آمارهای به ثبت رسیده هم نشان میدهد سیستان و بلوچستان در بهار سال ۹۷ با ۶/ ۱۸درصد بعد از استان چهارمحال و بختیاری و کرمانشاه بیشترین نرخ بیکاری را در مقایسه با استانهای دیگر داشته است. مقایسه نرخ بیکاری بهار ۹۷ با مدت مشابه سال قبل هم حاکی از آن است که بیشترین رشد نرخ بیکاری مربوط به استان سیستان و بلوچستان بوده؛ بهطوری که در بهار ۹۶ این استان با معادل ۷/ ۱۲ درصد نرخ بیکاری و در بهار ۹۵ با ۸/ ۱۰درصد نرخ بیکاری از وضعیت بهتری نسبت به سال بعد برخوردار و سال به سال شاهد افزایش نرخ بیکاری بوده است. اما بسیاری از صاحبنظران حوزه گردشگری معتقدند این استان زمانی میتواند از چنین شرایطی خارج شود که جریان گردشگری در این استان و شهرهایش به حرکت دربیاید که خود باعث خواهد شد اشتغالزایی بهصورت مستقیم و غیرمستقیم ایجاد شود.
افزایش ۴۷ درصدی پرواز به چابهار
در همین راستا و برای افزایش فعالیتهای گردشگری در این بخش از کشور و توسعه زیرساختها و ایجاد اشتغالزایی جامعه محلی، «باشگاه دوستداران چابهار» با همکاری جامعه تخصصی گردشگری الکترونیک، منطقه آزاد چابهار و جامعه هتلداران ایران راهاندازی شد؛ باشگاهی که با هدف کاهش قیمت تمامشده سفر تا ۲۰درصد برای گردشگر و ایجاد فرصت فعالیت زیرساختهای گردشگری در این منطقه از جمله حمل و نقل، اقامت، مراکز تفریحی، رستوران و... ایجاد شده است. بر همین اساس نیز مدیرعامل سازمان منطقه آزاد چابهار از افزایش پروازهای ورودی به چابهار در سال ۹۷ و همچنین از کاهش ۲۰ درصدی هزینههای سفر به چابهار در صورت عضویت در باشگاه دوستداران چابهار خبر داد. عبدالرحیم کردی، در نشستی که با هدف رونمایی از فعالیتهای باشگاه دوستداران چابهار برگزار شده بود، گفت: «گردشگری صنعتی است که امروزه از سایر صنایع پیشی گرفته؛ اما متاسفانه به اندازه وسع خود از این ظرفیت استفاده نکردهایم.» او به این نکته هم اشاره کرد که در حال حاضر به دلیل توجه ملی و بینالمللی به منطقه آزاد چابهار میتوان از آن بهره درست و کاربردی با هدف رشد گردشگری در این شهر برد و گفت: «توسعه فضای مجازی و تغییر ذائقه مردم فضای گردشگری را تحتتاثیر قرار داده و این روزها چابهار در مقیاس ملی و بینالمللی مورد توجه جدی صاحبان سرمایه در داخل و خارج از کشور قرار گرفته است.
در حالی که طی سالهای گذشته چابهار به دلیل دوری مسافت و هزینههای بالای سفر و همچنین نبود مراکز اقامتی، مورد توجه گردشگران نبود، اما طی دو سال گذشته با کاهش هزینه، سعی در جذب گردشگر داشته است.» مدیرعامل سازمان منطقه آزاد چابهار در ادامه به آمارهایی اشاره کرد که نشان میدهد در حال حاضر چابهار روند رو به رشدی را برای توسعه گردشگری طی میکند و همچنان این روند ادامه داشته تا جایی که این منطقه به یک قطب گردشگری در میان گردشگر داخلی و خارجی تبدیل شود: «هماکنون، فرودگاه چابهار در روز حداقل ۳ پرواز رفت و برگشت به تهران و مشهد انجام میدهد که در روزهای پر ترافیکتعداد آنها به ۶ و ۷پرواز نیز میرسد.» مدیر عامل سازمان منطقه آزاد چابهار از راهاندازی ایرلاین اختصاصی منطقه آزاد چابهار (آساجت) نیز خبر داد و گفت: «پروازهای این ایرلاین به زودی انجام میشود که در کاهش هزینه سفرهای هوایی به این منطقه موثر خواهد بود.»
توسعه زیرساختی
او در ادامه صحبتهایش به توسعه مراکز اقامتی در این شهر نیز اشاره کرد و گفت: «در سال جاری ساخت ۹ هتل در چابهار آغاز شد که ۲ هتل آن ۵ ستاره است؛ علاوه بر این، احداث ۱۰ واحد بومگردی نیز هدفگذاری شده که یک واحد آن در حال حاضر فعالیت کاربری خود را شروع کرده. این در حالی است که از ابتدای تاسیس منطقه آزاد چابهار تا سال گذشته فقط یک هتل ۵ ستاره در این استان وجود داشت. طی دو سال آینده هم ۱۵۰۰ تخت هتلی به مجموعه هتلهای چابهار اضافه خواهد شد.» به عقیده او، وجود باشگاه دوستداران چابهار نه تنها باعث تحول صنعت گردشگری در منطقه آزاد چابهار میشود، بلکه امکان تحول گردشگری در تمام مناطق آزاد کشور و حتی گردشگری در ایران نیز از این طریق وجود دارد. درنتیجه او به این نکته تاکید کرد که در صورت موفقیتآمیز بودن روند کار این باشگاه آن را تسری داده و امکان آنکه در مناطق آزاد دیگر از جمله قشم نیز اجرایی شود، وجود دارد. کردی با ابراز امیدواری نسبت به راهاندازی باشگاه دوستداران چابهار در کاهش قیمت تمام شده سفر گفت: «آنطور که برنامهریزیها و فعالیتهای این باشگاه در حال پیشروی است نشان میدهد با عضویت در این باشگاه بهطور متوسط ۲۰ درصد هزینه سفر به چابهار کاهش خواهد یافت.»
عبور از گردشگری سنتی به گردشگری دیجیتالی
آنطور که به نظر میرسد باشگاه دوستداران چابهار با استفاده از فرصتهای ایجاد شده از طریق فناوری اطلاعات گردشگری میخواهد منطقه آزاد چابهار و سواحل مکران در جنوب شرق ایران را گسترش و به روزرسانی کند. در همین راستا حسن تقیزاده انصاری، رئیس جامعه گردشگری الکترونیکی ایران هم در این نشست به شعار سازمان جهانی گردشگری امسال اشاره کرد و گفت: «شعار امسال سازمان جهانی جهانگردی «تغییر ماهیت گردشگری به سمت گردشگری الکترونیک» است. برای همین گردشگری ایران هم باید به سمتی حرکت کند که در راستای تحقق و رسیدن به چنین هدفی باشد.» او ادامه داد: «عبور از فضای سنتی به سمت دیجیتال یک امر مهم است که دیر یا زود باید به آن دست پیدا کرد و چارهای جز آن وجود ندارد. چون در هر صورت آمارها نشان میدهد بیش از ۹۵ درصد گردشگران جهان برای انتخاب مقصد گردشگری خود از فضای مجازی استفاده میکنند.» رئیس جامعه گردشگری الکترونیکی ایران نیز به همین منظور وجود باشگاه دوستداران چابهار را امری ضروری دانست و گامی تلقی کرد که میتوان امیدوار بود حرکت به سمت گردشگری الکترونیک را شروع کند: «باشگاه دوستداران گردشگری میتواند موقعیت مناسبی باشد برای آنکه جذب گردشگر صورت گیرد و همچنین وفاداری گردشگر را به همراه داشته باشد.»
به باور انصاری، باشگاه دوستداران چابهار اگر به نحوی پیش برود که به اهداف عالی خود برسد این اتفاق میتواند نویدبخش رونق گردشگری باشد. اهمیت صنعت گردشگری برای ایجاد تحول اقتصادی چه در سطح محلی، چه ملی و بینالمللی بر کسی پوشیده نیست. با این همه پیش از هر چیزی لازم است مسوولان بخش دولتی و خصوصی باتوجه به وجود پتانسیل موجود آنها را کشف و به مرحله اجرایی شدن برسانند که یکی از این پتانسیلهای نهفته منطقه آزاد چابهار است. ایده ایجاد چنین باشگاهی روی کاغذ میتواند نگاه خوشبینانهای را میان فعالان گردشگری ایجاد کند؛ اما به شرط آنکه در عمل نیز چنین قابلیتی به اجرا درآید؛ بهطوری که هم جامعه محلی و هم جامعه فعال در زمینه گردشگری و هم سرمایهگذاران بخش خصوصی به این اهمیت پی ببرند و تلاش شود تا نتیجه عملیاتی موفقیتآمیزی به همراه داشته باشد که در نهایت چنین ایدهای، الگویی باشد برای سایر مناطق آزاد و البته سایر مناطق گردشگری کشور.