فعالان حوزه ساختمان می گویند، اگرچه مصالح ساختمانی به دلیل نوسانات نرخ ارز، تحریم ها و ... با قیمتی بالا در بازار موجود است، اما سیمان شاید ارزان ترین و به وفورترین محصولی موجود بود که این روزها در بازار سیاه با نرخ های گزاف معامله می شود. اگرچه بعد از آشفتگی بازار سیمان،  رجبی- سخنگوی صنعت برق 6 مرداد ماه، اعلام کرد که با هماهنگی وزارتخانه های نیرو و صمت، کارخانجات سیمانی در اولویت رفع محدودیت های برقی قرار گرفتند، اما این بازار همچنان در التهاب است. با وجودی مسئولان وزارت صمت می گویند قیمت سیمان به پاکتی ۴۰ هزار تومان رسیده است، اما گویا کف بازار خبری از این نرخ‌ها نیست و حتی پاکت 60 یا 70  هزار تومانی سیمان هم در بازار موجود نیست و بورس هم ظاهرا به جولانگاه سرمایه‌داران بزرگ تبدیل شده که به شکل عمده خط های تولید را خریداری و سپس با رکوردهای افزایشی به توزیع کنندگان خرد می‌فروشند.

تصمیم از بالاست!

حبیب الله بهرامی- مدیرعامل شرکت سیمان اصفهان در این باره به "نوسان" می گوید: متاسفانه برای مدیریت برق کشور از بالا تصمیم گرفته شد که صنعت فولاد و سیمان تنها می توانند از 10 درصد از دیماند مصرفی خود استفاده کنند، در حالیکه تحویل 10 درصد برق، به معنای تعطیلی صنعت سیمان بود. او می گوید: سیمان از جمله محصولاتی است که قابل انبار شدن نیست و زمانی که تولید نشود، نه تنها گران می شود، بلکه با قحطی محصول مواجه می شویم. او با بیان اینکه سیمان در دو مرحله تولید می شود، توضیح می دهد: در مرحله نخست مواد اولیه تبدیل به کلینکر سیمان می شود که نیازمند برق زیاد است و مرحله دوم نیز مربوط به آسیاب کردن سیمان است که به برق کمتری نیاز دارد، بنابراین تصمیم گیران می توانستند برق صنایع سیمانی را در روز قطع کنند و نصف برق مورد نیاز این صنعت را شبانه تحویل دهند تا کلینکرهای موجود آسیاب و قابل عرضه به بازار شود، اما این گونه تصمیم گیری نشد و برق سیمانی ها به نوعی کامل قطع شد. به گفته بهرامی، اگرچه در پی التهابات بازار سیمان و فشارهای موجود، طی ده روز گذشته برق صنعت سیمان دوباره به صورت پایدار تامین و تصور می شود تا دو هفته آینده در تولید و تامین سیمان بازار به نقطه ثابتی برسیم، با این وجود آثار این تصمیم اشتباه تا دو ماه آینده در بازار همچنان قابل مشاهده است. او با بیان اینکه متاسفانه این تصمیم اشتباه تاثیر خود را بر بازار سیمان گذاشت و موجب گرانی شدید این محصول شد، می گوید: در حال حاضر هر کیسه سیمان درب کارخانه حدود 26 هزار تومان است، اما با ورود به بازار بین 50 تا 100 هزار تومان به بالا عرضه می شود و اگرچه همچنان شاهد نوسانات در بازار سیمان هستیم، اما این شرایط برای کارخانه دار هیچ تفاوتی نکرده، چراکه محصول خود را با قیمت مصوب تعزیراتی عرضه می کند و اینکه سیمان در بازار بالای 60 هزار تومان است، به کمبود آن در بازار برمی گردد. مدیرعامل شرکت سیمان اصفهان، البته نقش دلالان و واسطه ها را در گرانی سیمان در بازار پررنگ نمی داند و معتقد است: سیمان در بازار موجود نیست.

او با اشاره به اینکه اگرچه اصفهان قطب تولید سیمان کشور است، اما به دلیل قطعی برق، نه تنها تولید انجام نمی شود، بلکه به دلیل عدم قابلیت انبار شدن این محصول، همچنان شاهد بحران سیمان هستیم، ادامه می دهد: باید توجه داشت که کارخانجات سیمان قابلیت یک روز انبار سیمان در سیلوهای خود را دارند و اگر مشتری نباشد، کارخانه دار ناچار به تعطیلی می شود.او درباره نقش عرضه سیمان در بورس کالا و تاثیر آن بر قیمت این محصول، می گوید: البته این تصمیم مربوط به گذشته است و نمی توان این تصمیم را به دلیل عدم تولید سیمان لغو کنیم؛ پیش از جریان قطعی برق، بسیاری از سیمانی ها، محصول خود را در بورس کالا عرضه و با دریافت پول خود، تعهد به عرضه این محصول در زمان معینی دادند، اما قطعی برق موجب عدم تولید شد تا جایی که امروز سیمانی ها باید جریمه پرداخت کنند، با این وجود معتقدم عرضه سیمان در بورس کالا موجب شفافیت در بازار می شود، چراکه عمده مشتریان سیمانی ها پیمانکاران و بتنی ها هستند.

او با بیان اینکه ظرفیت کامل تولید کارخانجات سیمان در استان روزانه 20 هزار تن است که به دلیل قطعی برق تولید آنها به صفر رسید، تصریح می کند: تبعات تصمیمات اشتباه برای قطعی برق صنعت سیمان تا دو ماه آینده همچنان در بازار احساس می شود و دیگر قیمت کاهش نخواهد یافت. بهرامی البته می گوید: کارخانجات سیمان از ابتدا هم تمایلی برای افزایش قیمت سیمان نداشتند و این گرانی به نفع آنها نشد، چراکه هنوز همانند قبل از گرانی، سیمان را درب کارخانه با نرخ 26 هزار تومان عرضه می کنند.

سیمان دیگر

ارزان نمی شود!

اما رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت ایران، در این باره به " نوسان" می‌گوید: در وهله نخست باید توجه داشت که در هر افزایش قیمتی، دیگر اقلام مصرفی مردم نیز تحت تاثیر قرار می گیرد؛ مثلا به موازات گرانی سیمان، دیگر محصولات موجود در بازار هم گران می شود. عبدالوهاب سهل آبادی با بیان اینکه کارخانجات سیمان از مدت ها قبل به دنبال عرضه محصول خود در بورس کالا بودند، اما با توجه به کمبود برق و اعلام معاون اول وقت رئیس جمهور، صنایع سیمان و فولاد ناچار به مصرف 10 درصد دیماند خود شدند تا از این طریق برق بخش خانگی تامین شود که متاسفانه کارخانجات سیمان با این تصمیم و در این بی برقی قادر به تولید نشدند.

او البته می گوید: اگرچه کارخانجات سیمان در اصفهان کلینکر مورد نیاز تولید سیمان را داشتند، توانیر می توانست برق این صنایع را شب تا صبح تامین کند تا با تولید سیمان، بازار دچار چالش نشود، اما این اجازه به صنایع سیمانی داده نشد و حل بحران خاموشی بخش خانگی، بحران سیمان را در بازار رقم زد. به گفته سهل آبادی، در نیمه تیرماه بارها این موضوع را به وزارت نیرو اعلام کردیم که اجازه دهند سیمانی ها حداقل شب تا صبح کار کنند که با عدم موافقت با این درخواست، التهابات بازار سیمان رقم خورد. او تنها عامل مشکل بازار سیمان را قطعی برق و به دنبال آن تعطیلی کارخانجات سیمان می داند که موجب شد هر پاکت سیمان حتی بالای 100 هزار تومان در بازار معامله شود و این شرایط به خوراکی برای واسطه ها تبدیل و بازار سیاه سیمان ایجاد شد.

او می گوید: اگرچه بعد از آشفتگی بازار سیمان، از هفته دوم مرداد ماه دوباره برق کارخانجات سیمان بدون محدودیت تحویل داده شد، اما تجربه نشان داده هر کالایی بعد از افزایش قیمت در کشور دیگر ارزان نمی شود، از سوی دیگر معتقدم عرصه سیمان در بورس کالا مشکل امروز این بازار را حل نمی کند. رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت استان اصفهان با اشاره به اینکه با وجود رفع محدودیت تامین برق کارخانجات سیمانی، امروز تولید سیمان در کشور بسیار کم است و از سوی دیگر باید توجه داشت که این محصول قابل انبار شدن نیست، تصریح می کند: دلیل اصلی گرانی سیمان قطعی برق و خوابیدن خط تولید کارخانجات سیمان بود، در حالیکه از همان ابتدا با برنامه ریزی و تحویل شب تا صبح برق می توانستیم، کیلنکر موجود را به تبدیل به سیمان کنند، تا بازار امروز گرسنه سیمان نباشد. او درباره نقش واسطه ها در گرانی سیمان هم می گوید: باید توجه داشت که تفاوت قیمت سیمان به جیب کارخانجات سیمان نمی رود، اما زمانی که عرضه کم می شود، دلالان و واسطه ها در بازار حضور پررنگی پیدا می کنند، با این وجود امیدواریم وزارت صمت بازار سیمان را به سمتی هدایت کند که التهابات آرام  بگیرد.