تغییر جهت فعالیت دفاتر مسافرتی؟
- توضیحات
طبق آخرین آمار رسمی تعداد گردشگران خروجی در سال ۹۷ معادل ۷ میلیون و ۲۴۲ هزار و ۶۶۷ نفر بوده که نسبت به سال ۹۶ با ۱۰ میلیون و ۵۴۲ هزار و ۹۵۲ گردشگر خروجی، کاهشی بیش از ۳۰ درصدی داشته است. این کاهش که متاثر از نرخ ارز بوده به این معناست که بسیاری از آژانس‌های مسافرتی که روی سفرهای خروجی کار می‌کردند، سال گذشته اصلی‌ترین منبع درآمدشان را از دست دادند؛ اتفاقی که در نهایت منجر به تعطیلی و مرخصی بسیاری از آنها شده است.
با این همه به نظر می‌رسد آنچه باعث خواهد شد این آژانس‌های گردشگریبار دیگر به چرخه فعالیت بازگردند، حرکت به سمت جذب گردشگران ورودی باشد؛ چراکه آمارها نشان می‌دهد سفرهای ورودی در سال ۹۶ معادل ۵ میلیون و ۱۱۳ هزار و ۵۲۴ مورد بوده که در سال ۹۷ به ۷ میلیون و ۴ هزار و ۱۱۳ نفر رسیده و رشد بیش از ۵۲درصد را در تعداد گردشگر ورودی ثبت کرده است. آژانس‌های خروجی‌کار اغلب بر این باورند که در زمینه ورود به بخش گردشگر ورودی، انحصار در اختیار بخش کوچکی از تورگردانان قرار دارد؛ اما بسیاری از فعالان گردشگری بر این عقیده‌اند چنین آژانس‌هایی که شاید تعداد آنها نیز محدود باشد و در زمینه گردشگر ورودی فعالیت می‌کنند به واسطه سال‌ها تجربه، سرمایه‌گذاری و... توانسته‌اند چنین بازاری به‌دست بیاورند؛ کاری که از ابتدا آسان نبوده. از سوی دیگر، در سال‌های اخیر بازارهای جدیدی در کشورهای همسایه از جمله عراق و آذربایجان ایجاد شده که فرصت را در اختیار آژانس‌ها برای ورودی به حوزه جذب گردشگر ورودی می‌دهد؛ بازارهایی به جز اروپا، آمریکا و... که اغلب در اختیار آژانس‌های گردشگری باسابقه قرار دارد.
حرمت‌الله رفیعی، رئیس هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی ایران هم بر این باور است از آنجا که منع قانونی در زمینه ورود آژانس‌های گردشگری به بخش گردشگر ورودی وجود ندارند، آنها می‌توانند کشورهای همسایه و... را بازار هدف خود قرار دهند. او به «دنیای‌اقتصاد» از تشکیل کمیته‌ای در انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی خبر می‌دهد که در زمینه تورهای ورودی آغاز به کار کرده و بازار هدف را نه کشورهای اروپایی و آمریکایی بلکه کشورهایی همچون عراق، چین، پاکستان، افغانستان، عمان، روسیه و... قرار داده است؛ به گونه‌ای که حضور در این کشورها، حضور در نمایشگاه‌ها و... با هدف معرفی ایران به‌عنوان یک مقصد گردشگری امن و البته ارزان‌قیمت باشد. رفیعی همچنین به این نکته اشاره می‌کند که اگر سازمان میراث‌فرهنگی، وزارت امور خارجه و سایر دستگاه‌های متولی بتوانند همکاری‌های لازم در این زمینه را داشته باشند و با حمایت‌های خود به دفاتر خدمات مسافرتی این فرصت را بدهند تا تغییر جهت از گردشگری خروجی به سمت ورودی بدهند، می‌توان امیدوار بود دیگر شاهد تعطیلی آژانس‌ها نباشیم.
هادی شیرازی، دبیر جامعه تورگردانان ایران از آمادگی این جامعه برای کمک به آژانس‌های گردشگری خبر می‌دهد که تاکنون در زمینه گردشگر ورودی فعالیت نداشته‌اند و قصد ورود به این حوزه دارند. او معتقد است مدیریت تورهای ورودی علاوه بر اینکه یکصنعت و هنر است، لازم است فعالان در این بخش علاوه بر حضور در مقصدهای مدنظر، به تبلیغ و معرفی ایران پرداخته و نگاه منفی که نسبت به این کشور وجود دارد را از بین ببرند. شیرازی در نهایت تاکید می‌کند که برای جذب گردشگر ورودی از کشورهای اروپایی و آمریکایی هیچ انحصاری وجود ندارد و هر آژانسی که توانایی کار در این حوزه را داشته باشد، می‌تواند به آن ورود کند. طی چند روز گذشته رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی استان تهران از تعطیلی و مرخصی رفتن بخش زیادی از آژانس‌های مسافرتی خبر داد؛ بحرانی که شاید با تغییر حوزه فعالیت آژانس‌ها و سوق یافتن آنها به سمت جذب گردشگر ورودی بتوان امیدوار بود، از سر فعالان دفاتر مسافرتی بگذرد.