علی حسینی- اولین و بزرگ‌ترین قربانی فیلترینگ، بدون شک اقتصاد کشور است. شرکت‌ها و کسب‌وکارهای نوپا، استارتاپ‌ها و هزاران جوان ایرانی که با آرزوهای بزرگ در دنیای دیجیتال قدم گذاشتند، با دیوار بلند فیلترینگ مواجه شدند. شبکه‌های اجتماعی که تبدیل به بستری برای تجارت و تبلیغات شده بودند، یکی پس از دیگری مسدود شدند اما چه چیزی جایگزین شد؟ تنها نتیجه‌ای که فیلترینگ به بار آورده، نابودی فرصت‌های شغلی، رکود اقتصادی و مهاجرت مغزها بوده است. آمارها به خوبی نشان می‌دهند که فیلترینگ به اقتصاد دیجیتال ایران میلیاردها دلار خسارت وارد کرده است. کسب‌وکارهایی که به شدت به پلتفرم‌های جهانی وابسته بودند، ناگهان فرو پاشیدند و صدها هزار نفر کار خود را از دست دادند. آیا این هدف فیلترینگ بود؟
اخیرا حتی برخی نمایندگان مجلس نیز به این حقیقت تلخ پی برده‌اند که فیلترینگ نه‌تنها به نفع کشور نبوده، بلکه مانند سرطانی است که ریشه‌های توسعه و پیشرفت را خشکانده است. نماینده مردم خرم‌آباد در مجلس شورای اسلامی از ادامه جلسات شورای عالی فضای مجازی برای تجدید نظر در فیلترینگ خبر داد و با ابراز امیدواری به اینکه به زودی شاهد رفع فیلترینگ خواهیم بود، گفت: «اکثریت نمایندگان، موافق رفع فیلترینگ هستند.» رضا سپهوند درباره ضرورت رفع فیلترینگ به شفقنا توضیح داد: «فیلترینگ از ابتدا اقدام اشتباهی بود، همانطور که برخورد ما با ماهواره و ویدئو هم اشتباه بود و به نتیجه نرسید چراکه بستر اینترنت و پلتفرم‌های مختلف، فرصت‌هایی است که برای بشر ایجاد شده که باید برای حوزه اشتغال و اطلاع‌رسانی استفاده کنیم.» او با تاکید بر ضرورت فرهنگ‌سازی در استفاده از فضای مجازی گفت: «کشورهایی که مبدا این پلتفرم‌ها هستند، آنها هم فرهنگ‌سازی می‌کنند اما با تکنولوژی و علم نمی‌توان مبارزه کرد.»
او گفت: «فیلترینگ روش غلطی است که عده‌ای در داخل کشور در پیش گرفته‌اند. فیلترینگ به هیچ عنوان به اهداف خود نرسید، در عین حال زیان‌های زیادی هم به کشور تحمیل کرد و پلتفرم‌های داخلی هم نتوانستند نیازهای مخاطبان را تامین کنند.» این نماینده مجلس با اشاره به تبعات اجتماعی استفاده از فیلترشکن افزود: «فیلترینگ فرزندان ما را وارد فضاهایی کرده که هیچ‌گاه وارد آن نشده بودند و فضای سایبری هم از لحاظ امنیتی آسیب دیده است.» در نتیجه این سخنان فیلترینگ نه‌تنها در حوزه اقتصادی، بلکه در زمینه فرهنگی نیز فاجعه به بار آورده است. جوانان ایرانی با فیلترشکن‌های متعدد از این سد عبور کرده‌اند و به جای اینکه به سمت محتوای داخلی و سالم هدایت شوند، بیشتر به سوی محتوای نامناسب و ناامن سوق داده شده‌اند. فرهنگ ایرانی که باید با افتخار در عرصه جهانی بدرخشد، حالا در زیر سایه‌ای سنگین از انزوای دیجیتال فرو رفته است.
حال همه به این نتیجه رسیده‌اند که فیلترینگ برای کشور چیزی جز ضرر نبوده است؛ یک زخم چرکین که به جای بهبود، فقط عفونت بیشتری را به همراه داشته است. نتایج جدیدترین نظرسنجی مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا) نشان می‌دهد ۸۲/۲درصد ایرانیان حداقل از یکی از پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند. در این نظرسنجی که در بازه زمانی ۲۰ تا ۲۴شهریور ۱۴۰۳ به شیوه مصاحبه حضوری با 990/3نفر از ایرانی‌ها انجام شده، میزان استفاده از اینستاگرام بیشتر از سایر پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی بوده است. براساس نموداری که منتشر شده، روند میزان استفاده از این شبکه اجتماعی در خرداد ۱۴۰۱ که اینستاگرام فیلتر نبوده، ۷۱درصد بوده است. در دی ۱۴۰۲ این میزان ۴۶/۵درصد بوده اما در شهریور امسال به ۵۰/۶درصد افزایش پیدا کرده است.
در این نظرسنجی میزان استفاده کاربران از پلتفرم‌های مختلف داخلی و خارجی بررسی شده و پس از اینستاگرام، پیام‌رسان تلگرام با ۳۹/۳درصد بیشترین میزان استفاده را داشته است. واتساپ نیز با ۳۳/۳درصد استفاده در رتبه سوم این فهرست قرار دارد. اگر هرچه سریع‌تر دست به تغییر اساسی در این سیاست‌ها نزنیم، ممکن است این زخم به سراسر پیکره کشور گسترش یابد و حتی نتوانیم روزی برای بهبود آن فکری کنیم. اینترنت آزاد حق هر شهروند است. باید به جوانان، کسب‌وکارها و فرهنگ‌مان این فرصت را بدهیم که دوباره شکوفا شوند. دیگر نمی‌توان این غده سرطانی را نادیده گرفت. وقت آن رسیده که تصمیم‌گیران کشور جسارت داشته باشند و این سیاست شکست‌خورده را برای همیشه کنار بگذارند.