دادههای بانک مرکزی از پایه پولی نیز نشان میدهد نرخ رشد دوازدهماهه پایه پولی در پایان دی ماه 1402 نیز به 31.7 درصد رسیده، عددی که در فروردین سال جاری حدود 45 درصد بوده است. کاهش مستمر و قابل توجه رشد نقدینگی طی دو سال خیر و رسیدن آن به ارقام هدفگذاریشده حاکی از تحقق برنامه پولی تنظیم شده در اجرای سیاست کنترل مقداری رشد ترازنامه بانکها و درنهایت کنترل رشد نقدینگی است. کارشناسان و فعالان اقتصادی میگویند این اتفاق امر قابل تقدیری بوده اما برای تداوم آن باید به یک مورد نیز توجه داشت. آن اینکه، سیاست کنترل مقداری ترازنامه بانکی باید در ادامه همراه و توامان با سیاستهای اصلاح بودجه دولت نیز همراه شود و نباید این موضوع منجر به کمبود نقدینگی در بخش مولد و درنهایت ایجاد شرایط رکودی در بازار شود. به عبارتی، کنترل ترازنامه بانکی نباید منجر به این شود که وابستگان به نظام بانکی برنده و غالب بخشهای مولد بازنده آن شوند.
ثبت کمترین نرخ رشد نقدینگی در 55 ماه اخیر
حجم نقدینگی در پایان دیماه 1402 به رقم 7 هزار و 556 هزار میلیارد تومان رسیده که نسبت به پایان سال 1401 معادل 19.2 درصد و نسبت به دیماه 1401 حدود 25.2 درصد رشد نشان میدهد. گزارش بانک مرکزی نشان میدهد نرخ رشد دوازدهماهه نقدینگی در دیماه امسال پایینترین مقدار از خردادماه 1398 یعنی طی 55 ماه اخیر است. گزارش بانک مرکزی حکایت از آن دارد که نرخ رشد ماهانه نقدینگی در دیماه 1402 معادل 0.8 درصد بوده است، نرخی که جزء پایینترین نرخهای رشد ماهانه است. بانک مرکزی در گزارش خود تصریح کرده کاهش مستمر و قابل ملاحظه رشد نقدینگی طی دو سال اخیر و رسیدن آن به ارقام هدفگذاری شده رشد نقدینگی در سالجاری (25 درصد) حاکی از تحقق برنامه پولی تنظیم شده در اجرای سیاست کنترل مقداری رشد ترازنامه بانکها و درنهایت کنترل رشد نقدینگی در دوره اخیر است.
اما دادههای بانک مرکزی از پایه پولی نیز نشان میدهد پایه پولی در پایان دیماه سالجاری رشدی معادل 20.2 درصد را نسبت به پایان سال 1401 تجربه کرد. همچنین نرخ رشد 12ماهه پایه پولی در پایان دیماه 1402 با 6.5 واحد درصد کاهش نسبت به دوره مشابه سال قبل (38.2 درصد در دیماه 1401) به 31.7 درصد رسیده است. رشد ماهانه پایه پولی در دیماه 1402 نیز معادل یک درصد بوده است. طبق این دادهها، خالص داراییهای خارجی بانک مرکزی در دیماه 1402 نسبت به ماه قبل با 5.2 درصد رشد، این تغییر علاوهبر بهبود ذخایر خارجی بانک مرکزی، سهمی فزاینده معادل 2.3 واحد درصد در رشد یک درصدی پایه پولی در این ماه داشته است. نکته قابل توجه تداوم روند نزولی رشد پایه پولی است، بهطوریکه رشد 12ماهه پایه پولی در ادامه روند نزولی خود از ابتدای سال 1402 از 45 درصد در فروردینماه به 31.7 درصد در دیماه کاهش یافته است. همچنین دادههای بانک مرکزی حکایت از آن دارد در دیماه ضریب فزاینده نقدینگی نیز نسبت به پایان سال 1401، معادل 0.8 درصد کاهش یافته و به حدود 7.3 درصد رسیده است.