روز 12 خرداد ماه جاری سرپرست وقت سازمان امور مالیاتی در بخشنامهای مالیات مقطوع دریافت کنندگان سکه در سال 1397 از بانک مرکزی را اعلام کرد. بخشنامهای که در ابتدا با ابهامات زیادی روبهرو شد.
از اواخر آذر ماه سال 1396 بانک مرکزی در طرح سه گانه خود برای جمعآوری نقدینگی شامل پیش فروش سکه، افتتاح سپردههای ارزی و گواهی سپرده ریالی با سود 20 درصد، در صدد کنترل نوسانات بازار ارز برآمد. براین اساس در کمتر از سه ماهی که این طرح اجرا شد، حدود 7 میلیون و 600 هزار قطعه سکه تمام بهار آزادی پیش فروش شد. همچنین پیش از این و در طرح حراج سکه توسط بانک کارگشایی حدود ۲۶۰ هزار سکه تمام بهار و ۲۲۵ هزار قطعه سکه نیم بهار فروش رفت.
برآورد وزن سکههای حراجی و پیش فروش شده نشان میداد که در این طرح حدود 61 تن طلا به فروش رفت. از همان زمان برخی کارشناسان درباره سودجویی برخی در این طرح هشدار دادند، هشداری که با انتشار برخی اخبار شدت گرفت و به همین دلیل موضوع دریافت مالیات از سکههای پیش فروشی مطرح شد.
براساس اعلام رئیس سازمان بازرسی کل کشور 50 نفر معادل 5 درصد از سکههای پیش فروشی یعنی 380 هزار قطعه سکه را خریداری کردهاند که در صدر این لیست جوان 31 سالهای بود که به تنهایی ۳۸ هزار و ۲۵۰ عدد سکه خریداری کرده است.
رشد مداوم قیمت سکه پس از اجرای طرح پیش فروش که سود هر سکه را به بیش از 2 میلیون تومان رسانده بود نیز، موضوع سکههای پیش فروشی را داغ نگهداشت.
درحالی که هنگام ثبت نام سکههای پیش فروشی اعلام شده بود که این سکهها مشمول مالیات بر ارزش افزوده نمیشود، در ابتدای دهه دوم خرداد ماه و تقریباً یک سال پس از پایان طرح، سازمان امور مالیاتی برای دریافت مالیات جدید عایدی یا درآمد برنامه خود را اعلام کرد.
براساس این بخشنامه پیش خریداران تا 20 سکه از مالیات معاف هستند، اما مازاد 20 سکه تا میزان 60 سکه به ازای هرسکه 150 هزار تومان مالیات، مازاد 60 سکه تا 100 سکه 200 هزار تومان به ازای هر سکه و نسبت به مازاد 100 سکه تا میزان 200 سکه 250 هزار تومان مالیات مقطوع تعیین شده است. خریداران بیش از 200 سکه نیز با قواعد جداگانهای باید نسبت به ارائه اظهارنامه مالیاتی اقدام کنند.
دراین راستا، برخی کارشناسان اعتقاد دارند که با توجه به سود بالایی که خریداران سکه به دست آوردهاند، حتی در صورت پرداخت مالیات همچنان سود قابل قبولی نصیب آنها شده است. با این حال همچنان انتقاداتی به طرح سازمان مالیاتی برای دریافت مالیات از سکه یک سال پس از پایان طرح مطرح میشود.
درآمد ۱۰۰۰ میلیاردی دولت
روز گذشته سرپرست سابق سازمان امور مالیاتی اعداد و ارقام جالبی از طرح مالیاتستانی از سکههای پیش فروشی اعلام کرد. براساس گفتههای محمد قاسم پناهی که با تسنیم گفتوگو کرده است، از طرح مالیات بر سکههای پیش فروش شده حدود ۱۰۰۰ میلیارد تومان درآمد عاید دولت خواهد شد. دولت در لایحه بودجه سالجاری خود 208 هزار میلیارد تومان درآمد مالیاتی پیشبینی کرده بود که این رقم با تغییر در مجلس به 238 هزار میلیارد تومان رسید.
به گفته پناهی، 7.6 میلیون سکه از سوی بانک مرکزی فروخته شده که بیش از 6میلیون سکه پیش فروش شده مشمول مالیات بر درآمد خواهد بود. یک میلیون سکه زیر 20 عدد بوده و معاف از معالیات خواهد بود. به هر حال محاسبات نشان میدهد در این طرح درآمدی حدود 1000 میلیارد تومان وصول خواهد شد. بدین ترتیب 78.9 درصد از سکههای پیش فروشی مشمول مالیات شده است.
به گفته وی 50 هزار نفر کمتر از 200 سکه خریده بودند. براساس گفتههای معاون اول رئیس جمهوری در مجموع 65 هزار نفر اقدام به پیش خرید سکه کرده بودند که با این حساب تنها 15 هزار نفر بیش از 200 سکه خریدهاند. در واقع 76.9 درصد خریداران کمتر از 200 سکه خریدهاند.