جزیره دور از دسترس گردشگران

بررسی‌های «دنیای‌اقتصاد» درباره سفر به جزیره کیش نشان می‌دهد: «هزینه وسیله سفر» و همچنین «هزینه اقامت» در شرایط فعلی به دو عامل بازدارنده سفر گردشگران داخلی به این جزیره، تبدیل شده است به‌طوری‌که سفر هوایی به‌عنوان تنها امکان حمل‌ونقلی برای رفتن به کیش در کنار قیمت بلیت هواپیما در تعطیلات محدود و موردی باعث شده هزینه وسیله سفر برای غالب خانوارها از توان اقتصادی‌شان فراتر رود. مجموع هزینه‌های گردشگری یک خانوار سه نفره برای سفر به جزیره کیش در ایام غیرتعطیل سال –از جمله حال حاضر- با احتساب اقامت در هتل سه ستاره و معمولی حدود ۵/ ۳ تا ۴ میلیون تومان برآورد می‌شود که البته این رقم در تعطیلات آخر هفته یا تعطیلات مناسبتی، از ۵ میلیون تومان فراتر می‌رود. تورم عمومی و اوضاع نامناسب مالی و اقتصادی خانوارها طی دو سال گذشته باعث شده عمده ایرانی‌ها برای کاستن از هزینه‌های غیرضرور خود، در گام اول، مسافرت‌های سالانه را کاهش بدهند یا مقاصد گردشگری را از شهرها و استان‌های نیازمند خرج بالای سفر به مناطق گردشگری ارزان، تغییر دهند.

کیش از جمله مقاصد گران سفر برای ایرانی‌ها محسوب می‌شود که در شرایط فعلی عملا به جزیره دور از دسترس تبدیل شده است. تحقیقات میدانی از آژانس‌های مسافرتی نشان می‌دهد: تقاضا برای رزرو هتل در کیش کاهش پیدا کرده است. فعالان بازار گردشگری کیش با این حال به ۵ ماه پایانی سال امیدوارند که با توجه به تغییر مطلوب آب و هوا در این جزیره، احتمال می‌رود سفرها به این منطقه افزایش پیدا کند. هر چند بخشی از این احتمال نه به گردشگران تفریحی که به حضور صاحبان کسب و کار برای برگزاری نمایشگاه و همایش‌ مربوط است. سهم کیش از مقاصد سفر گردشگران داخلی نسبت به سایر شهرهای کشور، کمتر از ۳ درصد است که با توجه به ویژگی‌های منحصر به فرد این منطقه دریایی، رقم بسیار پایینی است. رشد ناچیز ورود گردشگر به کیش طی نیمه اول امسال عمدتا متاثر از «انصراف مسافران کشورهای خارجی ناشی از افزایش نرخ ارز» بوده است در حالی که سایر گردشگران داخلی، این جزیره را فعلا از اولویت سفر خارج کرده‌اند. تعداد مسافران ورودی به شهرهای شمالی طی نیمه اول امسال، بیش از ۵ برابر گردشگران کیش بوده است که همین فاصله شدید ناشی از اختلاف هزینه‌های سفر، اثر منفی شرایط وخیم مالی خانوارها بر روند و توزیع سفرهای توریستی داخلی را مشخص می‌کند.

مسافران جزیره کیش از راه هوایی و دریایی به این جزیره سفر می‌کنند که اگر قیمت بلیت‌ها به مقصد کیش در داخل کشور از حد توان مالی گردشگران بالاتر نبود؛ احتمالا تعداد گردشگران ورودی به این جزیره از تعداد فعلی، به مراتب فراتر می‌رفت. دومین چالشی که موجب رکود گردشگران ورودی به جزیره کیش شده است مربوط به کمبود ظرفیت هتل‌های فعال در این جزیره می‌شود که معمولا در نیمه دوم سال که میزان مسافران افزایش می‌یابد مشکلاتی را برای این جزیره ایجاد می‌کند. سومین چالش این رکود مربوط به هزینه اقامت در هتل‌های این جزیره می‌شود که جایگزین دیگری هم ندارد و بسیاری ترجیح می‌دهند به‌جای سفر به کیش با چنین هزینه‌هایی به سایر شهرها با صرف هزینه کمتر سفر کنند. طبق تحقیقات «دنیای‌اقتصاد» هزینه سه شب اقامت یک خانوار سه‌نفره در یک هتل سه ستاره کیش حدود یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان است و اقامت یک خانوار سه‌نفره در هتل پنج ستاره کیش حدود ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان تمام می‌شود که با توان اقتصادی غالب گردشگران داخلی همخوانی ندارد و علاوه‌بر آن نیز در این جزیره همانند سایر شهرهای کشور جایگزینی برای اقامت (سوئیت، ویلا، خانه شخصی و...) وجود ندارد. همچنین هزینه بلیت رفت و برگشت هواپیما برای یک خانواده سه نفره از شهرهای مختلف کشور به کیش در ایام خاص سال (تعطیلات مناسبتی) نیز حدود پنج میلیون تومان است.

سهم کیش از مقاصد گردشگری داخلی ۲ درصد است که در شش ماه ابتدای امسال نیز افزایش چندانی نداشته زیرا نه‌تنها تمامی گردشگرانی که به خارج از کشور سفر می‌کردند این جزیره را به مقصد جدید خود تبدیل نکرده‌اند حتی مسافران داخلی که به کیش سفر می‌کردند نیز به علت شرایط اقتصادی حاکم بر اغلب خانوارها جزیره کیش را از مقاصد گردشگری خود حذف کرده‌اند. محسن غریب، دبیر جشنواره تابستانی کیش در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» عنوان کرد: با وجود شرایط سختی که از نظر اقتصادی به علت تحریم در کشور وجود داشت در جزیره کیش نیز شاهد ممنوعیت ورود برخی کالاها بوده‌ایم. همچنین امسال هزینه سفر به کیش نسبت به سال گذشته افزایش یافته که یکی از دلایل اصلی آن رشد قیمت بلیت هواپیما بود که همین امر بخش گردشگری را تحت فشار قرار داد. وی افزود: تاکنون جزیره کیش به‌عنوان یک «مقصد برتر گردشگری» معرفی شده که به‌رغم مشکلاتی که وجود دارد در نیمه ابتدای امسال نسبت به زمان مشابه سال گذشته با افزایش گردشگر ورودی مواجه بوده‌ایم و طبق آمار سامانه ثبت مسافر -که در بندرگاه و فرودگاه این جزیره فعال هستند- در شش ماه ابتدای سال ۹۷ میزان مسافران ورودی به جزیره کیش ۸۳۵ هزار نفر و در مدت مشابه سال ۹۸ میزان مسافران ورودی افزایش یافته و به ۹۳۰ هزار نفر رسیده که ۱۱ درصد رشد داشته است.

غریب در خصوص علت افزایش گردشگران ورودی به جزیره کیش گفت: یکی از اصلی‌ترین دلایل آن افزایش قیمت دلار بوده که موجب شده مسافرانی که به کشورهای حاشیه‌ای ایران سفر می‌کردند امسال سفر به جزیره کیش اولین مقصد جایگزین آنها شود. در حال حاضر ۱۵ هزار تخت آماده پذیرایی از گردشگران وجود دارد که در ۵۳ هتل جای گرفته‌اند که سه هتل‌ امسال افتتاح شده‌اند. وی تاکیدکرد: در شش ماه اول، همین ظرفیت موجود هتل‌ها پاسخگوی پذیرایی و اقامت مسافران است، اما در نیمه دوم به علت شرایط آب و هوایی خوبی که در کیش حاکم است میزان مسافران دوبرابر افزایش می‌یابد به همین دلیل با کمبود هتل و تخت مواجه می‌شویم.