ریحانه سجادی: تولید 60 درصد کل طلای کشور و ساخت 90 ماشین آلات طلا و جواهرسازی در اصفهان همه و همه موجب شد که اصفهان لقب پایتخت طلایی ایران را از آن خود کند اما این پایتختی تاوان بزرگی برای شهر داشت. واقع شدن حدود 1800 کارگاه طلاسازی در بافت مرکزی اصفهان به خصوص در خانه های قدیمی خیابان های عبدالرزاق، چهارباغ و اطراف میدان نقش جهان، موجب ورود مواد اسیدی و سیانور و ... به شبکه فاصلاب شهری شده و نگرانی هایی را برای ساکنان مجاور این کارگاه ها ایجاد کرده است.
رئيس اتحاديه سازندگان و فروشندگان طلا و جواهر اصفهان، در این باره مي‌گويد: از ابتداي ايجاد كارگاه‌هاي طلا‌سازي در اصفهان، اين كارگاه‌ها در بافت سنتي اصفهان به‌ويژه اطراف ميدان نقش‌جهان پراكنده بوده و فعاليت داشته‌اند. با پيشرفت فناوري و انجام پرداخت و پاليشينگ روي طلا، بي‌توجهي بعضي از كارگاه‌ها موجب شد كه اين مسأله آلودگي‌هايي را به دنبال داشته باشد كه البته منجر به پلمب آنها شد.
با این وجود سال هاست که بحث انتقال كارگاه‌هاي طلاسازي واقع در بافت شهر به مكاني خارج از شهر با عنوان شهرك طلا مطرح است. البته اواخر دهه 80 نیز ساخت شهرک طلا زير نظر سازمان ساماندهي شهرداري اصفهان در شهرك صنعتي اميركبير اصفهان مطرح بود اما با توجه به قوانین ساخت شهرک ها و رعایت مباحث زیست محیطی که شهرک ها باید در خارج از شعاع 50 کیلومتری باشند بر جانمایی این شهرک صنعتی در نقاط دیگر شهر تاکید شد.
مرداد سال 90، محمد کشتی آرای رییس اتحادیه صنف طلا و جواهرات ایران با تاکید بر اینکه شهرهای تهران، اصفهان، مشهد و تبریز از جمله چهار قطب اصلی طلا و جواهرات در کشور هستند که ساخت شهرک طلا برای آنها پیش بینی شده است، گفته بود که شهرک طلا و جواهراز جمله شهرک های مهم کشور است که با فراهم سازی بحث امنیتی آن موجب شده تولیدکنندگان زیادی در این شهرک ها ساکن شده و زمینه رشد و رونق آن شهرک و منطقه را فراهم کنند.
به گفته شیشه بران رئیس اتحادیه طلا و جواهر اصفهان نیز، با توجه به اينكه ساماندهي هر شغلي جزو ضوابط اوليه آن شغل به حساب مي‌آيد و از اهميت خاصي برخوردار است، نياز به ساخت شهرك طلا بيش از پيش احساس مي‌شود. به این دلیل پيرو تلاش‌هايي كه از 10 سال قبل آغاز شده بود، يكي دو سال پيش زميني به دور از بافت شهر و در مجاورت شهرک جي، نزديك فرودگاه در نظر گرفته شد.
با این وجود طی چند سال گذشته موضوع ایجاد شهرک طلای اصفهان تنها در حد حرف باقی مانده و در عمل شاهد اجرای این پروژه بزرگ نیستیم و تنها در برهه ای از زمان همچون برگزاری نمایشگاه سالیانه طلا و جواهر، مسئولان استان بر ساخت آن تاکید می کنند.
در انتقاد از این موضوع، عامل توسعه خوشه صنعت طلای استان اصفهان اواخر سال 91 با عنوان اینکه پیگیری مسئولان برای ساخت شهرک طلا جدی نیست، معتقداست که فعالان این صنف و اتحادیه سازندگان و فروشندگان طلا و جواهرات اصفهان بایستی به صورت جدی تر پیگیر احداث این شهرک می شدند، اما این کار را نکردند و چندین بار جانمایی این شهرک تغییر داده اند. اکنون این طرح صرفا مرحله طراحی، مطالعات و امکان سنجی را پشت سر گذاشته و منتظر تصویب نهایی است.
در خرداد سال 92، ذاکر اصفهانی استاندار وقت اصفهان نیز اعلام کرده بود که مجوز شهرک طلا و جواهر با مشارکت بخش خصوصی و وزارت صنعت و معدن دریافت شده و به زودی در نزدیکی فرودگاه اصفهان احداث می شود.
همچنین در تیر سال 93 رسول زرگرپور استاندار اصفهان با انتقاد بر وضعیت غیراستاندارد تولیدطلا در اصفهان، تاکید کرده بود که ساخت شهرک طلا و جواهر اصفهان با جدیت دنبال می‌شود و اگر این پروژه تا به امروز پیشرفت چندانی نداشته به‌دلیل معضلاتی بوده که امیدواریم رفع شوند و من نیز در این خصوص با رئیس جدید بنیاد مستضعفان صحبت خواهم کرد تا این مهم نیز به نتیجه برسد.
بهمن سال 93 نیز هوشنگ شیشه بران در جریان سفر رئیس جمهور به اصفهان با بیان هفت پیشنهاد کلیدی برای رونق اقتصاد استان، بر ساخت شهرک تخصصی و توریستی طلا در اصفهان تاکید کرده بود.
رئیس اتحادیه طلا و جواهر اصفهان در بیان این پیشنهاد خود به حسن روحانی، گفته بود که شهرک طلا تنها جولانگاهی است که یک سازنده، صنعتگر و صادرکننده می تواند از این سکو پرش داشته باشد و ایجاد این شهرک مستلزم همکاری بین نهادهایی چون محیط زیست، شهرداری و استانداری است که زمینه رشد و ایجاد شهرک را ایجاد کند.
سوال اینجاست با وجودی که شهرک طلا طی چند سال گذشته به عنوان مصوبه دولت نهم مورد تاکید مسئولان استان و صنف طلای است چرا در استان هنوز بر سر اجرای این خواسته به نتیجه قطعی نرسیده ایم.
رئیس اتحادیه طلا و جواهر اصفهان با تاکید بر ساخت شهرک طلا مورد توجه و علاقه استاندار و مسئولان استان است در خصوص طولانی شدن فرایند ساخت این شهرک، می گوید: طولانی شدن فرایند شهرک طلا کوتاهی اتحادیه نیست مساله این است که ساز و کار آن باید فراهم شود اکنون زمین های مختلفی برای ساخت این شهرک پیشنهاد شده و باید حداقل 30 هکتار زمین برای ساخت به این شهرک اختصاص یابد همچنین مسائلی چون موقعیت جغرافیایی کارگاه ها، مسیر از اصفهان تا شهرک طلا، مباحث امنیتی و ... باید در ساخت آن لحاظ شود.
وی ادامه می دهد: طی بررسی های مختلف به نتیجه رسیده ایم که بهترین نطقه برای شهرک طلا در شرق اصفهان و نزدیکی فرودگاه است. اما باید تاکید کنم بدون کمک و یاری دولت در ساخت شهرک طلا نمی توانیم کاری انجام دهیم. صنف طلا حرف های بسیاری برای گفتن دارد و چشم انداز آینده ما تولید انبوه طلا و صادرات آن است.
مدیرعامل شرکت شهرک های صنعتی استان اصفهان نیز در خصوص به نتیجه نرسیدن ساخت شهرک طلا طی چند سال گذشته، می گوید: ساخت شهرک طلا و مطالعات آن در اولین سفر دولت نهم به اصفهان مطرح شد و در آن زمان زمینی در جوار شهرک صنعتی جی پیشنهاد داده شد که بخشی از این زمین در تصرف یک نهاد عمومی غیردولتی بود. با پیگیری های صورت گرفته قرار شد این زمین در اختیار شرکت شهرک ها قرار گیرد اما با وجود پیگیری استاندار وقت و وزیر مسکن و شهرسازی این زمین آزادسازی نشد.
محمد جعفری می افزاید: در ادامه این ماجرا شرکت شهرک ها پیشنهاد داد این نهاد عمومی خود به عنوان سرمایه گذار وارد کار شود اما به دلیل نگرانی این نهاد از نبود تضمین و عدم استقبال صنف طلا، این موضوع به جلساتی منجر شد و در نهایت توافق نامه ای در این باره امضا شد.
به اعتقاد مدیرعامل شرکت شهرک های صنعتی اصفهان، در پیگیری ساخت شهرک طلا و واگذاری این زمین و سرمایه گذاری این نهاد، صنف طلا انگیزه و تمایلی از خود نشان نداده و تصور می شود این صنف می خواهد خود به تنهایی کار را به پیش ببرد در حالی که ساخت این شهرک و زمین و تامین زیرساخت های آن نیازمند متولی است.
وی تاکید می کند: اگر صنف طلا زمینی را برای ساخت این شهرک پیشنهاد دهد و در صورت داشتن شرایط لازم به طور قطع شرکت شهرک ها تمام مجوزها را برای ساخت این شهر طلا صادر می کند.
صنعت طلا و جواهر به دليل ارزآوري بالا، جزو 3 صنعت اول محسوب مي‌شود و با توجه به اینکه اصفهان قطب طلای کشور محسوب می شود با ساخت این شهرک طلا می توان بر پیکره صنف طلا و واحدها و کارگاه های آن در شهر سامانی اساسی داد اما پیش نیاز این کار خواسته تمام مسئولان استان و این صنف است چرا که احداث این شهرک امروز به عنوان یکی از پروژه های استان به گرهی کور مبدل شده است.