجمن بین‌المللی حمل‌ونقل هوایی (یاتا) در گزارش خود از ترافیک مسافرتی جهان در سال ۲۰۲۰ از کاهش ۶۶ درصدی تقاضای سفر در مقایسه با سال ۲۰۱۹ خبر می‌دهد که این میزان نشان‌دهنده شدیدترین افت ترافیک هواپیما در تاریخ این صنعت است.
برآوردهای یاتا نشان می‌دهد تقاضای مسافر بین‌المللی در سال ۲۰۲۰ در مقایسه با مدت مشابه خود در سال ۲۰۱۹ حدود ۶/ ۷۵ درصد بوده و همچنین ظرفیت پروازها با کاهش ۶۸ درصدی مواجه شده است و میزان باربری با کاهش ۲/ ۱۹ درصدی به ۶۳ درصد ظرفیت رسید. در عرصه پروازهای داخلی نیز میزان تقاضا در سال ۲۰۲۰ با کاهش ۸/ ۴۸ درصدی همراه بوده و میزان ظرفیت پروازها کاهش حدود ۳۶ درصدی داشته است و ضریب بار نیز با کاهش ۱۷ درصدی به ۶/ ۶۶ درصد رسید.
از ماه دسامبر سال گذشته شرایط ترافیک هوایی تا حدودی بهبود یافته و به کاهش ۷/ ۶۹ درصدی رسید که در مقایسه با کاهش ۴/ ۷۰ درصدی در ماه نوامبر اندکی بهبود یافته است. همچنین میزان ظرفیت پروازها تا منفی ۷/ ۵۶ کاهش یافت و ضریب بار آن با کاهش ۶/ ۲۴ درصدی به ۵/ ۵۷ درصد رسید. اما با این حال رزروهای انجام شده برای سال ۲۰۲۱ در مقایسه با سال گذشته کاهش ۷۰ درصدی را نشان می‌دهد که این امر فشار بیشتری را بر شرکت‌های هواپیمایی وارد کرده و بر زمان بهبودی این صنعت تاثیرگذار خواهد بود.
برآوردهای یاتا برای سال‌جاری میلادی بهبودی ۴/ ۵۰ درصدی تقاضا است که این صنعت می‌تواند به ۶/ ۵۰ درصد از سطح ۲۰۱۹ دست یابد. اگرچه این سناریو همچنان به‌قوت خود باقی است اما در صورت ادامه محدودیت‌های شدید سفر ناشی از انواع جدید ویروس‌های جهش‌یافته خطر نزولی بسیار شدیدتری وجود دارد. در صورت تحقق چنین سناریویی بهبود تقاضا تنها ۱۳ درصد بیش از سال ۲۰۲۰ رخ خواهد داد و این صنعت را در حد ۳۸ درصد از سطح ۲۰۱۹ قرار می‌دهد.
وضعیت صنعت هواپیمایی در سال گذشته یک فاجعه بود به‌طوری‌که با وجود بهبودی حداقلی در فصل تابستان به‌‌دلیل اوج‌گیری مجدد کرونا در فصل پاییز متوقف شد و اوضاع در تعطیلات آخر سال گذشته میلادی به‌طرز چشمگیری بدتر شد که این امر ناشی از اعمال محدودیت‌های شدیدتر در سفرها بوده است. آسیا و اقیانوسیه با کاهش ۳/ ۸۰ درصدی در میزان ترافیک هوایی بیشترین میزان افت منطقه‌ای را داشته که البته در ماه دسامبر تغییرات بسیار کمی در مقایسه با ماه‌های گذشته داشته است. ظرفیت پروازها در سال ۲۰۲۰ نیز در این منطقه در مقایسه با سال ۲۰۱۹ کاهش ۷۴ درصدی داشته و ضریب بار آن نیز با کاهش ۵/ ۱۹ درصدی به ۴/ ۶۱ درصد رسید.
شرکت‌های حمل‌ونقل اروپایی در سال ۲۰۲۰ با افت چشمگیری همراه بوده و کاهش ۷/ ۷۳ درصدی ترافیک را تجربه کرده است. و میزان ظرفیت صندلی‌ها تا ۳/ ۶۶ درصد کاهش یافت. همچنین ضریب بار آن با کاهش ۸/ ۱۸ درصدی به رقم ۸/ ۶۶ درصد رسید. در ماه دسامبر ترافیک هوایی سفرها با کاهش ۸۷ درصدی در مقایسه با ماه نوامبر روند صعودی را در پیش گرفت که البته در اواخر ماه با شروع تعطیلات معکوس شده است.
در خاورمیانه تقاضای سالانه مسافر شرکت‌های هواپیمایی در سال ۲۰۲۰ حدود ۷۳ درصد کمتر از سال ۲۰۱۹ بود و میزان ظرفیت پروازها کاهش ۶۴ درصدی داشته که ضریب بار آن با کاهش ۱۹ درصدی به حدود ۵۷ درصد رسیده است.
میزان ترافیک خطوط هوایی آمریکای شمالی و آمریکای لاتین نیز با کاهش چشمگیری همراه بوده است به‌طوری‌که میزان ترافیک کل سال ۲۰۲۰ شرکت‌های هواپیمایی در آمریکای شمالی در مقایسه با سال ۲۰۱۹ کاهش ۴/ ۷۵ درصدی داشته است و این رکود در آمریکای لاتین حدود ۷۲ درصد بوده است که این منطقه پس از آفریقا شرایط بهتری نسبت به دیگر مناطق داشته است. ظرفیت پروازها در آمریکای شمالی کاهش ۵/ ۶۵ درصدی را تجربه کرده و ضریب بار آن با کاهش ۲۴ درصدی به ۶۰ درصد رسیده است. در آمریکای جنوبی نیز میزان کاهش ظرفیت صندلی‌ها ۷/ ۶۷ درصد بوده که با کاهش ۴/ ۱۰ درصدی در ضریب بار آن به رقم ۴/ ۷۲ درصد رسیده است که بالاترین میزان در تمامی مناطق جهان به‌شمار می‌رود.
در حوزه تردد سفرهای داخلی چین و روسیه در مقایسه با دیگر کشورهای جهان شرایط بهبودی بیشتری را تجربه کرده است. براین اساس میزان تردد مسافران داخلی چین در سال ۲۰۲۰ حدود ۸/ ۳۰ درصد کاهش یافته است. اگرچه میزان کاهش سفرهای هوایی داخلی در دسامبر ۲۰۲۰ در مقایسه با دسامبر سال ۲۰۱۹ حدود ۶/ ۷ درصد بوده است اما این افت در مقایسه با کاهش ۳/ ۶ درصدی در ماه نوامبر به‌‌دلیل شیوع و اعمال محدودیت‌های مجدد افزایش یافته و وخیم‌تر شده است. در روسیه نیز میزان ترافیک داخلی مسافر در سال ۲۰۲۰ با کاهش ۵/ ۲۳ درصدی مواجه شده است که این کاهش در ماه دسامبر به ۱۲ درصد رسیده که در مقایسه با کاهش ۲۳ درصدی در ماه نوامبر شرایط بسیار بهتری را تجربه کرده است. بهبودی ترافیک داخلی روسیه را می‌توان در رونق گردشگری داخلی این کشور در فصل تابستان و کاهش قیمت‌ها دانست.
اگرچه جهان باتوجه به تولید و توزیع واکسن کرونا به ارتقای سریع و منظم سفرهای هوایی جهان خوش‌بین بودند اما باتوجه به اوج‌گیری کرونا و جهش‌های جدید بیماری تا حدودی این خوش‌بینی از بین رفته و جهان امروز بیش از سال گذشته در تلاطم است و مسافران با مجموعه‌ای از وضعیت نامعلوم در سفرها به‌‌دلیل محدودیت‌های مداوم سفر و تغییرات و ناهماهنگی‌های جهانی روبه‌رو هستند. نجات این صنعت تنها با همکاری دولت‌ها و اعتبارسنجی واکسن‌ها امکان‌پذیر خواهد شد که با مهار ویروس کرونا، مرزها بازگشایی شده و سفرهای هوایی بین‌المللی از سرگرفته شود. ارائه پاسپورت دیجیتالی -طرح یاتا- یکی از راه‌های مدیریت سفر برای دولت‌ها در آینده محسوب می‌شود همچنین صنعت هواپیمایی برای ادامه حیات خود به حمایت مداوم مالی دولت‌ها نیازمند است.